عوارض جانبی و موارد مصرف قرص بوپروپیون یا ولبان چیست؟

عوارض جانبی بوپروپیون
قرص بوپروپیون چیست؟

موارد مصرف | نحوه مصرف | عوارض جانبی | موارد احتیاطی | تداخل دارویی | دوز مصرف | اشکال دارویی

بوپروپیون چیست؟

بوپروپیون (با نام انگلیسی: Bupropion و نام تجاری: ولبوترین، زیبان و ولبان) از داروهای ضد افسردگی تجویزی متعلق به گروه دارویی آمینوکتون ها است که با متعادل سازی سطح برخی مواد شیمیایی طبیعی (انتقال دهنده های عصبی مانند نوراپی نفرین و دوپامین) در مغز عمل می کند اما نحوه عملکرد آن برای درمان افسردگی به طور دقیق مشخص نشده است.

این دارو از نظر شیمیایی به داروهای ضد افسردگی مهار کننده باز جذب انتخابی سروتونین (SSRI) مانند فلوکستین، پاروکستین یا سرترالین ارتباطی ندارد.

موارد مصرف بوپروپیون

بوپروپیون معمولا برای درمان افسردگی تجویز می شود و به بهبود خلق و خو و احساس درونی بیمار کمک می کند.

از موارد استفاده از بوپروپیون می توان به درمان اختلال افسردگی ماژور و اختلال عاطفی فصلی اشاره کرد. اختلال عاطفی فصلی (SAD) نوعی افسردگی است که معمولا در فصل پاییز و زمستان عود می کند.

برند زیبان این دارو برای ترک سیگار و دخانیات و کاهش اشتیاق فرد به مصرف مجدد سیگار و سایر عوارض ترک مصرف می شود.

پزشک ممکن است از بوپروپیون به صورت خارج از برچسب برای درمان اختلال بیش فعالی کمبود توجه و در کنار سایر داروهای ضد افسردگی خاص از جمله SSRI ها برای درمان اختلال دو قطبی استفاده کند.

نکته مهم: داروی بوپروپیون ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در این مطلب تنها به تعدادی از آن ها اشاره شده است.

نحوه مصرف بوپروپیون

بوپروپیون به صورت خوراکی با یا بدون غذا طبق تجویز پزشک مصرف می شود. در صورتی که بعد از مصرف این دارو دچار ناراحتی معده شده اید می توانید آن را به همراه غذا میل کنید.

برای کاهش احتمال تشنج توصیه می شود بین دو نوبت مصرف حداقل 6 ساعت فاصله دهید.

از خرد کردن یا شکستن قرص های آهسته رهش اجتناب کرده و قرص را به طور کامل ببلعید.

از مصرف بیش از حد یا کاهش دوز بروپروپیون بدون مشورت با پزشک اجتناب کنید. مصرف بیش از حد این دارو خطر بروز تشنج را افزایش می دهد. توصیه می شود از مصرف بیش از 150 میلی گرم در هر دوز و بیش از 450 میلی گرم در روز خودداری کنید.

دوز مصرفی به شرایط پزشکی بدن و پاسخ به درمان بستگی دارد. برای جلوگیری از عوارض جانبی همچون بی خوابی و تشنج معمولا پزشک از دوز کم شروع کرده و به مرور دوز را افزایش می دهد.

برای جلوگیری از بروز مشکلات خواب، از مصرف بوپروپیون در ساعات نزدیک به زمان خواب اجتناب کنید و در صورت بروز بی خوابی با پزشک مشورت کنید.

برای اثربخشی کامل دارو آن را به صورت منظم مصرف کنید.

ممکن است 1 ماه یا بیشتر طول بکشد تا اثر کامل دارو را مشاهده کنید. در دوره درمان حتی اگر احساس بهبودی پیدا کرده اید به مصرف بوپروپیون ادامه دهید.

در صورتی که بعد از مدتی وضعیت بیماری بهبود نیافته یا بدتر شود با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی بوپروپیون

در صورت بروز علائم آلرژیک از جمله کهیر، خارش، تب، غدد متورم، تنفس دشوار، ورم صورت یا گلو یا واکنش های شدید پوستی با علامت تب، گلو درد و سوزش چشم، درد پوست، جوش های قرمز یا بنفش روی پوست با تاول و پوسته پوسته شدن به اورژانس مراجعه کنید.

عوارض جانبی رایج بوپروپیون عبارت است از:

  • آشفتگی، سردرگمی
  • دهان خشک، گرفتگی بینی
  • یبوست
  • سردرد یا میگرن
  • حالت تهوع یا استفراغ
  • سرگیجه
  • لرزش، تعریق، عصبی بودن
  • بی خوابی
  • تاری دید
  • ضربان قلب سریع
  • جوش های پوستی
  • رفتار خصومت آمیز
  • ضربان قلب نا منظم
  • خارش
  • کهیر
  • اختلالات در بینایی یا شنوایی
  • اختلالات چشایی

در صورت تشدید این علائم یا ادامه دار شدن آن ها با پزشک مشورت کنید.

عوارض جانبی جدی بوپروپیون عبارت است از:

  • درد قفسه سینه
  • گر گرفتگی
  • ضربان قلب سریع یا نا منظم
  • افزایش فشار خون
  • گیجی، تغییرات غیر معمول در رفتار یا خلق و خو
  • بی اشتهایی
  • زنگ زدن گوش
  • تشنج
  • توهم
  • ترس های غیر منطقی
  • درد مفصلی یا عضلانی
  • تاول
  • ورم صورت، گلو، زبان، لب، چشم، دست، پا، مچ پا یا قسمت پایین پا
  • خشن شدن صدا
  • مشکل تنفسی یا بلع
  • تاری دید، دید تونلی، درد یا ورم چشم، دیدن هاله اطراف لامپ
  • رفتار جنون آمیز مانند افزایش بیش از حد انرژی، رفتار ریسک آمیز، احساس شادی یا تحریک پذیری شدید، بیش از حد حرف زدن، مشکلات شدید خواب

در صورت بروز هر یک از عوارض جدی مصرف دارو را متوقف کرده و فورا با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.

موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی بوپروپیون نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.

موارد احتیاطی مصرف بوپروپیون

  • قبل از مصرف بوپروپیون در صورت حساسیت به این دارو یا هر گونه آلرژی دیگر با پزشک مشورت کنید.
  • قبل از استفاده از این دارو تاریخچه پزشکی خود را به پزشک یا داروساز بگویید به خصوص اگر از شرایط یا مشکلات زیر رنج برده اید:

– تشنج یا شرایطی که خطر بروز تشنج را افزایش می دهد مانند آسیب های مغزی و سر و نخاعی، تومور مغزی، ناهنجاری های شریانی، اختلالات خوردن از جمله بولیمیا یا پرخوری عصبی و بی اشتهایی عصبی
– الکل و اعتیاد به مواد مخدر و داروها از جمله بنزودیازپین ها، داروهای ضد درد مخدر، کوکائین و محرک ها
– دیابت
– بیماری قلبی مانند نارسایی احتقانی قلب، فشار خون بالا، حمله قلبی اخیر
– مشکلات کلیوی
– مشکلات کبدی مانند سیروز
– سابقه شخصی یا خانوادگی اختلالات روانپزشکی مانند اختلال دو قطبی یا جنون – افسردگی
– سابقه شخصی یا خانوادگی افکار یا رفتار خودکشی
– سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم (نوع زاویه بسته)

  • اگر قصد دارید به طور ناگهانی مصرف منظم داروهای آرام بخش مانند بنزودیازپین ها مانند لورازپام، داروهای درمان تشنج یا ترک الکل هستید از مصرف این دارو اجتناب کنید، این کار ممکن است خطر تشنج را افزایش دهد.
  • در صورت بروز افکار خودکشی، تشدید افسردگی یا هر گونه تغییر خلق و خو یا روحی مانند اضطراب جدید یا تشدید شده، آشفتگی، حملات هراس، مشکل خواب، تحریک پذیری، رفتار خصمانه یا عصبی شدن، رفتار هیجانی، بی قراری شدید یا بیش فعالی بلافاصله با پزشک مشورت کنید.
  • در دوره درمان با بوپروپیون به صورت مرتب با پزشک ملاقات داشته باشید.
  • مصرف این دارو ممکن است باعث سرگیجه شده یا روی تعادل بدن اثر منفی بگذارد و مصرف الکل یا ماری جوانا می تواند این شرایط را بدتر کند.
  •  تا زمانی که تحت تاثیر دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات سنگین و یا هر فعالیتی که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کنید.
  • مصرف الکل خطر بروز تشنج را افزایش می دهد. در صورت الکل یا ماری جوانا با پزشک مشورت کنید.
  • افراد مسن نسبت به عوارض جانبی بوپروپیون به خصوص سرگیجه و از دست دادن حافظه حساس تر هستند، سرگیجه می تواند خطر سقوط و زمین خوردن را افزایش دهد.
  • مصرف این دارو به دلیل افزایش احتمالی افکار و رفتار مربوط به خودکشی در نوجوانان بین 18 تا 24 سال باید با احتیاط مصرف شود. در صورت بروز هر گونه علائم خطرناک افسردگی یا خودکشی در بیمار به خصوص در چند ماه اول درمان یا هنگام افزایش یا کاهش دوز با پزشک مشورت کنید.

بوپروپیون برای بارداری

مصرف بوپروپیون در دوران بارداری تنها در مواقعی که واقعا نیاز است زیر نظر پزشک امکان پذیر است.

از آن جا که مشکلات روحی و روانی درمان نشده مانند افسردگی، اختلال عاطفی فصلی یا اختلال دو قطبی در دوران بارداری می تواند یک وضعیت جدی و خطرناک باشد در صورت باردار شدن از قطع مصرف این دارو اجتناب کرده و با پزشک مشورت کنید.

در دوره درمان اگر قصد بارداری دارید، باردار شده اید یا به این مسئله مشکوک هستید حتما به پزشک اطلاع دهید.

بوپروپیون در شیردهی

این دارو به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است اثرات نامطلوبی روی نوزاد شیر خوار گذاشته و شیر مادر را کاهش دهد. قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

بوپروپیون در کودکان

ایمنی و اثربخشی بوپروپیون در کودکان و نوجوانان کمتر از 18 سال مشخص نشده است.

بوپروپیون برای لاغری

برخی مطالعات نشان داده مصرف بروپروپین می تواند باعث لاغری شود و در این مورد از بسیاری از داروهای ضد افسردگی که اغلب باعث افزایش وزن می شوند متمایز شده است.

با این وجود سازمان غذا و دارو استفاده از این دارو برای کاهش وزن را تایید نکرده است.

بوپروپیون برای اضطراب

برخی پزشکان از بوپروپیون برای اختلالات اضطرابی استفاده می کنند. اگرچه برخی مطالعات نشان داده مصرف این دارو برای درمان افسردگی یا سایر شرایط، باعث بروز علائم اضطراب در بیماران شده است.

به همین دلیل طبق برخی نتایج پزشکی، بوپروپیون برای افرادی که از اضطراب و افسردگی همزمان رنج می برند گزینه اول درمانی محسوب نمی شود.

استفاده از این دارو برای درمان اضطراب توسط سازمان غذا و دارو تایید نشده است.

بوپروپیون برای ترک سیگار

اگر از زیبان برای ترک سیگار استفاده می کنید ممکن است نیاز باشد تا حدود یک هفته بعد از شروع مصرف دارو از ترک کامل سیگار اجتناب کنید و برای ترک سیگار از هفته دوم اقدام کنید.

در دوره مصرف دارو اگر بعد از گذشت حداقل 7 تا 12 هفته مشکل ترک سیگار دارید با پزشک مشورت کنید.

پزشک ممکن است یک محصول جایگزین نیکوتین برای کمک به ترک سیگار توصیه کند، از روز ترک سیگار استفاده از محصول جایگزین را شروع کنید.

برخی افرادی که بوپروپیون مصرف می کنند در دوره مصرف دچار فشار خون بالا می شوند که به خصوص هنگام استفاده از محصولات جایگزین نیکوتین بدتر می شود، در صورت نیاز در دوره درمان فشار خون را کنترل کنید.

عوارض قطع ناگهانی بوپروپیون

قطع ناگهانی بوپروپیون ممکن است شرایط بیماری را تشدید کند و باعث بروز علائم ترک شود که شامل پیچ خوردگی مکرر و غیر قابل کنترل بخشی از بدن، تحریک پذیری، اضطراب و جنون شود.

بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را متوقف نکنید. در صورت نیاز به قطع دارو پزشک معمولا به تدریج دوز دارو را کاهش می دهد.

بوپروپیون برای چیست؟
بوپروپیون برای چیست؟

تداخل دارویی بوپروپیون

بوپروپیون ممکن است با داروهای زیر تداخل داشته باشد:

  • پاروکستین (پاکسیل)
  • سرترالین (زلفت)
  • فلوکستین (پروزاک)
  • دیازپام (والیوم)
  • کلوپیدوگرل (پلاویکس)
  • تیکلوپیدین (تیکلید)
  • اورفنادرین (نورفلکس)
  • کاربامازپین (تگرتول)
  • کلوتریمازول (لوتریمین)
  • ریفامپیسین (ریفادین)
  • ریتوناویر (نورویر)
  • لوپیناویر (کالترا)
  • افاویرنز (سوستیوا)
  • مخمر سنت جان
  • فنوباربیتال (لومینال)
  • کارامازپینن (کارباترول، تگرتول)
  • فنی توئین (دیلانتین)
  • ونلافاکسین (افکسور)
  • نورتریپتیلین (پاملور)
  • ایمی پرامین (توفرانیل)
  • دزیپرامین (نورپرامین)
  • هالوپریدول (هالدول)
  • ریسپریدون (ریسپردال)
  • تیوریدازین (سوناپاکس)
  • متوپرولول (لوپرسور)
  • پروپافنون (ریتمول)
  • فلکاینید (تامبوکور)
  • کدئین
  • پیموزاید
  • تاموکسی فن

توجه داشته باشید:

هنگام مصرف بوپروپیون با داروهای دیگر که آستانه تشنج را کاهش می دهند از جمله سایر محصولات حاوی بوپروپیون، داروهای ضد درد، داروهای ضد افسردگی، داروهای مورد استفاده برای مشکلات تنفسی یا کورتون های خاص که ممکن است برای آسم مصرف شود احتیاط کنید.

مصرف همزمان این دارو با مهار کننده های مونو آمین اکسیداز مانند ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، رازاگلین، سیفامینید، سلژیلین، ترانیل سی پرومین ممکن است باعث عوارض جانبی خطرناک و حتی کشنده شود. از دو هفته قبل تا دو هفته بعد از مصرف بوپروپیون از مصرف این داروها اجتناب کرده و با پزشک مشورت کنید.

این دارو ممکن است با برخی آزمایش های پزشکی و آزمایشگاهی خاص مانند اسکن مغزی برای بیماری پارکینسون و غربالگری ادرار برای آمفتامین ها تداخل داشته باشد و باعث اشتباه شدن نتایج شود. در این باره با مسئول آزمایشگاه صحبت کنید.

توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف بوپروپیون حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.

دوز مصرف بوپروپیون

بوپروپیون یک داروی تجویزی است و دوز مصرف آن تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

در برخی شرایط ممکن است پزشک برای شروع دوز 200 میلی گرم در روز به صورت دو نوبت با دوز 100 میلی گرم تجویز کند و در صورت نیاز بعد از سه روز دوز را به 300 میلی گرم در روز – 100 میلی گرم سه بار در روز – با حداقل فاصله 6 ساعت بین دوزها افزایش دهد.

حداکثر دوز قابل استفاده در روز 450 میلی گرم می باشد.

فرم آهسته رهش این قرص معمولا یک بار در صبح – هر 24 ساعت – تجویز می شود.

در صورت فراموش کردن بوپروپیون به محض یادآوری آن را مصرف کنید اما اگر زمان زیادی گذشته تا نوبت بعدی منتظر بمانید و از دو برابر کردن مقدار دارو اجتناب کنید.

عوارض مصرف بیش از حد بوپروپیون

مصرف بیش از حد بوپروپین خطرناک بوده و در موارد نادر به مرگ بیمار منجر می شود.

برخی علائم اوردوز این دارو عبارت است از:

  • توهم و هذیان
  • استفراغ
  • رفتار خشونت آمیز
  • ضربان قلب سریع
  • تشنج
  • سفتی عضلات
  • غش
  • تنفس کم عمق

در صورت تشدید علائم، مشکلات تنفسی یا غش کردن سریعا به اورژانس مراجعه شود.

اشکال دارویی بوپروپیون

قرص زیپرون 75 و 100 میلی گرم
قرص ولبان ای آر 150 میلی گرم
قرص بوپروپیون 75 و 100 میلی گرم
قرص ولبان 75 میلی گرم
قرص روکش دار بوپروبایوکس 75 و 100 میلی گرم
قرص زیبوترین 150 میلی گرم
قرص پیوسته رهش زیول 150 میلی گرم

منابع: webmd drugs everydayhealth

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا