نحوه نگهداری و پرورش گیاه اسپاتی فیلوم

گل چمچه ای یا اسپاتی فیلوم که به نام لیلی صلح نیز شهرت پیدا کرده از گیاهان آپارتمانی گل دار و بومی نواحی استوایی است که نگهداری از آن در فضای داخلی جذابیت خاصی به محیط اطراف آن می بخشد و به چند دلیل از جمله زیبایی فوق العاده، روش نگهداری نسبتا آسان و تصفیه هوای محیط محبوبیت زیادی پیدا کرده است.

گل چمچه ای اولین بار در سال 1824 و توسط شخصی به نام گوستاو والیس در جنگل های کلمبیا کشف و به اروپا منتقل شد. این گیاه عاشق آب و هوای گرمسیری و رطوبت بالا است، نور غیر مستقیم خورشید را ترجیح می دهد و در شرایط مساعد هر سال دو دوره گل می دهد.

برای آشنایی با نحوه پرورش و نگهداری گل چمچه ای در ادامه مطلب با کوکا همراه باشید.

اطلاعات گیاه شناسی

خصوصیات ظاهری و عمومی

گل چمچه ای بر خلاف نام آن (لیلی صلح) به خانواده سوسن ها تعلق ندارد بلکه از خانواده گل شیپوریان است و با گیاهانی همچون فیلودندرون، آنتوریوم و بابا آدم هم خانواده است.

این گیاه برگ های بیضی شکل براق و گل های زرد یا سفید زیبایی دارد که معمولا در فصل بهار روی گیاه خودنمایی می کنند.

با توجه به خصوصیات ظاهری خاص گل چمچه ای توصیه می شود گونه های کوچک تر آن را روی میز و انواع بزرگ تر آن را روی زمین قرار دهید تا جلوه زیبایی به فضای داخل منزل ببخشد.

این گیاه به تصفیه و پاکسازی هوای محیط کمک زیادی کرده و تاثیر خوبی در خنثی سازی گازهای سمی همچون مونوکسید کربن و فرمالدئید دارد، به همین دلیل قرار دادن آن در اتاق خواب و اتاق های پر رفت و آمد منزل خالی از لطف نخواهد بود.

اگرچه بسیاری از مردم ترجیح می دهند گل چمچه ای را داخل منزل نگهداری کنند اما در آب و هوای گرم می توان آن را در فضای باز پرورش دارد، در این صورت می تواند تا 1.8 متر نیز رشد کند.

نحوه پرورش گل چمچه ای

گل چمچه ای در نواحی گرمسیری مانند فلوریدا یا هاوایی اغلب در فضای باز و خارج از منزل رشد می کند اما در نواحی دیگر به عنوان یک گیاه آپارتمانی داخلی شناخته شده است، با این حال می توان آن را در تابستان و هوای گرم به خارج از منزل انتقال داده و به محض کاهش دما دوباره به داخل منتقل کرد.

برای پرورش گل چمچه ای در گلدان، لازم است خاک آن همیشه مرطوب نگه داشته شود، توجه داشته باشید نمناک بودن بیش از حد می تواند باعث زرد شدن برگ های گل چمچه ای شود.

این گیاه آب و هوای گرم و نور غیر مستقیم و روشن خورشید را دوست دارد و نسبت به دمای پایین واکنش بدی نشان می دهد.

نور مورد نیاز

گل چمچه ای در مناطق گرمسیری معمولا سایه دوست است اما زمانی که به عنوان گیاه آپارتمانی استفاده می شود به نور فیلتر شده و غیر مستقیم فراوان نیاز دارد.

گیاه را مقابل نور مستقیم خورشید قرار ندهید اما قرار دادن در سایه کامل نیز توصیه نمی شود، بهترین حالت این است که گل چمچه ای را کنار پنجره رو به شمال یا در گوشه اتاقی که رو به جنوب است نگهداری کنید.

به طور کلی رنگ پریدگی و موج دار شدن برگ ها نشان دهنده نور بیش از حد می باشد و در صورتی که گیاه به مدت طولانی در مقابل نور مستقیم خورشید قرار گیرد برگ هایش می سوزد.

در هر دو حالت لازم است گیاه به مکان سایه دار منتقل شود.

خاک مورد نیاز

گل چمچه ای خاک گلدان غنی و سست حاوی مقدار زیادی مواد آلی را دوست دارد. این گیاه بومی نواحی سایه دار گرمسیری است که خاک غنی از مواد گیاهی مغذی دارند و برای پرورش بهتر آن لازم است از خاک گلدان مشابه استفاده شود.

یک ترکیب ساده از پیت ماس و پرلیت با نسبت 3 به 2 برای این کار مناسب است.

آب مورد نیاز

گیاه چمچه ای در طول تابستان به آبیاری و مه پاشی مکرر نیاز دارد تا شرایط آب و هوایی تقریبا مشابه جنگل های بارانی برایش شبیه سازی شود و رشد بهتری داشته باشد اما در فصل زمستان آبیاری چندانی نمی خواهد اگرچه نباید اجازه دهید خاک آن خشک شود.

بهتر است از آب باران یا آب تصفیه شده برای آبیاری استفاده کنید. همچنین بهتر است خاک به خوبی زه کشی شود تا گیاه غرق در آب نشود.

دما و رطوبت هوای مورد نیاز

گل چمچه ای گرمای مرطوب را ترجیح می دهد و اگر در محیط با رطوبت پایین نگهداری شود در طولانی مدت بیمار خواهد شد. توصیه می شود در فصل تابستان، هر هفته برگ های آن را با آب مقطر مه پاشی کنید.

دمای هوای ایده آل برای نگهداری گل چمچه ای بین 18 تا 27 درجه سانتی گراد می باشد. قرار دادن در دمای پایین تر از 13 درجه سانتی گراد توصیه نمی شود زیرا هوای سرد گیاه را از بین می برد.

کود مورد نیاز

توصیه می شود در فصل تابستان هر دو هفته به گل چمچه ای کود مایع معمولی بدهید یا از کودهای آهسته رهش در آغاز فصل استفاده کنید، این گیاه در زمستان نیاز به کود ندارد.

کود دهی بیش از حد باعث ظاهر شدن لکه های قهوه ای روی برگ ها می شود و کود دهی کم نیز می تواند به رشد گیاه و گل های آن آسیب بزند. (با فرض این که نور به اندازه کافی دریافت کند)

زمان عوض کردن گلدان

گل چمچه ای در گلدان بزرگ رشد خوبی خواهد داشت اما بهتر است ریشه های آن همیشه محدود باشند، در این حالت گیاه احساس می کند در گلدان گیر افتاده و دیگر نمی تواند رشد کند، به همین دلیل گل دهی آن افزایش می یابد تا از طریق دانه ها بتواند به تکثیر خود ادامه دهد.

به طور کلی معمولا نیاز به تعویض گلدان ندارید مگر آن که ریشه ها از کف گلدان خارج شده یا فضای کافی برای ساقه های جدید وجود نداشته نباشد. برای تعویض گلدان بهتر است اوایل بهار اقدام کرده و گیاه را به گلدان کمی بزرگ تر با خاک گلدان استاندارد و با کیفیت منتقل کنید.

قلمه زدن گیاه

بهترین زمان برای تکثیر گل چمچه ای بزرگ هنگام تعویض گلدان است، در این زمان می توانید ساقه های گیاه را به چند دسته تقسیم کرده و هر دسته را در یک گلدان با خاک با کیفیت بکارید.

برای این کار پا جوش هایی که حداقل سه یا چهار برگ دارند و ریشه های فعالی دارند را از کنار گیاه اصلی جدا کرده و در گلدان جدید بکارید. گیاه جدید را به مدت چند هفته با کیسه پلاستیکی شفاف پوشانده و با آغاز رویش های جدید، آن را بردارید.

اگر در ابتدا برگ های گیاه کمی پژمرده شد نگران نشوید، معمولا طی دو هفته بهبود پیدا می کنند. حداقل سه ماه به گیاه کود ندهید زیرا باعث سوختن ریشه ها می شود.

سرعت رشد گیاه

گل چمچه ای در صورتی که نور کافی و مناسب دریافت کند رشد متوسط داشته و اگر نور کافی به آن نرسد رشدش بسیار کند می شود.

گل دهی

گیاه چمچه ای در هر گل دهی معمولا دو یا سه گل می دهد و کمتر پیش می آید تعداد زیادی گل روی آن دیده شود، این مسئله به این که چقدر در مراقبت از آن دقت داشته باشید ارتباط ندارد.

بسیاری از افراد با دیدن تعداد زیادی گل جذاب روی گیاه چمچه ای به خریدن آن ترغیب می شوند و انتظار دارند این گیاه هر بار به همان تعداد گل بدهد اما مدتی بعد و با وجود مراقبت صحیح از گیاه متوجه می شوند این گیاه بیش از دو یا سه گل نمی دهد، اما چرا؟

علت این مسئله ماده ای به نام اسید جیبرلیگ است که فروشندگان برای گیاه استفاده می کنند، این ماده یک هورمون گیاهی است که گل چمچه ای تا حدی به آن حساس بوده و تعداد زیادی گل می دهد.

با این وجود هورمون های گیاهی مانند استروئیدها برای عضلات هستند که اگرچه ممکن است به نتایج قابل توجه منجر شوند اما روش طبیعی برای گل دادن گیاه محسوب نمی شوند.

آفات و بیماری های رایج

گل چمچه ای کمتر دچار آفت یا بیماری های خاص می شود اما گاهی شپشک آردی آن را آزار می دهد که با تمیز کردن برگ ها با پارچه مرطوب از بین می رود.

انواع گل چمچه ای

گل چمچمه ای از گیاهانی است که بارها ترکیب نژادی شده یا پیوند خورده و ده ها نوع مختلف از آن ایجاد شده است، در حال حاضر گل های چمچه ای با اندازه های مختلف از کوچک گرفته تا انواع غول پیکر و در رنگ های سبز تیره با گل های برفی تا چمچه ای های برگ طلایی وجود دارد.

برخی از مشهورترین انواع پیوندی گل چمچه ای عبارتند از:

• گل چمچه ای Power Petite: گونه کوچکی که تنها تا حدود 40 سانتی متر رشد می کند.
• گل چمچه ای Mauna Loa Supreme: یک نوع بسیار رایج که ارتفاع آن به 90 تا 120 سانتی متر می رسد و عرض برگ های آن حدود 20 سانتی متر است.
• گل چمچه ای Sensation: بزرگ ترین گل چمچه ای با برگ های پهن 50 سانتی متری که ارتفاع آن به 180 سانتی متر نیز می رسد.
• گل چمچه ای Mojo: این گیاه جذاب و بزرگ برگ های سبز خوش رنگ و با طراوتی دارد.
• گل چمچه ای Golden Delicious: یک گونه جدید که به رنگ سبز مایل به طلایی خیره کننده است.
• گل چمچه ای Starlight: حاشیه برگ های باریک این گیاه مواج هستند و به دلیل شکوفه های سنگین و متعدد با بیش از 20 گل در یک گیاه شناخته شده است.

آیا گل چمچه ای سمی است؟

اگرچه گل چمچه ای به خانواده سوسن ها تعلق نداشته و کشنده نیست اما بلعیدن آن می تواند باعث تحریک معده یا ترشح زیاد بزاق شود.

گل چمچه ای نیز مانند سایر اعضای خانواده گل شیپوریان حاوی کریستال های نا محلول اگزالات کلسیم است که مصرف آن ممکن است باعث تداخل در سطح کلسیم خون و نارسایی کلیه منجر شود.

در صورتی که سگ یا گربه برگ های این گیاه را بخورند ممکن است به دلیل تحریک دهان دچار ترشح شدید بزاق شوند. اگر کودک یا حیوانات خانگی مقداری از این گیاه را بلعیده اند با اورژانس یا دامپزشک تماس بگیرید.

در موارد خفیف معمولا توصیه می شود نوشیدنی یا غذای خنک به کودک بدهید تا مشکل دهان برطرف شود اما در موارد شدیدتر ممکن است نیاز به مراجعه به پزشک باشد.

منابع: thespruce – ourhouseplants

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده