آروماتراپی یا رایحه درمانی چیست؟

نوشته شده توسط

۶ اردیبهشت ۱۳۹۸

آروماتراپی چیست؟

آروماتراپی یا روغن درمانی راهکاری التیام بخش است که در آن از عصاره های گیاهی طبیعی برای بهبود سلامتی و ایجاد حس خوب در افراد استفاده می شود.

در آروماتراپی روغن های ضروری معطر نقش مهمی در بهبود سلامتی بدن، ذهن و روح ایفا کرده و تاثیر مثبت روی سلامت جسم و روان به جا می گذارند.

آروماتراپی در واقع تلفیقی از علم و هنر است و اخیرا در زمینه علمی و پزشکی بیشتر شناخته شده است.

پیشینه آروماتراپی

پیشینه استفاده از آروماتراپی توسط انسان به هزاران سال پیش برمی گردد و از دیرباز در فرهنگ های باستانی چینی، هندی، مصری و سایر نقاط جهان از عناصر گیاهی معطر در رزین ها، بالم ها (نوعی مرهم رقیق و پماد موضعی) و روغن ها استفاده می شده است.

این مواد طبیعی دارای مزایای فیزیکی و روانی متعدد بوده و برای اهداف مختلف پزشکی و مذهبی کاربرد داشته اند.

به نظر می رسد تقطیر روغن های ضروری اولین بار توسط ایرانیان و در قرن ده میلادی انجام شده، هرچند سابقه استفاده از آن ممکن است به دوران قبل تر از آن نیز برگردد.

اولین اطلاعات مربوط به تقطیر روغن های ضروری در قرن شانزدهم میلادی در آلمان منتشر شد و در قرن نوزدهم میلادی پزشکان فرانسوی به قابلیت بالقوه روغن های ضروری در درمان بیماری های مختلف پی بردند.

در قرن نوزدهم توجه اکثر پزشکان به داروهای شیمیایی و اثر آن بر درمان بیماری ها متمرکز شد، گرچه پزشکان فرانسوی و آلمانی همچنان به نقش داروهای گیاهی و طبیعی در درمان بیماری ها توجه ویژه ای داشتند.

کلمه آروماتراپی (به انگلیسی : Aromatherapy) اولین بار توسط عطار و شیمی دان فرانسوی به نام “رنه موریس گاتفوسه” در کتابی که سال 1937 منتشر کرد مورد استفاده قرار گرفت.

او که قبلا خاصیت بالقوه اسطوخودوس در درمان سوختگی ها را کشف کرده بود در این کتاب به موضوع استفاده از روغن های ضروری برای درمان مشکلات پزشکی و بهبود سلامتی پرداخته است.

نحوه عملکرد آروماتراپی

اساس عملکرد آروماتراپی با حس بویایی و جذب روغن ها از طریق پوست می باشد. محصولاتی که برای آروماتراپی استفاده می شود عبارتند از:

دستگاه های بخور
اسپری ها
نمک های حمام
روغن بدن، کرم ها، لوسین برای ماساژ یا اعمال موضعی
بخاردهنده صورت
کمپرس سرد و گرم
ماسک های خاک رس

می توانید از این وسایل به تنهایی یا در ترکیب با هم استفاده کنید.

حدود 100 گونه مختلف روغن ضروری وجود دارد، اگرچه مردم معمولا از محبوب ترین آن ها استفاده می کنند.

روغن های ضروری را می توان در برخی فروشگاه های معتبر و یا به صورت آنلاین تهیه کرد. هنگام خرید به اعتبار شرکت یا کارخانه مورد نظر توجه داشته باشید و محصول 100 درصد طبیعی انتخاب کنید که حاوی مواد افزودنی یا مصنوعی نباشد.

هر روغن ضروری خواص درمانی، کاربرد و اثرات منحصر بفردی دارد و در برخی موارد ترکیب این روغن های ضروری می تواند خواص آن ها را افزایش دهد.

فواید آروماتراپی

آروماتراپی دارای فواید و مزایای متعددی برای سلامتی می باشد. از جمله:

تسکین درد
بهبود کیفیت خواب
کاهش استرس، آشفتگی و اضطراب
تسکین درد مفاصل
درمان سردرد و میگرن
تسکین عوارض جانبی شیمی درمانی
کاهش ناراحتی های زایمان
مقابله با باکتری ها، ویروس ها یا قارچ ها
بهبود هضم
تقویت ایمنی بدن

ادعاهای اثبات نشده درباره آروماتراپی

شواهد علمی برای موثر بودن آروماتراپی در بعضی زمینه ها بسیار محدود است و تحقیقات انجام شده روی اثر مثبت آروماتراپی برای درمان بیماری آلزایمر، پارکینسون و بیماری های قلبی کافی نمی باشد.

مشکلاتی که ممکن است با آروماتراپی درمان شود

آروماتراپی به صورت بالقوه برای درمان برخی مشکلات سلامتی مفید است. از جمله:

آسم
بی خوابی
خستگی
افسردگی
التهاب
نوروپاتی محیطی
مشکلات قاعدگی
آلوپسی
سرطان
اختلال نعوظ
آرتریت
یائسگی

محبوب ترین روغن های آروماتراپی

براساس گزارش انجمن ملی جامع آروماتراپی محبوب ترین روغن های ضروری عبارتند از:

مریم گلی
درخت سرو
روغن اکالیپتوس
روغن رازیانه
گل شمعدانی
روغن زنجبیل
گل بی مرگ
اسطوخودوس
روغن لیمو
علف لیمو
نارنگی یا ماندارین
نرولی یا بهار نارنج
نعناع هندی
روغن نعناع
بابونه رومی
روغن گل محمدی
رزماری
روغن درخت چای
یلانگ یلانگ

می توانید از روغن های ضروری به روش های مختلف استفاده کنید، به عنوان مثال آن ها را به لوسیون بدن یا روغن حامل افزوده و به صورت موضعی مصرف کنید.

همچنین توصیه می شود استفاده از تونر صورت، شامپو و نرم کننده های حاوی روغن های ضروری را فراموش نکنید.

اضافه کردن روغن های ضروری به صابون مایع، خمیر دندان یا دهانشویه نیز از کاربردهای دیگر این روغن ها می باشد.

همچنین می توانید چند قطره از آن را داخل دستگاه بخور اضافه کرده و رایحه آن را در فضای منزل پخش کنید.

متخصص آروماتراپی یا آروماتراپیست کیست؟

برای انجام آروماتراپی – بخصوص در افراد مبتدی – نیاز است ابتدا با متخصص آروماتراپی یا آروماتراپیست مشورت شود.

طی جلسه مشاوره، آروماتراپیست احتمالا درباره سبک زندگی و وضعیت سلامتی فرد سوال کرده و با توجه به آن، برنامه درمانی شخصی برای محقق شدن اهداف و بهبود مشکلات فیزیکی یا روحی فرد طراحی می شود.

گاهی چند جلسه کوتاه برای این منظور کافی خواهد بود و در برخی موارد لازم است این جلسات مدت زمان طولانی تری ادامه پیدا کند.

اگر ترجیح می دهید آروماتراپی را شخصا و در منزل انجام دهید می توانید از طریق اینترنت و کتاب های مختلف یا دوره های آموزشی برای انجام این کار کمک بگیرید.

توجه: از آن جا که آروماتراپی یک درمان مکمل محسوب می شود قبل از شروع جلسات حتما با پزشک خود مشورت کنید تا روغن های ضروری مورد استفاده در جهت درمان های پزشکی شما انتخاب شود.

عوارض جانبی آروماتراپی

اغلب روغن های ضروری بی خطر و امن شناخته شده اند، با این وجود لازم است قبل از استفاده به اقدامات احتیاطی توجه کرده و با عوارض احتمالی آن آشنا شوید، بخصوص اگر داروهای خاصی مصرف می کنید.

هرگز روغن ضروری را به صورت مستقیم روی پوست خود اعمال نکنید، قبل از استفاده آن را با یکی از روغن های حامل رقیق کرده و ابتدا روی قسمت کوچکی از پوست دست تست کنید.

از آن جایی که روغن ضروری مرکبات ممکن است باعث حساسیت بیشتر پوست در مقابل نور خورشید شود بعد از استفاده، تا مدتی از قرار گرفتن در مقابل نور خورشید خودداری کنید.

کودکان، زنان باردار و مادران شیرده لازم است قبل از مصرف حتما با پزشک مشورت کنند زیرا برخی روغن های ضروری برای این گروه افراد مضر بوده و نباید از آن استفاده کنند.

از مصرف خوراکی روغن های ضروری اجتناب کنید.