موارد مصرف و عوارض جانبی متوپرولول چیست؟

عوارض و موارد مصرف قرص متوپرولول چیست؟
عوارض و موارد مصرف قرص متوپرولول چیست؟

موارد مصرف | نحوه مصرف | عوارض جانبی | موارد احتیاطی | تداخل دارویی| دوز مصرف | اشکال دارویی

متوپرولول چیست؟

متوپرولول (با نام انگلیسی: Metoprolol) از داروهای تجویزی مسدود کننده بتا یا بتا بلاکرها است که به صورت قرص های فوری رهش، آهسته رهش و کپسول آهسته رهش و یا فرم های تزریقی عرضه می شود.

قرص های خوراکی متوپرولول که با نام متورال نیز شناخته شده با نام های تجاری لوپرسور (Lopressor) و توپرول ایکس ال (Toprol XL) در دسترس هستند.

این دو برند دو نوع مختلف داروی متوپرولول هستند که حاوی شکل های مختلف نمک می باشند. لوپرسور در واقع متوپرولول تارترات و توپرول ایکس ال متوپرولول سوکسینات است و اشکال مختلف نمک موجود در این داروها باعث شده از آن ها در شرایط مختلف درمانی استفاده شود.

متوپرولول سوکسینات در واقع نوع آهسته رهش متوپرولول است، بنابراین تا مدت طولانی در جریان خون باقی خواهد ماند در حالی که متوپرولول تارترات از انواع فوری رهش این دارو می باشد.

موارد مصرف متوپرولول

هر دو نوع متوپرولول برای موارد زیر قابل استفاده هستند:

  • کاهش فشار خون بالا
  • کاهش درد قفسه سینه (آنژین)

اگرچه متوپرولول تارترات برای درمان و پیشگیری از حمله قلبی و متوپرولول ساکسینات برای درمان نارسایی قلبی نیز تجویز می شود.

از متوپرولول ممکن است به عنوان بخشی از درمان ترکیبی نیز استفاده شود، در این صورت ممکن است با هیدروکلروتیازید یا کلرتالیدون مصرف می شود.

نحوه عملکرد متوپرولول

هر دو نوع متوپرولول به داروهای مسدود کننده بتا تعلق دارند.

فشار خون معمولا به دلیل تنگ شدن عروق خونی بالا می رود که باعث ایجاد فشار روی قلب شده و تقاضای اکسیژن در بدن را افزایش می دهد.

مسدود کننده های بتا با جلوگیری از فعالیت نوراپی نفرین (آدرنالین) بر روی گیرنده های بتا در عروق خونی و داخل قلب، عمل می کنند. این کار باعث آرامش و شل شدن عروق خونی شده و به کاهش ضربان قلب و کاهش تقاضای قلب برای اکسیژن منجر خواهد شد که به نوبه خود به کاهش فشار خون بالا و درد قفسه سینه کمک می کند.

نحوه مصرف متوپرولول

طبق تشخیص پزشک ممکن است قرص خوراکی متوپرولول به عنوان داروی کوتاه مدت یا بلند مدت تجویز شود و اگر مطابق دستور پزشک مصرف نشود می تواند عوارض جدی و خطرناک داشته باشد.

قطع ناگهانی متوپرولول یا عدم مصرف آن خطرات زیر را به همراه دارد:

  • افزایش فشار خون
  • آسیب به عروق خونی یا اندام های اصلی همچون ریه، قلب یا کبد
  • افزایش خطر حمله قلبی

سعی کنید هر روز در زمان مشخص داروی خود را مصرف کنید زیرا عدم مصرف آن در یک روز یا در زمان های مختلف می تواند به نوسانات فشار خون منجر شده و خطر حمله قلبی را افزایش دهد.

مصرف متوپرولول ممکن است باعث حالت تهوع شود، بنابراین برای هضم بهتر توصیه می شود آن را به همراه غذا یا بلافاصله بعد از غذا میل کنید.

