ایبوپروفن چیست؟ موارد مصرف و عوارض جانبی آن کدامند؟

همه چیز درباره قرص ایبوپروفن
همه چیز درباره قرص ایبوپروفن

ایبوپروفن چیست؟

ایبوپروفن (با نام انگلیسی: Ibuprofen و نام تجاری: موترین، ادویل و ایبوپرین) از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) است که با مهار تولید پروستاگلاندین ها – واسطه های شیمیایی که از عوامل ایجاد التهاب هستند – به کاهش تورم، درد و تب کمک می کند.

برندهای موترین و ادویل به صورت قرص های 200 میلی گرمی بدون نسخه قابل خریداری می باشند اما برای دوزهای بالاتر نیاز به نسخه پزشک می باشد.

موارد مصرف ایبوپروفن

ایبوپروفن یکی از پرمصرف ترین داروهایی است که برای از بین بردن تورم، التهاب و دردهای مختلف همچون سردرد، دندان درد، درد دوران قاعدگی، دردهای عضلانی و آرتریت مصرف می شود و برای کاهش تب و تسکین دردهای خفیف جزئی ناشی از سرماخوردگی و آنفلوآنزا نیز کاربرد دارد.

ایبوپروفن را می توان به فرم قرص و کپسول های بدون نسخه برای درمان سرفه، سرماخوردگی و میگرن از داروخانه تهیه کرد اما توصیه می شود حتما قبل از خرید دارو با پزشک داروخانه درباره مشکل سلامتی خود صحبت کنید.

در شرایط خاص و در بیمارستان ها ممکن است از ایبوپروفن مایع به صورت تزریقی داخل وریدی استفاده شود.

نحوه مصرف ایبوپروفن

قبل از مصرف ایبوپروفن – حتی اگر قبلا از این دارو استفاده کرده اید – حتما برچسب دارو را مطالعه کنید زیرا برخی شرکت های تولید کننده مواد مورد استفاده در این دارو را تغییر می دهند. توجه داشته باشید که محصولات با اسامی مشابه ممکن است ترکیبات متفاوتی داشته و بری اهداف متفاوتی استفاده شوند. مصرف داروی اشتباه می تواند به سلامتی شما آسیب برساند.

این دارو معمولا به صورت خوراکی و هر 4 تا 6 ساعت و با 1 لیوان پر از آب (8 اونس یا 240 میلی لیتر) مصرف می شود مگر آن که پزشک دستورالعمل دیگری تجویز کرده باشد.

حداقل 10 دقیقه بعد از مصرف ایبوپروفن دراز نکشید.

در صورتی که از ناراحتی های معده رنج می برید این دارو را به همراه غذا، شیر یا آنتی اسیدها میل کنید.

در صورتی که مصرف ایبوپروفن باعث بروز ناراحتی های معده می شود آن را به همراه غذا یا بعد از غذا میل کنید.

قبل از مصرف سوسپانسیون (مشابه شربت) ایبوپروفن حتما آن را خوب تکان دهید.

به تاریخ مصرف ایبوپروفن توجه داشته باشد.

برای دستیابی به بهترین نتیجه در شرایط خاص مانند آرتریت ممکن است لازم باشد دو هفته و به صورت منظم این دارو را مصرف کنید.

اگر دارو را تنها در زمان های مورد نیاز (و نه به صورت منظم) مصرف می کنید به خاطر داشته باشید داروهای ضد درد زمانی بهترین تاثیر را دارند که به محض مشاهده اولین علائم درد مصرف شوند.

در صورت ادامه دار شدن مشکل سلامتی یا تشدید آن یا اگر فکر می کنید ممکن است یک مشکل جدی پزشکی داشته باشید بلافصله با پزشک مشورت کنید.

اگر از ایبوپروفن بدون نسخه برای درمان تب یا درد در خود یا کودک استفاده می کنید در صورت شرایط زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:

  • اگر تب بیش از سه روز ادامه پیدا کند یا تشدید شود
  • اگر درد طی ده روز ادامه پیدا کند یا تشدید شود

عوارض جانبی ایبوپروفن

در صورت مشاهده علائم آلرژیک زیر به اورژانس مراجعه کنید:

  • کهیر یا جوش
  • عطسه
  • آبریزش بینی یا گرفتگی بینی
  • خس خس سینه یا مشکل تنفس
  • ورم صورت، لب ها، زبان یا گلو

در صورت مواجه شدن با علائم حمله قلبی یا سکته با اورژانس تماس بگیرید، از جمله:

  • درد قفسه سینه که به فک یا شانه گسترش پیدا می کند
  • بی حسی یا ضعف ناگهانی در یک طرف بدن
  • مشکل تکلم
  • ورم پا
  • احساس تنگی نفس

در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر مصرف ایبوپروفن را قطع کرده و فورا با پزشک تماس بگیرید:

  • تغییر در بینایی
  • تنگی نفس (حتی هنگام فعالیت های کم)
  • ورم یا افزایش وزن سریع
  • هرگونه نشانه جوش پوستی حتی اگر بسیار کم باشد
  • نشانه های خونریزی معده: مدفوع خونی یا قیری رنگ، مشاهده خون هنگام سرفه یا استفراغی که شبیه تفاله قهوه باشد
  • علائم مشکلات کبدی: حالت تهوع، درد بالای معده، خارش، احساس خستگی، علائم مشابه آنفلوآنزا، بی اشتهایی، تیره شدن ادرار، مدفوع خاکستری رنگ، زردی (زرد شدن پوست یا چشم ها)
  • نشانه های اختلالات کلیه: کاهش یا قطع ادرار، دفع ادرار دردناک یا مشکل، ورم پاها یا قوزک پا، احساس خستگی یا تنگی نفس
  • علائم کاهش سلول های قرمز خون (کم خونی): پوست رنگ پریده، احساس گیجی، تنگی نفس، تپش قلب سریع، مشکل در تمرکز
  • واکنش های پوستی شدید: تب، گلو درد، ورم صورت یا زبان، سوزش چشم ها، درد پوست به همراه جوش های پوستی ارغوانی یا بنفش که گسترش پیدا می کند بخصوص در صورت یا قسمت بالای بدن و باعث بروز تاول و پوسته پوسته شدن می شود.

عوارض جانبی شایع ایبوپروفن شامل موارد زیر است:

  • ناراحتی معده، سوزش خفیف سر دل، حالت تهوع، استفراغ
  • نفخ و گاز، اسهال، یبوست
  • سرگیجه، سردرد، عصبی شدن
  • کاهش اشتها
  • خارش یا جوش های خفیف
  • زنگ زدن گوش ها

همچنین توجه داشته باشید که:

  • ایبوپروفن خطر بروز اختلالات قلبی و مواردی همچون حمله قلبی، سکته مغزی و لخته شدن خون را افزایش می دهد.
  • ایبوپروفن ممکن است به معده آسیب رسانده و باعث ایجاد زخم معده یا سوزش سر دل شود.

موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی ایبوپروفن نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.

قرص ایبوپروفن 400
قرص ایبوپروفن 400

موارد احتیاطی مصرف ایبوپروفن

  • قبل از مصرف ایبوپروفن در صورتی که به این دارو یا داروهای دیگر همچون آسپرین و سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی همچون ناپروکسن یا سلکوکسیب حساسیت دارید یا از هرگونه آلرژی دارویی دیگر رنج می برید حتما به پزشک یا مسئول داروخانه اطلاع دهید.
  • افرادی که عمل جراحی قلب بخصوص عمل پیوند عروق کرونر داشته اند از مصرف ایبوپروفن اجتناب کنند.
  • قبل از مصرف این دارو سوابق پزشکی خود را در اختیار پزشک یا مسئول داروخانه قرار دهید بخصوص اگر سابقه ابتلا به بیماری های زیر را دارید:

– آسم (شامل سابقه مشکلات تنفسی بعد از مصرف آسپرین یا دیگر داروهای NSAIDs)
– اختلالات خون (مانند کم خونی، مشکلات خونریزی یا لخته شدن خون)
– ضایعه های بینی (پولیپ بینی)
– بیماری قلبی (مانند حمله قلبی قبلی)
– فشار خون بالا
– مشکلات کبدی
– سکته مغزی
– مشکلات گلو، معده و روده (مانند خونریزی، سوزش سر دل، زخم ها)
– فشار داخل جمجمه ای
– استعمال دخانیات
– ابتلا به لوپوس اریتماتوز سیستمیک
– ابتلا به سندرم مارفان یا اسجوگرن

  • در برخی موارد استفاده از داروهای NSAIDs همچون ایبوپروفن باعث بروز مشکلات کلیوی می شود. این مشکلات بیشتر در افرادی که دچار کم آبی بدن، نارسایی قلبی یا بیماری های کلیوی قبل می باشند و همچنین افراد مسن یا افرادی که داروهای تداخل کننده با ایبوپروفن مصرف می کنند دیده می شود.
  • مصرف ایبوپروفن ممکن است با سرگیجه یا خواب آلودگی همراه باشد، بنابراین از مصرف الکل یا ماری جوانا که این حالات را افزایش می دهند خودداری کرده و پس از مصرف دارو از رانندگی، کار با ماشین آلات و سایر فعالیت هایی که نیاز به هوشیاری کامل دارد اجتناب کنید.
  • در صورتی که به نوشیدنی های الکلی یا ماری جوانا اعتیاد دارید حتما در این باره با پزشک صحبت کنید.
  • ایبوپروفن ممکن است باعث خونریزی معده شود و مصرف روزانه الکل و تنباکو در دوره درمان خطر آن را افزایش خواهد داد. توصیه می شود در این دوره مصرف الکل و دخانیات را متوقف کرده و با پزشک در این باره مشورت کنید.
  • مصرف ایبوپروفن ممکن است باعث ایجاد حساسیت به نور شود بنابراین تا حد امکان از قرار گرفتن مقابل نور خورشید، دستگاه های برنزه کننده و لامپ های خورشیدی اجتناب کرده و هنگام خروج از منزل از ضد آفتاب و کلاه و عینک استفاده کنید. در صورت آفتاب سوختگی یا جوش و تاول های پوستی به پزشک اطلاع دهید.
  • قبل از عمل جراحی لیست داروهای مصرفی (داروهای بدون نسخه، تجویزی و گیاهی) را به پزشک یا دندانپزشک ارائه دهید.

ایبوپروفن در بارداری

خانم هایی که در سنین باروری هستند قبل از مصرف ایبوپرفن حتما با پزشک درباره مزایا و خطرات احتمالی این دارو برای بارداری صحبت کنند.

در صورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید پزشک را در جریان بگذارید زیرا این دارو برای سه ماهه اول و سه ماهه آخر حاملگی توصیه نمی شود و ممکن است باعث آسیب جنین و مشکلات زایمان شود.

لازم به ذکر است مصرف ایبوپروفن در 29 هفته اول بارداری خطر سقط جنین را افزایش می دهد و خانم هایی که در هفته 30 ام و بعد از آن قرار دارند تنها در مواقع ضروری و پس از تجویز پزشک نسبت به مصرف آن اقدام کنند.

هشدار: مصرف این دارو ممکن است با افزایش خطر مسدود شدن سریع شریان اصلی که وظیفه تغذیه قلب کودک را دارد باعث ایجاد نقص مادرزادی شود.

ایبوپروفن و شیردهی

این دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شود، اگرچه برخی منابع معتقدند خطری برای نوزاد ندارد اما سایر منابع در این مورد با احتیاط صحبت کرده اند بنابراین قبل از شیردهی درباره این مسئله با پزشک صحبت کنید.

ایبوپروفن در افراد مسن

به طور کلی NSAIDs های بدون نسخه و تجویزی بخصوص در سالمندان باعث بروز خواب آلودگی، گیجی، سرگیجه، از دست دادن تعادل و مشکلات شدید معده می شود و این افراد بیش از سایرین در معرض عوارض ایبوپرفن بخصوص خونریزی معده، روده و مشکلات کلیه قرار دارند.

اگرچه مصرف ایبوپروفن در دوزهای پایین معمولا عوارض بسیار کمتری روی سالمندان به جا می گذارد اما قبل از مصرف این دارو حتما با پزشک مشورت کنید.

تداخل دارویی ایبوپروفن

ایبوپروفن به عنوان دارویی که با بسیاری از داروهای دیگر تداخل دارد شناخته شده است بنابراین هنگام مصرف آن باید دقت زیادی داشته باشید.

به طور کلی مصرف ایبوپروفن برای افرادی که داروی آسپرین برای رقیق کردن خون و سلامت از قلب مصرف می کنند توصیه نمی شود زیرا ایبوپروفن می تواند اثرات رقیق کنندگی خون ناشی از آسپرین را خنثی کند.

بنابراین توصیه می شود یا از مصرف ایبوپروفن در این موارد خودداری کرده یا آن را یک ساعت قبل یا هشت ساعت بعد از آسپرین مصرف کنید.

در صورتی که در حال حاضر هریک از داروهای زیر را مصرف می کنید با پزشک خود درباره جایگزین کردن ایبوپروفن با داروی دیگر مشورت کنید:

  • الیکوییس (آپیکسابان )
  • آسپرین (به صورت قرص یا شیاف)
  • آلکا سلتزر (آسپرین / اسید سیتریک / سدیم بی کربنات)
  • استریبیلد (الویتگراویر / کوبیسیستات / امتریسیتابین / تنوفوویر)
  • داروهای سرطان به نام داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) ترکسال (متوتروکسات ) یا آلیمتا (پمترکسید)
  • لیتیم
  • داروهای استروئیدی همچون پردنیزون

تداخلات دارویی جدی

ایبوپروفن با صدها نوع دارو تداخل دارد از جمله:

  • رقیق کننده های خون مانند آریکسترا (فونداپارینوکس )، پراداکسا (دابیگاتران)، جانتوون، کومادین (وارفارین)
  • هپارین
  • داروهای ضد افسردگی شامل سلکسا (سیتالوپرام )، پاکسیل (پاروکستین) و لکساپرو (اسکیتالوپرام)، فلوکستین (پروزاک)، فلوکسامین، سرترالین، زولوفت
  • قرص های دیورتیک مانند اسیدریکس، میکروزید (هیدروکلروتیازید)، تالیتون (کورتالیدون) و دیوریل (کلروتیازید)
  • مسدود کننده های بتا مانند سکترال (آسبوتولول)، زبتا (بیزوپرولول )، تنورمین (آتنولول) و کورگ (کارودیلول )
    سایر NSAIDS ها مانند سلبرکس (سلکوکسیب)، آلیو، ناپروسین، موبیک (ملوکسیکام )، نابومتون، لودین (اتودولاک)، تورادول (کتورولاک)

نکته 1: اگر مدت زیادی است که ایبوپروفن را به همراه داروهای فشار خون خاص که مهارکننده های ACE و ARBs نامیده می شوند احتمالا متوجه شده اید که این تداخل دارویی کنترل فشار خون را سخت تر می کند. برخی از این داروها عبارتند از:

  • آلتاسی (رامیپریل)
  • وازوتک (انالاپریل)
  • ماویک (تراندوپریل)
  • اکوپریل (کیناپریل)
  • مونوپریل (فوزینوپریل)
  • موکسی پریل
  • آواپرو (ایربسارتان )
  • آتاکاند (کاندسارتان )
  • کوزار (لوزارتان )
  • بنیکار (المزارتان )

نکته 2: توجه داشته باشید که مصرف برخی داروهای گیاهی همزمان با ایبوپروفن ممکن است خطر خونریزی یا فشار خون بالا را افزایش دهد که از آن جمله می توان به جینسینگ، زنجبیل، سیر، گزنه، چای سبز و … اشاره کرد.

نکته 3: الکل باعث ایجاد تداخل در مصرف ایبوپروفن شده و خطر بروز خونریزی معده و آسیب های کلیوی را افزایش می دهد.

توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد. توصیه می شود قبل از مصرف ایبوپروفن حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کنید.

دوز مصرف ایبوپروفن

ایبوپروفن بدون نسخه معمولا در قرص یا کپسول های 200 میلی گرم قابل خریداری می باشد در حالی که ایبوپروفن با نسخه به صورت قرص های 400، 600 و 800 میلی گرم عرضه می شود.

دوز مصرف ایبوپروفن در بزرگسالان و کودکان بالای 12 سال معمولا 1 یا 2 قرص یا کپسول هر 4 تا 6 ساعت می باشد (تا زمانی که نیاز است)

از مصرف ایبوپروفن بدون نسخه بیش از 2400 میلی گرم (12 کپسول یا قرص) در روز اجتناب کنید.

دوز مصرف ایبوپروفن با نسخه پزشک معمولا بین 400 تا 800 میلی گرم هر 6 تا 8 ساعت می باشد. در این موارد نیابد بیش از 3200 میلی گرم در روز مصرف شود.

دوز مصرف ایبوپروفن برای تسکین دردهای ناشی از آرتروز و آرتریت روماتوئید در بزرگسالان بین 400 تا 800 میلی گرم و هر 6 تا 8 ساعت می باشد که با توجه به وضعیت بیماری و واکنش بدن ممکن است حداکثر تا 3200 میلی گرم در روز افزایش یابد.

دوز مصرف ایبوپروفن برای دیسمنوره 200 تا 400 میلی گرم هر 4 تا 6 ساعت در روز می باشد. (تا زمانی که نیاز است)

دوز مصرف ایبوپروفن برای دردهای خفیف تا متوسط در بزرگسالان به صورت خوراکی و 200 تا 400 میلی گرم بین 4 تا 6 ساعت در روز می باشد. به نظر نمی رسد دوز بیشتر از 400 میلی گرم در هر نوبت تاثیر بیشتری داشته باشد.

تزریق ایبوپروفن برای تسکین درد معمولا در دوزهای 400 تا 800 میلی گرم داخل وریدی بیش از 30 دقیقه هر 6 ساعت و برای درمان تب 400 میلی گرم بیش از 30 دقیقه هر 4 تا 6 ساعت یا 100 تا 200 میلی گرم هر 4 ساعت تا زمانی که نیاز است انجام می شود.

نکته: بیمار قبل از تزریق ایبوپروفن باید مایعات بنوشد.

نکته: در صورتی که ایبوپروفن را به صورت منظم و طبق تجویز پزشک مصرف می کنید در صورت فراموش کردن یک نوبت، به محض یادآوری نسبت به مصرف آن اقدام کنید اما اگر زمان زیادی تا نوبت بعدی باقی نمانده از خوردن آن صرف نظر کرده و هرگز دوز یک نوبت را دو برابر نکنید.

ایبوپروفن در کودکان

این دارو در اطفال بالای 6 ماه قابل مصرف می باشد اما توصیه اکید می شود از ایبوپروفن بدون نسخه در کودکان به خصوص کودکان کمتر از 2 سال استفاده نکنید.

مقدار مصرف ایبوپروفن در کودکان با توجه به وزن و سن کودک تعیین می شود بنابراین توصیه می شود حتما به برچسب دارو توجه کرده و در صورت هرگونه سوال از پزشک یا مسئول داروخانه راهنمایی بخواهید.

برای درمان درد و کاهش تب در کودکان بین 6 ماه تا 12 سال:

برای تب کمتر از 39.2 درجه سانتی گراد دوز 5 میلی گرم / کیلوگرم به صورت خوراکی و هر 6 تا 8 ساعت تا زمانی که نیاز است و برای تب 39.2 درجه سانتی گراد و بالاتر دوز 10 میلی گرم / کیلوگرم خوراکی هر 6 تا 8 ساعت تا زمانی که نیاز است.

حداکثر دوز روزانه برای کودکان 40 میلی گرم / کیلوگرم می باشد.

مصرف بیش از حد ایبوپروفن

در صورت مصرف بیش از حد ایبوپروفن و مشاهده علائمی همچون حالت غش یا مشکل تنفسی با اورژانس تماس بگیرید.

از نشانه های اوردوز ایبوپروفن می توان به حالت تهوع، استفراغ، درد معده، خواب آلودگی، مدفوع سیاه یا خونی، سرفه خون آلود، تنفس سطحی، غش یا کما اشاره کرد.

تفاوت ایبوپروفن و ناپروکسن

این دو دارو بسیار شبیه بوده و دارای ساختار شیمیایی اولیه یکسانی می باشد.

هر دو در دوزهای پایین بدون نسخه قابل خریداری بوده و در دوزهای بالاتر نیاز به نسخه پزشک دارند.

اثرات ایبوپروفن نسبت به ناپروکسن ماندگاری کمتری داشته و لازم است هر 4 تا 6 ساعت و حداکثر 6 بار در روز مصرف شود در حالی که ناپروکسن تنها سه بار در روز یا هر 8 ساعت قابل مصرف می باشد.

تفاوت ایبوپروفن و استامینوفن

استامینوفن برای تسکین درد مصرف می شود و برخلاف داروهای NSAIDs همچون ایبوپروفن تاثیری روی التهاب ندارد.

مصرف استامینوفن آسیبی به معده وارد نمی کند و درد معده یا ریفلاکس اسید را به همراه نخواهد داشت.

هر دو دارو به عنوان کاهنده تب قابل استفاده هستند.

اشکال دارویی ایبوپروفن

برخی اشکال دارویی ایبوپروفن در ایران عبارتند از:

قرص بروپین 400 میلی گرم
قرص ایبوکیم 200 و 400 میلی گرم
قرص ایبوپروفن 200 و 400 میلی گرم
قرص ایبوپین 200 و 400 میلی گرم
قرص اکتوپین 200 و 400 میلی گرم
قرص ایبوفست – ایبوپروفن 200 و 400 میلی گرم
قرص روکشدار ایبایوفن – ال 200 و 400 میلی گرم
قرص روکشدار ادوالژین فلش 684 میلی گرم
پرل ادویفن 200 و 400 میلی گرم
پرل ژلوفن 200 و 400 میلی گرم
کپسول ژلوپین 200 و 400 میلی گرم
کپسول تدافن 200 و 400 میلی گرم
کپسول نرم ادویل لیکوئی ژل 200 میلی گرم
کپسول نرم بروژل 400 میلی گرم
کپسول نرم مینوژل 400 میلی گرم
سافت ژل تدافن 400 میلی گرم
سافت ژل بروفاژل 400 میلی گرم
سافت ژل ژلافان 200 و 400 میلی گرم
سافت ژل مایسیفن 200 و 400 میلی گرم
سوسپانسیون ایبوکیم 100 میلی گرم/5 میلی لیتر
سوسپاسیون ایبوپروفن 100 میلی گرم/5میلی لیتر
سوسپانسیون ایبوپین 100میلی گرم/5میلی لیتر
سوسپانسیون ایبوکسیر 100میلی گرم/5میلی لیتر
آمپول ایبوپروفن 800 میلی گرم/8 میلی لیتر
آمپول پده آ 5 میلی گرم/میل لیتر 2 میلی لیتر
ویال ایبوپروفن 400 میلی گرم/4 میلی لیتر
ژل ایبوپروفن 5%
ژل موضعی روبوفن 5% 50 گرم
ژل موضعی آفیروفن 5%

سخن پایانی …

ایبوپروفن را در دمای اتاق و به دور از نور، رطوبت، کودکان و حیوانات خانگی نگهداری کنید.

اگر از بیماری های مزمن همچون آرتریت رنج می برید با پزشک خود درباره روش های غیر دارویی و یا سایر داروهای مجاز برای آرتریت صحبت کنید.

پزشک پس از تجویز ایبوپروفن احتمالا به صورت دوره ای آزمایش های مرتبط با فشار خون یا کلیه انجام خواهد داد تا عوارض جانبی احتمالی یا بهبود علائم را بررسی کنید.

منابع: webmddrugseverydayhealth

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا