داروی سیکلوسپورین چیست؟ | موارد مصرف | نحوه مصرف | عوارض جانبی | موارد احتیاطی | تداخل دارویی | دوز مصرف | اشکال دارویی
سیکلوسپورین از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی است که در کنار سایر داروها برای جلوگیری از رد پیوند اعضا استفاده می شود و باعث می شود سیستم دفاعی بدن به عضو جدید به عنوان مهاجم نگاه نکند.
این دارو با وجود تمام مزایایی که به همراه دارد خطر ابتلا به عفونت های مختلف و سرطان ها را افزایش می دهد و نباید خودسرانه اقدام به مصرف آن کرد.
برای آشنایی کامل با اطلاعات دارویی سیکلوسپورین در ادامه مطلب با کوکا همراه باشید.
سیکلوسپورین چیست؟
سیکلوسپورین (با نام انگلیسی: Cyclosporine و نام تجاری: ساندیمون) از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی است که برای جلوگیری از رد پیوند اندام ها تجویز شده و با تضعیف سیستم ایمنی به بدن کمک می کند تا عضو جدید را راحت تر بپذیرد و اندام جدید به طور طبیعی کار کند.
موارد مصرفسیکلوسپورین
سیکلوسپورین معمولا به همراه داروهای دیگر برای جلوگیری از رد پیوند اعضا در بدن افرادی که پیوند کبد، کلیه یا قلب داشته اند استفاده می شود.
از این دارو برای درمان پسوریازیس شدید یا روماتیسم مفصلی نیز استفاده می شود.
از قطره سیکلوسپورین با نام تجاری رستاسیس برای درمان خشکی چشم ناشی از عدم توانایی چشم در تولید مایعات اشک طبیعی استفاده می شود.
رستاسیس برای درمان یک مشکل چشمی نادر شامل ذوب قرنیه نیز تجویز می شود، این بیماری اغلب با اختلالات خود ایمنی همچون پسوریازیس، روماتیسم مفصلی یا لوپوس مرتبط است.
نکته مهم: داروی سیکلوسورین ممکن است با اسامی تجاری گوناگونی در بازار عرضه شود که در بالا تنها به یکی از آن ها اشاره شده است.
نحوه مصرف سیکلوسپورین
سیکلوسپورین را طبق دستور پزشک که معمولا یک بار در روز است مصرف کنید. این دارو را می توان به همراه غذا یا به تنهایی میل کرد اما مهم است که همواره از یک شیوه استفاده کنید.
دوز مصرف این دارو به وزن، شرایط پزشکی، آزمایش ها و واکنش بدن به درمان بستگی دارد.
از خوردن گریپ فروت یا نوشیدن آب آن هنگام استفاده از این دارو اجتناب کنید مگر آن که پزشک اجازه دهد، گریپ فروت خطر بروز عوارض جانبی این دارو را افزایش می دهد.
برای اثر بخشی بهتر دارو آن را به صورت مرتب مصرف کنید.
عوارض جانبی سیکلوسپورین
در صورت بروز علائم واکنش های آلرژیک همچون کهیر، مشکل تنفسی، ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو با اورژانس تماس بگیرید.
در صورت مشاهده علائم زیر بلافاصله با پزشک تماس بگیرید:
- تغییر وضعیت روحی، مشکلات گفتاری یا راه رفتن، کاهش بینایی که ممکن است به تدریج شروع شده و به سرعت بدتر شود.
- کبودی آسان، خونریزی غیر طبیعی بینی، دهان، واژن یا مقعد، ظاهر شدن لکه های بنفش یا قرمز رنگ زیر پوست
- پوست زرد یا رنگ پریده، تیره شدن ادرار، تب، گیجی یا ضعف
- افزایش خطرناک فشار خون با علائمی همچون سر درد شدید، تاری دید، ضربان در گوش ها یا گردن، خونریزی بینی، اضطراب، گیجی، درد قفسه سینه، تنگی نفس، ضربان قلب نامنظم
- سطح بالای پتاسیم با علائم حالت تهوع، ضربان قلب بسیار آهسته یا غیر طبیعی، ضعف، مشکل در حرکات بدن
- مشکلات کلیوی با علائم کاهش ادرار یا قطع ادرار، دردناک شدن یا مشکل ادراری، ورم در پاها یا مچ پا، احساس خستگی یا تنگی نفس
- مشکلات کبدی با علائم حالت تهوع، درد در ناحیه فوقانی معده، خارش، احساس خستگی، کاهش اشتها، تیره شدن ادرار، مدفوع به رنگ خاک رس، زردی (زرد شدن پوست یا چشم)
- علائم عفونت مانند تب، لرز، علائم شبه آنفلوانزا، زخم دهان، زخم پوست، احساس سبکی سر یا تنگی نفس، ضربان قلب سریع
برخی عوارض جانبی شایع سیکلوسپورین عبارت است از:
- لرزش یا رعشه
- آکنه، افزایش رشد موهای صورت یا بدن
- افزایش فشار خون
- حالت تهوع، اسهال
- لثه متورم یا دردناک
موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی سیکلوسپورین نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هر گونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.
موارد احتیاطی مصرف سیکلوسپورین
- قبل از مصرف سیکلوسپورین در صورت حساسیت به این دارو یا هر گونه آلرژی دیگر به پزشک اطلاع دهید.
- قبل از استفاده سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از مشکلات یا بیماری های زیر رنج برده یا می برید:
– بیماری کلیوی
– بیماری کبدی
– فشار خون بالا
– هر نوع سرطان
– ضایعات پوستی ناشناخته
– درمان پرتو درمانی از جمله درمان با PUVA یا UVB
– پسوریازیس
– عدم تعادل معدنی مانند سطح پایین منیزیم یا سطح بالای پتاسیم
– عفونت های اخیر یا فعلی
– سطح کلسترول یا تری گلیسیرید بالا
- این دارو ممکن است باعث سرگیجه شود و مصرف همزمان آن با الکل یا ماری جوانا سرگیجه را تشدید خواهد کرد، بنابراین توصیه می شود هنگام مصرف دارو از رانندگی کردن، کار با ماشین آلات یا انجام هر عملی که نیاز به هوشیاری کامل دارد خودداری کرده تا سرگیجه برطرف شود.
- سیکلوسپورین ممکن است حاوی الکل باشد، زنان باردار، مادران شیرده و کسانی که به بیماری کبدی، اعتیاد به الکل یا هر بیماری دیگری که لازم است مصرف الکل محدود شود مبتلا هستند باید در مصرف این دارو احتیاط کنند.
- این دارو می تواند فرد را بیشتر در معرض عفونت قرار دهد یا علائم هر گونه عفونت فعلی را تشدید کند. در طول دوره درمان از تماس با افرادی که به عفونتی مبتلا هستند و ممکن است به دیگران سرایت دهند (مانند آبله مرغان، سرخک و آنفلوآنزا) اجتناب کنید و اگر در معرض عفونت قرار گرفته اید حتما به پزشک اطلاع دهید.
- قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید.
- در دوره مصرف سیکلوسپورین از ایمونیزاسیون یا واکسیناسیون بدون مشورت با پزشک اجتناب کنید و از تماس با افرادی که اخیرا واکسن زنده دریافت کرده اند (مانند واکسن آنفلوآنزای استنشاقی از طریق بینی) خودداری کنید. سایر واکسن های زنده شامل واکسن سرخک، اوریون، سرخچه، فلج اطفال، روتاویروس، حصبه، تب زرد، آبله مرغان و زونا می باشد.
- این دارو ممکن است خطر ابتلا به سرطان پوست را افزایش دهد. توصیه می شود کمتر در معرض آفتاب قرار گرفته، از دستگاه های برنزه کننده اجتناب کنید و هنگام خارج شدن از منزل از ضد آفتاب استفاده کنید. پزشک ممکن است توصیه کند هنگام استفاده از این محصول از فوتوتراپی خودداری کنید.
- مصرف سیکلوسپورین ممکن است سطح پتاسیم بدن را افزایش دهد، قبل از استفاده از مکمل های پتاسیم یا جایگزین های نمکی حاوی پتاسیم با پزشک مشورت کنید.
- اگر برای پسوریازیس تحت درمان بوده اید در هنگام مصرف این دارو نباید تحت درمان های نور ماورا بنفش، پرتو درمانی، کول تار یا داروهای تضعیف کننده سیستم ایمنی مانند متوترکسات قرار بگیرید.
- افراد مسن ممکن است بیشتر در معرض عوارضی همچون مشکلات کلیوی یا فشار خون بالا قرار بگیرند.
- در دوره مصرف این دارو ممکن است نیاز به انجام آزمایش های پزشکی مانند عملکرد کلیه یا کبد، فشار خون، سطح معدنی خون، آزمایش سطح سیکلوسپورین خون، شمارش کامل خون، میزان اسید اوریک، سطح لیپیدها و معاینه پوستی باشد.
سیکلوسپورین در بارداری
مصرف سیکلوسپورین در دوران بارداری تنها زمانی که واقعا نیاز است و زیر نظر پزشک امکان پذیر می باشد، این دارو ممکن است به جنین آسیب رسانده و یا با مشکلات دیگری همچون تولد زودرس یا وزن کم هنگام تولد همراه باشد.
سیکلوسپورین در شیردهی
سیکلوسپورین به شیر مادر منتقل می شود. به دلیل خطرات احتمالی برای نوزادان، شیردهی در هنگام استفاده از این دارو توصیه نمی شود، قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
سیکلوسپورین برای ریزش مو
افزایش رشد موهای صورت و بدن یکی از عوارض جانبی احتمالی قرص سیکلوسپورین است و برخی افراد از آن برای درمان ریزش مو استفاده می کنند.
اگرچه این دارو ممکن است به درمان ریزش مو کمک کند اما از آن جا که باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن می شود خطر ابتلا به عفونت و سرطان ها را افزایش می دهد. توصیه می شود هرگز خودسرانه اقدام به مصرف این دارو نکنید.
تداخل دارویی سیکلوسپورین
سیکلوسپورین ممکن است با برخی داروها تداخل داشته باشد. به عنوان مثال مصرف این دارو می تواند به کلیه ها آسیب برساند و اگر از داروهای خاص دیگر نیز استفاده کنید این عارضه جانبی افزایش می یابد، از جمله:
- آنتی ویروس ها
- داروهای کاهنده کلسترول
- داروهای اختلالات روده ای
- آنتی بیوتیک های تزریقی
- داروهای شیمی درمانی
- داروهای درمان اختلالات خود ایمنی
- سایر داروهای جلوگیری از رد پیوند عضو
- کاهنده های اسید معده
- برخی داروهای ضد درد یا ورم مفاصل
برخی داروهایی که ممکن است با سیکلوسپورین تداخل داشته باشند عبارتند از:
- امبریسنتان یا بوسنتان
- دابیگاتران
- ریفابوتین
- مخمر سنت جان
- داروهای آنتی بیوتیک یا ضد قارچ
- داروهای ضد ویروسی برای درمان هپاتیت C یا ایدز
- قرص های پیشگیری از بارداری
- داروهای کاهنده کلسترول، داروهای فشار خون، داروهای قلبی یا دیورتیک ها
- داروهای ضد تشنج
- داروهای استروئیدی خوراکی، استنشاقی، تزریقی
- کول تار
- ارلیستات
- داروهای افزایش دهنده پتاسیم مانند مکمل های پتاسیم، داروهای خاص دیورتیک مانند آمیلوراید، اسپیرونولاکتون
- تاکرولیموس
- میفپریستون
- آلیسکیرن
- دابیگاتران
- سیمپرویر
- فلیبانسرین
- الاگولیکس
توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد و داروهای ذکر شده ممکن است با اسامی تجاری دیگری عرضه شده باشد، بنابراین برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی توصیه می شود قبل از مصرف سیکلوسپورین حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.
دوز مصرف سیکلوسپورین
سیکلوسپورین یک داروی تجویزی است و دوز مصرف آن تنها توسط پزشک و با توجه به شرایط پزشکی بیمار تعیین می شود، از مصرف خودسرانه یا کاهش و افزایش مصرف این دارو اجتناب کنید و حتما قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.
هنگام مصرف سیکلوسپورین دقیقا طبق تجویز پزشک عمل کرده و از افزایش یا کاهش دوز اجتناب کنید. پزشک ممکن است گاهی اوقات دوز را تغییر دهد تا از اثر بخشی دارو اطمینان حاصل کند.
سعی کنید این دارو را هر روز در یک زمان خاص مصرف کنید.
اگر پزشک نام تجاری یا فرم دارو را تغییر دهد ممکن است نیاز به تغییر دوز مصرف باشد، اگر برند جدید این دارو را از داروخانه دریافت کرده اید حتما در این مورد با مسئول داروخانه صحبت کنید.
در صورت فراموش کردن یک دوز بلافاصله بعد از یادآوری آن را مصرف کنید اما اگر به زمان نوبت بعدی نزدیک هستید از مصرف خودداری و از دو برابر کردن دوز در نوبت بعدی اجتناب کنید.
عوارض مصرف بیش از حد سیکلوسپورین
در صورت مصرف بیش از حد سیکلوسپورین با اورژانس تماس بگیرید.
اشکال دارویی سیکلوسپورین
کپسول ایمنورال 25، 50 و 100 میلی گرم
کپسول سیکلورال 25، 50 و 100 میلی گرم
کپسول ساندیمون نئورال 25، 50 و 100 میلی گرم
محلول خوراکی ساندیمون نئورال 100 میلی گرم/میلی لیتر 50میلی لیتر
قطره چشمی لاکروسپورین 0.05%
آمپول ساندیمون
منابع: webmd – drugs – everydayhealth
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