از خرد کردن قرص های آهسته رهش اجتناب کنید، در صورتی که پزشک دوز کمتری تجویز کرده می توانید از قسمت شیار روی قرص آن را برش بزنید.

عوارض جانبی متوپرولول

قرص خوراکی متوپرولول ممکن است باعث بروز عوارض جانبی خاصی شود. برخی عوارض جانبی شایع تر این دارو عبارت است از:

  • خستگی
  • سرگیجه
  • اسهال
  • یبوست
  • مشکلات تنفسی مانند تنگی نفس، سرفه و خس خس سینه
  • کند تپشی (کندتر شدن ضربان قلب نسبت به حالت طبیعی)
  • کاهش میل و علاقه به رابطه جنسی
  • راش یا ضایعات پوستی

اگر این عوارض خفیف باشند طی چند روز تا چند هفته از بین می روند اما اگر شدید باشند و از بین نروند باید با پزشک مشورت شود.

در صورت بروز عوارض جانبی جدی لازم است فورا با پزشک تماس بگیرید و در صورتی که احساس می کنید این علائم خطرناک بوده و ممکن است تهدید کننده زندگی باشند به اورژانس مراجعه کنید.

از جمله عوارض جدی متوپرولول می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. کاهش شدید فشار خون با علائمی همچون:

  • سرگیجه شدید
  • احساس سبکی سر
  • غش کردن

2. سردی دست و پاها با علائمی همچون:

دست و پاهایی که سرد شده اند و ممکن است دردناک باشند

3. ضربان قلب بسیار کند (برادی کاردی شدید) 

4. خستگی شدید با علائمی همچون:

  • احساس خستگی بیش از حد
  • خستگی که هر روز بدتر می شود

5. افسردگی شدید با علائمی همچون:

  • احساس غم و اضطراب دائمی
  • احساس ناامیدی یا پوچی
  • عدم علاقه به کارهایی که قبلا از آن ها لذت می بردید
  • پرخوری یا کاهش شدید اشتها
  • مشکل تمرکز

موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی متوپرولول نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.

قرص متوپرولول برای چه بیماری است؟
قرص متوپرولول برای چه بیماری است؟

موارد احتیاطی مصرف متوپرولول

  • از قطع ناگهانی متوپرولول اجتناب کنید، این کار ممکن است درد قفسه سینه را تشدید کرده، فشار خون را افزایش دهد یا حتی باعث بروز حمله قلبی شود. بنابراین قبل از قطع دارو حتما با پزشک مشورت کرده و در صورت نیاز به قطع، زیر نظر پزشک و به تدریج آن را کاهش دهید.
  • مصرف متوپرولول ممکن است باعث واکنش های آلرژیک شدید همچون مشکلات تنفسی یا ورم گلو یا زبان شود، در صورت بروز این علائم به اورژانس مراجعه کنید.
  • در صورت حساسیت به متوپرولول از مصرف آن اجتناب کنید، مصرف دوباره آن ممکن است مرگبار باشد.
  • افرادی که به آسم یا بیماری انسداد ریوی مزمن مبتلا هستند نباید متوپرولول مصرف کنند، اگرچه در مواقعی که واقعا نیاز است پزشک با نظارت کامل آن را تجویز می کند. مصرف دوز بالای متوپرولول گیرنده های مختلف در راه های تنفسی را مسدود کرده که باعث تنگ شدن این مسیرها شده و علائم آسم یا بیماری انسداد ریوی مزمن را تشدید خواهد کرد.
  • از آن جا که مصرف متوپرولول باعث رفع لرزش و کاهش ضربان قلب می شود مصرف آن در افراد مبتلا به دیابت ممکن است مشکل زا باشد زیرا لرزش و افزایش ضربان قلب از علائم افت قند خون است و بدون وجود این علائم فرد متوجه افت قند خون خود نخواهد شد.
  • در افرادی که دچار گردش خون ضعیف به خصوص در دست و پا هستند علائم عارضه ممکن است با مصرف متوپرولول بدتر شود، زیرا متوپرولول باعث کاهش فشار خون شده و خون کمتری به اندام های مختلف بدن خواهد رسید.

    متوپرولول در بارداری

    متوپرولول جزو داروهای دسته C برای بارداری می باشد، به این معنا که بر اساس تحقیقات انجام شده روی حیوانات این دارو می تواند تاثیر منفی روی جنین داشته باشد، همچنین تحقیقات کافی روی انسان ها انجام نشده است.

    بنابراین اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید قبل از مصرف متوپرولول حتما با پزشک مشورت کنید.

    متوپرولول و شیردهی

    متوپرولول از شیر مادر به نوزاد منتقل می شود، بنابراین قبل از شیردهی لازم است با پزشک مشورت شود.

    متوپرولول در کودکان

    قرص های فوری رهش متوپرولول برای کودکان ایمن یا موثر نمی باشد اما از قرص های آهسته رهش این دارو می توان زیر نظر پزشک برای درمان فشار خون بالا در کودکان 6 سال یا بالاتر استفاده کرد.

تداخل دارویی متوپرولول

برخی داروها ممکن است با متوپرولول تداخل داشته و روی عملکرد آن تاثیر بگذارند. از جمله:

1. داروهای سلامت روان

مصرف متوپرولول همراه با مهارکننده های مونوآمین اکسیداز و رزرپین ممکن است اثرات متوپرولول را افزایش داده یا اثراتی را به آن اضافه کند. مصرف همزمان این داروها می تواند باعث تشدید احساس سبکی سر یا کند شدن ضربان قلب بیمار شود.

توجه داشته باشید مهارکننده های مونوآمین اکسیداز تا دو هفته بعد از مصرف می تواند با متوپرولول تداخل ایجاد کند. از جمله داروهای این دسته می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ایزوکربوکسازید
  • فنلزین
  • سلژیلین
  • ترانیل سیپرومین

2. داروهای ریتم قلبی

مصرف داروهای ریتم قلبی با متوپرولول می تواند ضربان قلب را بیش از حد کند و آهسته کند.

برخی از داروهای ریتم قلبی عبارتند از:

  • دیگوکسین
  • کینیدین
  • پروپافنون

3. مسدودکننده های کانال کلسیم

این داروها مانند متوپرولول برای درمان فشار خون بالا و برخی مشکلات قلبی دیگر استفاده می شوند و مصرف همزمان آن ها ممکن است ضربان قلب را کندتر کند، پزشکان گاهی تحت نظارت دقیق از این ترکیب دارو استفاده می کنند.

برخی مسدود کننده های کانال کلسیم عبارتند از:

  • آملودیپین
  • دیلتیازم
  • فلودیپین
  • ایزرادیپین
  • نیکاردیپین
  • نیفدیپین
  • نیمودیپین
  • نیزولدیپین
  • وراپامیل

4. داروهایی که به روش مشابه متوپرولول پردازش می شوند

داروهای مورد استفاده برای درمان افسردگی و دیگر اختلالات روانی و خلق و خو به همان شیوه متوپرولول در بدن پردازش می شوند و مصرف آن ها به همراه این دارو می تواند باعث افزایش مقدار متوپرولول در بدن شود. برخی از این داروها عبارتند از:

  • فلوکستین
  • فلووکسامین
  • پاروکستین
  • سرترالین
  • بوپروپیون
  • کلومیپرامین
  • دسیپرامین
  • کلرپرومازین
  • فلوفنازین
  • هالوپریدول
  • تیوریدازین

داروهای دیگری که به این شیوه پردازش می شوند شامل موارد زیر می باشند:

  • ریتوناویر ضد ویروسی
  • آنتی هیستامین ها مانند دیفن هیدرامین
  • داروهای ضد مالاریا مانند هیدروکسی کلروکین و کینیدین
  • داروهای ضد قارچ مانند تربینافین
  • داروهای فشار خون مانند هیدرالازین

6. مسدودکننده های آلفا

از آن جا که مسدودکننده های آلفا نیز باعث کاهش فشار خون می شوند مصرف همزمان آن ها با متوپرولول ممکن است باعث افت شدید فشار خون شود، از جمله این داروها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • رزرپین
  • آلفامتیل دوپا
  • کلونیدین
  • پرازوسین

ترکیب داروی کلونیدین با متوپرولول باید با احتیاط کامل انجام شود زیرا قطع ناگهانی کلونیدین در حالی که متوپرولول مصرف می کنید می تواند باعث افزایش شدید فشار خون شود.

7. آلکالوئیدهای ارگوت

آلکالوئیدهای ارگوت مانند دی هیدروارگوتامین برای درمان سردردها، رگ های خونی را باریک می کنند. مصرف همزمان این داروها با متوپرولول ممکن است باعث تنگ شدن خطرناک عروق خونی شود.

8. دیپریدامول

دیپریدامول برای تست قلب استفاده می شود، از آن جا که متوپرولول روی ضربان قلب اثر می گذارد قبل از مصرف دیپریدامول باید مصرف متوپرولول را قطع کنید تا نتیجه تست قلب اشتباه نشود.

توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد. توصیه می شود قبل از مصرف متوپرولول حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.

دوز مصرف متوپرولول

دوز، نوع و مقدار مصرف متوپرولول به عوامل زیر بستگی دارد:

  • سن
  • تاریخچه پزشکی
  • شدت بیماری
  • بیماری که برای آن مورد درمان قرار گرفته اید
  • واکنش بدن به دوز شروع

نکته مهم: متوپرولول یک داروی تجویزی است و دوز مصرف آن تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیماری تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید.

برخی دوزهای معمول قرص متوپرولول به صورت زیر می باشد:

1. دوز مصرف متوپرولول برای فشار خون بالا

  • افراد بزرگسال بین 18 تا 64 سال

قرص های فوری رهش

دوز معمول برای شروع: 100 میلی گرم در روز در یک نوبت یا دوزهای تقسیم شده، در صورت نیاز و به مرور ممکن است دوز دارو افزایش یابد

دوز معمول:
100 تا 450 میلی گرم در روز

حداکثر دوز:
450 میلی گرم در روز

قرص های آهسته رهش

دوز معمول برای شروع: 25 تا 100 میلی گرم یک بار در روز، در صورت نیاز و به مرور ممکن است دوز دارو افزایش یابد

حداکثر دوز:
400 میلی گرم در روز

  • کودکان بین 6 تا 17 سال

قرص های آهسته رهش

دوز معمول برای شروع: 1 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم یک بار در روز (حداکثر دوز شروع نباید بیشتر از 50 میلی گرم در روز باشد) در صورت نیاز و به مرور ممکن است دوز دارو افزایش یابد

حداکثر دوز: 2 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم (یا 200 میلی گرم) یک بار در روز

قرص های فوری رهش

برای این سن توصیه نمی شود.

  • نوزادان و کودکان بین 0 تا 5 سال

برای کودکان کمتر از 6 سال هنوز دوزی مشخص نشده است

  • افراد مسن 65 سال و بالاتر

پزشک معمولا از دوز کمتر شروع می کند، مصرف بیش از حد دارو ممکن است برای فرد خطرناک باشد.

2. دوز مصرف متوپرولول برای آنژین (درد قفسه سینه)

  • افراد بزرگسال بین 18 تا 64 سال

قرص های فوری رهش

دوز معمول برای شروع: 50 میلی گرم دو بار در روز، در صورت نیاز و به مرور ممکن است دوز دارو افزایش یابد

دوز معمول: بین 100 تا 400 میلی گرم هر روز

حداکثر دوز: 400 میلی گرم در روز

قرص های آهسته رهش

دوز معمول برای شروع: 100 میلی گرم یک بار در روز، در صورت نیاز و به مرور ممکن است دوز دارو افزایش یابد
حداکثر دوز: 400 میلی گرم در روز

  • کودکان بین 0 تا 17 سال

برای کودکان کمتر از 18 سال دوزی تعیین نشده است.

  • افراد مسن 65 سال و بالاتر

پزشک معمولا از دوز کمتر شروع می کند، مصرف بیش از حد دارو ممکن است برای فرد خطرناک باشد.

3. دوز مصرف متوپرولول بعد از حمله قلبی

  • افراد بزرگسال بین 18 تا 64 سال

قرص های فوری رهش

درمان معمولا در بیمارستان و با تزریق درون وریدی متوپرولول به محض امکان بعد از حمله قلبی شروع می شود. اگر بدن دوز تزریقی را تحمل کند درمان با متوپرولول خوراکی به صورت زیر آغاز می شود:

دوز معمول برای شروع: 50 میلی گرم در هر 6 ساعت و شروع آن 15 دقیقه بعد از آخرین دوز درون وریدی می باشد و تا 48 ساعت ادامه می یابد

دوز معمول: 100 میلی گرم دو بار در روز

  • کودکان بین 0 تا 17 سال

برای کودکان کمتر از 18 سال دوزی تعیین نشده است.

  • افراد مسن 65 سال و بالاتر

پزشک معمولا از دوز کمتر شروع می کند، مصرف بیش از حد دارو ممکن است برای فرد خطرناک باشد.

4. دوز مصرف متوپرولول برای نارسایی قلبی

  • افراد بزرگسال بین 18 تا 64 سال

قرص های آهسته رهش

دوز معمول برای شروع: برای بیماران با نارسایی قلبی NYHA کلاس 2، 25 میلی گرم یک بار در روز برای 2 هفته. برای افرادی که نارسایی قلبی شدیدتری دارند 12.5 میلی گرم یک بار در روز

دوز معمول: پزشک می تواند دوز را هر 2 هفته دو برابر کرده تا به بالاترین حد دوز تحمل بدن یا حداکثر 200 میلی گرم در روز برسد

  • کودکان بین 0 تا 17 سال

برای کودکان کمتر از 18 سال دوزی تعیین نشده است.

  • افراد مسن 65 سال و بالاتر

پزشک معمولا از دوز کمتر شروع می کند، مصرف بیش از حد دارو ممکن است برای فرد خطرناک باشد.

نکته مهم: بیماری کبد ممکن است روی میزان دوز مصرف تاثیرگذار باشد. در این باره با پزشک خود مشورت کنید.

در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف متوپرولول، به محض یادآوری نسبت به مصرف آن اقدام کنید. اما اگر زمان زیادی تا نوبت بعدی باقی نمانده از خوردن آن صرف نظر کرده و هرگز دوز یک نوبت را دو برابر نکنید.

عوارض مصرف بیش از حد متوپرولول

از جمله علائم اوردوز متوپرولول می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • افت شدید فشار خون
  • تغییرات ریتم قلبی
  • تهوع
  • استفراغ

در صورت شدید بودن علائم با اورژانس تماس بگیرید.

برخی اشکال دارویی متوپرولول

آمپول متورال 5 میلی گرم/ 5 میلی لیتر
قرص متولوپرس 50 میلی گرم
قرص متوپرولول 50 و 95 میلی گرم
قرص متورال 23.75، 47.5، 50 و 95 میلی گرم
قرص آهسته رهش متوهگزال 23.75، 47.5 و 95 و 190 میلی گرم
قرص تداپرول 50 میلی گرم
قرص آهسته رهش متوپرولول 47.5 میلی گرم
قرص متوتار 50 میلی گرم
قرص پیوسته رهش مایوکارمت-وانس 47.5 میلی گرم
قرص پیوسته رهش متازیرو 47.5 و 95 میلی گرم
قرص آنژیپول 47.5 میلی گرم
قرص متوکیم 50 میلی گرم
قرص متولو-اس 47.5 میلی گرم

منبع: healthline

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا