اسید فولیک یکی از شکل های مصنوعی ویتامین B9 یا فولات است که تنها در برخی مکمل های ویتامینه و مواد غذایی غنی شده یافت می شود و نقش مهمی در عملکردهای مختلف بدن از جمله تشکیل سلولی و DNA دارد.
از آن جا که مصرف این ویتامین برای سلامت بدن بسیاری ضروری بوده و کمبود آن می تواند مشکلات متعددی به دنبال داشته باشد برخی افراد ممکن است برای جلوگیری از مشکلات سلامتی در مصرف آن زیاده روی کنند، در حالی که مصرف بیش از حد آن برای بدن خطرناک می باشد.
اگر کنجکاو هستید درباره مضرات و عوارض جانبی اسید فولیک بیشتر بدانید در ادامه مطلب با کوکا همراه باشید.
دوز مصرف اسید فولیک
فولات یا ویتامین B9 طبیعی در مواد غذایی مختلف از جمله لوبیاها، پرتقال، مارچوبه، کلم بروکسل، آووکادو و سبزیجات برگ دار یافت می شود و فواید زیادی برای سلامتی دارد.
دوز مصرف روزانه ویتامین B9 در اکثر بزرگسالان 400 میکرو گرم می باشد اما زنان باردار و مادران شیرده باید روزانه به ترتیب 600 و 500 میکرو گرم ویتامین B9 دریافت کنند.
اگرچه کمبود این ویتامین در بدن می تواند به مشکلات جدی تر مانند نقایص مادر زادی، بیماری قلبی، سکته مغزی و حتی برخی سرطان ها منجر شود اما مصرف بیش از حد نیز ممکن است به سلامتی آسیب بزند.
لازم به ذکر است مصرف زیاد فولات موجود در مواد غذایی طبیعی هیچ گونه عوارض جانبی به دنبال ندارد بلکه زیاده روی در مصرف مکمل ها است که می تواند مشکل زا شود.
علت افزایش بیش از حد اسید فولیک در بدن چیست؟
بدن ما در تجزیه و جذب فولات و اسید فولیک کمی متفاوت عمل می کند. به عنوان مثال تقریبا همه فولات دریافتی از مواد غذایی مصرفی، قبل از جذب در جریان خون توسط بدن تجزیه شده و به فرم فعال آن در روده تبدیل می شود.
در مقابل درصد بسیار کمتری از اسید فولیک که از غذاهای غنی شده یا مکمل ها دریافت می شود به شکل فعال در روده تبدیل می شود و بقیه آن به کمک کبد و دیگر بافت های بدن یک پروسه کند و نا کارآمد را طی می کند.
به این ترتیب، مصرف مکمل های اسید فولیک یا غذاهای غنی شده حاوی آن ممکن است باعث تجمع اسید فولیک غیر متابولیزه در خون شوند، مسئله ای که در مصرف زیاد غذاهای سرشار از فولات رخ نمی دهد.
این موضوع نگران کننده است و ممکن است به مشکلات مختلف در سلامتی منجر شود که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
مضرات اسید فولیک برای سلامتی
1. عدم تشخیص کمبود ویتامین B12
مصرف بیش از حد اسید فولیک ممکن است کمبود ویتامین B12 در بدن را پنهان کند.
بدن ما از ویتامین B12 برای ساخت گلبول های قرمز و عملکرد صحیح قلب، مغز و سیستم عصبی استفاده می کند و کمبود آن در صورت عدم درمان می تواند باعث اختلال در عملکرد طبیعی مغز شده و به آسیب عصبی دائمی منجر شود.
این آسیب معمولا غیر قابل برگشت می باشد، به همین دلیل است که عدم تشخیص به موقع کمبود ویتامین B12 می تواند نگران کننده شود.
بدن ما از فولات و ویتامین B12 به شیوه مشابه استفاده می کند، به عبارت دیگر کمبود هر یک از آن ها می تواند علائم مشابهی داشته باشد. برخی شواهد نشان داده مکمل های اسید فولیک ممکن است کم خونی مگالوبلاستیک ناشی از کمبود ویتامین B12 را پنهان کنند که نتیجه آن احتمالا به عدم تشخیص کمبود شدید ویتامین B12 منجر خواهد شد.
بنابراین افرادی که دچار علائمی همچون ضعف، خستگی، مشکل در تمرکز و تنگی نفس هستند بهتر است با پزشک درباره احتمال کمبود ویتامین B12 مشورت کنند.
2. تسریع زوال ذهنی مرتبط با سن
مصرف بیش از حد اسید فولیک باعث تسریع روند زوال ذهنی مرتبط با افزایش سن به خصوص در افرادی که دچار کمبود ویتامین B12 هستند می شود اما به نظر نمی رسد روی افراد سالم چنین تاثیری داشته باشد.
3. کند شدن رشد مغزی در کودکان
مصرف کافی فولات در دوران بارداری برای رشد مغز کودک ضروری است و خطر ناهنجاری های مادر زادی را کاهش می دهد.
از آن جا که بسیاری از زنان معمولا نمی توانند فولات مورد نیاز بدن خود را از طریق مواد غذایی مصرفی تامین کنند، اغلب توصیه می شود در سنین باروری از مکمل های اسید فولیک استفاده شود. با این حال مصرف بیش از حد این مکمل ها می تواند به افزایش مقاومت به انسولین و کند شدن رشد مغزی در کودکان منجر شود.
مثلا دیده شده کودکان مادرانی که در دوران بارداری خود بیش از 1000 میکرو گرم اسید فولیک در روز مصرف می کنند در سنین 4 یا 5 سالگی در آزمایش رشد مغزی نمره کمتری نسبت به کودکانی داشته اند که مادران آن ها در دوران بارداری 400 تا 999 میکرو گرم اسید فولیک در روز مصرف کرده اند.
به طور کلی بهتر است از مصرف بیش از 600 میکرو گرم مکمل اسید فولیک در دوران بارداری اجتناب کنید مگر آن که پزشک توصیه کرده باشد.
4. احتمال برگشت مجدد سرطان
به نظر می رسد اسید فولیک در بیماری سرطان نقش دارد. همان طور که می دانید قرار گرفتن سلول های سالم در معرض سطح کافی اسید فولیک ممکن است آن ها را از سرطانی شدن محافظت کند اما قرار گرفتن سلول های سرطانی در معرض این ویتامین نیز به رشد و تکثیر آن ها کمک می کند.
نتایج به دست آمده متفاوت است، برخی معتقدند خطر ابتلا به سرطان در افرادی که مکمل های اسید فولیک مصرف می کنند کمی افزایش می یابد اما دیگران چنین ارتباطی را تایید نمی کنند.
این افزایش خطر ممکن است به نوع سرطان و همچنین سابقه پزشکی فرد بستگی داشته باشد، مثلا کسانی که قبلا به سرطان پروستات یا روده بزرگ مبتلا بوده اند و بیش از 1000 میکرو گرم اسید فولیک در روز مصرف می کنند 1.7 تا 6.4 درصد بیشتر از دیگران ممکن است دچار عود سرطان شوند.
با این حال فراموش نکنید مصرف زیاد مواد غذایی طبیعی حاوی فولات نه تنها خطر سرطان را افزایش نمی دهد بلکه ممکن است به کاهش آن نیز کمک کند.
دوز مصرف و تداخلات دارویی
اسید فولیک در اکثر مولتی ویتامین ها، مکمل های دوران بارداری و ویتامین های ب کمپلکس وجود دارد اگرچه به صورت جداگانه نیز به فروش می رسد. در کشورهای خاص برخی غذاها نیز با این ویتامین غنی سازی می شوند.
مکمل های اسید فولیک معمولا برای جلوگیری یا درمان کمبود فولات خون استفاده می شوند، همچنین زنان باردار یا خانم هایی که قصد بارداری دارند اغلب برای کاهش خطر نقایص بارداری از این مکمل ها مصرف می کنند.
مقدار نیاز روزانه فولات برای اکثر بزرگسالان 400 میکرو گرم، برای دوران بارداری 600 میکرو گرم و برای شیردهی 500 میکرو گرم می باشد. دوز مکمل ها معمولا بین 400 تا 800 میکرو گرم است.
مکمل های اسید فولیک را می توان بدون نسخه پزشک خریداری کرد زیرا مصرف آن ها در دوزهای معمولی اغلب بی خطر است.
لازم به ذکر است مصرف این مکمل ها ممکن است با برخی داروهای تجویزی مانند داروهای ضد تشنج، روماتیسم مفصلی و عفونت های انگلی تداخل داشته باشد. بنابراین کسانی که از این داروها استفاده می کنند قبل از مصرف اسید فولیک باید با پزشک مشورت داشته باشند.
منبع: healthline
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
