موارد مصرف و عوارض جانبی قرص ترامادول چیست؟

نوشته شده توسط

۲۰ مرداد ۱۳۹۸

عکس قرص ترامادول 50 — عوارض و دوز مصرف ترامادول

ترامادول چیست؟

ترامادول (با نام انگلیسی: Tramadol و نام تجاری: ترامال یا درامادول) از داروهای مسکن اپیوئیدی است که توسط پزشک برای تسکین دردهای متوسط تا شدید در بزرگسالان تجویز می شود.

ترامادول سطح انتقال دهنده های عصبی نوراپی نفرین و سروتونین را افزایش می دهد و با تاثیر روی مغز باعث تغییر نحوه احساس و واکنش بدن به درد می شود.

این دارو به فرم آهسته رهش و فوری رهش عرضه می شود، قرص های فوری رهش به محض وارد شدن در بدن آزاد می شوند در حالی که داروهای آهسته رهش در طول زمان و به آرامی آزاد می شوند.

موارد مصرف ترامادول

ترامادول داروی ضد درد است که برای تسکین دردهای متوسط تا شدید تجویز می شود.

طی مطالعه انجام شده در سال 2014 مشخص شد مصرف ترامادول قبل از عمل جراحی به کاهش لرز بدن بعد از به هوش آمدن – که از عوارض شایع بیهوشی عمومی است – کمک خواهد کرد.

نحوه مصرف ترامادول

ترامادول داروی خوراکی است و باید دقیقا مطابق تجویز پزشک مصرف شود که معمولا هر 4 یا 6 ساعت در روز و در صورت نیاز برای تسکین درد می باشد.

ترامادول را می توان به همراه غذا یا بدون آن مصرف کرد اما همیشه باید به یک شیوه باشد.

اگر بعد از مصرف ترامادول دچار حالت تهوع می شوید این دارو را به همراه غذا میل کرده و سعی کنید 1 تا 2 ساعت بعد از مصرف دراز کشیده و سر خود را زیاد حرکت ندهید.

مقدار مصرف ترامادول با توجه به وضعیت پزشکی بیمار و پاسخ بدن به دارو تعیین می شود، برای کاهش عوارض جانبی این دارو پزشک معمولا از دوز کم شروع کرده و به تدریج دوز مصرف را افزایش می دهد.

از افزایش دوز مصرف یا مصرف طولانی مدت این دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید.

برای اثربخشی بهتر داروهای ضد درد بهتر است آن را بلافاصله بعد از ظاهر شدن اولین علائم مصرف کنید.

در صورتی که از درد دائمی (مثلا بیماری آرتریت) رنج می برید پزشک احتمالا داروهای مسکن طولانی اثر را تجویز خواهد کرد در این گونه شرایط ممکن است ترامادول برای عود ناگهانی درد و در صورت نیاز استفاده شود، داروهای مسکن دیگر مانند استامینوفن و ایبوپروفن نیز ممکن است تجویز شود.

ترامادول اعتیاد آور است و قطع ناگهانی آن ممکن است باعث بروز علائم ترک اعتیاد شود به خصوص در افرادی که از این دارو به مدت طولانی یا در دوزهای بالا استفاده کرده یا به مواد مخدر و الکل اعتیاد دارند. پزشک برای جلوگیری از این مسئله معمولا دوز مصرف را به تدریج کاهش خواهد داد.

در صورتی که بعد از قطع دارو با علائم ترک اعتیاد از جمله بی قراری، تغییرات روحی و خلقی (مانند اضطراب و خواب آلودگی شدید و افکار خودکشی)، آبکی شدن چشم ها، آب ریزش بینی، حالت تهوع، اسهال، تعریق، درد عضلانی یا تغییرات ناگهانی رفتاری مواجه شدید با پزشک مشورت کنید.

استفاده طولانی مدت از این دارو ممکن است اثر آن را کاهش دهد، در این باره با پزشک صحبت کنید.

در صورتی که طی دوره درمان علائم کاهش پیدا نکند یا تشدید شود لازم است به پزشک مراجعه کنید.

عوارض جانبی ترامادول

در صورت مشاهده علائم آلرژیک زیر بعد از مصرف ترامادول به اورژانش مراجعه کنید:

کهیر
مشکل تنفسی
ورم صورت یا گلو
واکنش های شدید پوستی مانند تب، گلو درد، سوزش چشم، درد پوست، راش های پوستی بنفش یا قرمز که باعث بروز تاول و پوسته پوسته شدن می شود

در صورت مشاهده علائم زیر به دکتر مراجعه کنید:

تنفس با صدا، آه کشیدن، نفس های کم عمق
ضربان قلب کند یا ضعیف
احساس سبکی سر مانند حالت غش کردن
تشنج
قطع قاعدگی
ناتوانی و مشکلات جنسی، کاهش میل جنسی
تهوع، استفراغ، از دست دادن اشتها، سرگیجه، تشدید خستگی یا صعف

در صورت مشاهده علائم سندرم سروتونین سریعا به پزشک مراجعه کنید، از جمله:

آشفتگی
توهم
تب
تعریق
لرز
ضربان قلب سریع
سفت شدن و انقباض عضلات
از دست دادن هماهنگی بدن
حالت تهوع و استفراغ
اسهال

برخی عوارض جانبی شایع ترامادول عبارتند از:

یبوست، حالت تهوع، استفراغ، دل درد
سرگیجه، خواب آلودگی، خستگی
سردرد
خارش

همچنین توجه داشته باشید که:

ترامادول مانند سایر داروهای مخدر ممکن است تنفس را کند کرده و در برخی موارد به مرگ منجر شود.
در صورت مشاهده تنفس کند با وقفه های طولانی، آبی شدن لب ها یا به سختی بیدار شدن فردی که ترامادول مصرف کرده سریع به اورژانس مراجعه کنید.
تشنج در افرادی که دچار اوردوز ترامادول شده یا از داروهای ضد افسردگی یا مخدر مصرف می کنند بیشتر دیده می شود اما در دوزهای معمول ترامادول نیز ممکن است رخ دهد.
عوارض جانبی جدی ترامادول در افراد مسن و افرادی که از اضافه وزن، سوء تغذیه یا ناتوانی خاصی رنج می برند شدیدتر است.

موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی ترامادول نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.

تاثیر قرص ترامادول روی اسپرم

استفاده طولانی مدت از داروهای اپیوئیدی ممکن است روی کیفیت اسپرم در مردان تاثیر منفی گذاشته و باعث مشکلات باروری در مردان و زنان اثر منفی بگذارد، مشخص نیست که این تاثیر دائمی است یا موقتی.

موارد احتیاطی مصرف ترامادول

قبل از مصرف ترامادول اگر به آن حساسیت دارید یا از هرگونه آلرژی دیگری رنج می برید به پزشک اطلاع دهید.
سابقه پزشکی خود را در اختیار پزشک قرار دهید به خصوص اگر از بیماری یا اختلالات زیر رنج می برید (برده اید):

– اختلالات مغزی مانند جراحت و آسیب سر، تومور، تشنج
– مشکلات تنفسی مانند آسم، آپنه خواب، بیماری مزمن انسداد ریوی
– بیماری کلیوی
– بیماری کبدی
– اختلالات روحی و خلق و خو مانند گیجی، افسردگی، افکار خودکشی
– سابقه شخصی یا خانوادگی مصرف مواد مخدر و الکل
– مشکلات روده و معده مانند انسداد، یبوست، اسهال ناشی از عفونت، فلج ایلئوس
– مشکل ادراری مانند پروستات بزرگ شده
– بیماری کیسه صفرا
– بیماری پانکراس، پانکراتیت
– چاقی

ترامادول ممکن است خواب آور بوده و باعث سرگیجه شود در صورتی که تحت تاثیر دارو هستید از رانندگی، کار با ماشین آلات و هر فعالیت دیگری که نیاز به هوشیاری دارد اجتناب کنید.
در دوره مصرف ترامادول از مصرف الکل یا ماری جوانا اجتناب کنید و در صورت اعتیاد به پزشک اطلاع دهید.
اگر طی 2 هفته گذشته از داروهای مهارکننده های مونو آمین اکسیداز استفاده کرده اید از مصرف این دارو خودداری کنید.
ترامادول ممکن است باعث بروز اختلال طولانی شدن زمان QT شود که روی ریتم قلب اثر می گذارد و در برخی موارد نادر ممکن است به ضربان قلب سریع یا نامنظم کشنده یا علائم دیگر مانند سرگیجه شدید و خستگی منجر شده و لازم است به اورژانس مراجعه شود.
ابتلا به برخی بیماری های خاص یا مصرف برخی داروها ممکن است خطر طولانی شدن زمان QT را افزایش دهد. قبل از مصرف ترامادول لیست داروهای مصرفی خود را در اختیار پزشک قرار داده و در صورتی که به مشکلات قلبی خاص (نارسایی قلبی، ضربان قلب کند، طولانی شدن زمان QT در EKG) مبتلا بوده یا سابقه خانوادگی ابتلا به مشکلات قلبی خاص ( از جمله طولانی شدن زمان QT در EKG و مرگ و میر ناشی از بیماری قلبی) دارید به پزشک اطلاع دهید.
پایین بودن سطح پتاسیم یا منیزیم در خون نیز خطر ابتلا به اختلال طولانی شدن زمان QT را افزایش می دهد به خصوص اگر داروهای خاص مانند دیورتیک ها مصرف می کنید یا دچار تعریق شدید، اسهال یا استفراغ هستید.
قبل از عمل جراحی لیست داروهای خود را در اختیار پزشک یا دندانپزشک قرار دهید.
افراد مسن ممکن است نسبت به برخی عوارض دارو از جمله گیجی، سرگیجه، خواب آلودگی، تنفس کند و کم عمق و طولانی شدن QT حساس تر باشند.

ترامادول در بارداری

مصرف ترامادول در دوران بارداری خطرناک بوده و ممکن است به جنین صدمه بزند، گاهی نوزاد پس از تولد دچار علائم ترک اعتیاد کشنده می شود که ممکن است نیاز به مراقبت های پزشکی در چند هفته اول زندگی داشته باشد.

در صورتی که باردار هستید یا قصد بارداری دارید حتما با پزشک مشورت کرده و در دوران بارداری به جز در موارد ضروری و زیر نظر پزشک از مصرف این دارو اجتناب کنید.

ترامادول برای شیردهی

ترامادول از شیر مادر به نوزاد منتقل شده و ممکن است باعث خواب آلودگی غیر طبیعی، مشکل تغذیه یا مشکل تنفسی نوزاد شود که در برخی موارد به مرگ منجر خواهد شد. حتما قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.

ترامادول برای کودکان

از مصرف ترامادول در کودکان زیر 16 سال اجتناب کنید. مصرف ترامادول بدون نسخه در کودکان با عوارضی همچون اعتیاد دارویی، اوردوز و حتی مرگ همراه خواهد بود.

این دارو برای کودکان و نوجوانان کمتر از 18 سال که اخیرا عمل جراحی لوزه یا آدنوئید داشته اند خطرناک است.

از مصرف ترامادول در نوجوانان بین 12 تا 18 سال که دچار شرایطی هستند که ممکن است به مشکلات تنفسی منجر شود اجتناب کنید.

بعضی از کودکان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به برخی عوارض جدی ترامادول مانند خواب آلودگی شدید، گیجی یا تنفس کند، کم عمق یا صدا دار داشته باشند.

ترامادول برای سگ و گربه

ترامادول اغلب برای درمان درد به خصوص بعد از عمل جراحی یا تسکین دردهای مزمن سگ و گربه استفاده می شود.

از آن جا که مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی برای گربه ها ایمن نیست به همین دلیل از ترامادول به طور گسترده به عنوان جایگزین آن ها استفاده می شود.

از جمله عوارض ترامادول در سگ ها و گربه ها می توان به یبوست، ناراحتی معده و کاهش ضربان قلب اشاره کرد و مصرف زیاد آن ممکن است به تشنج یا باریک شدن مردمک چشم منجر می شود.

تداخل دارویی ترامادول

برخی داروهایی که با ترامادول تداخل دارند عبارتند از:

داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین (کومادین)
داروهای ضد قارچ شامل کتوکونازول (نیزورال)
داروهای آنتی بیوتیک مانند اریترومایسین (اریتروسین) و لینزولید (زیووکس)
داروهای اختلال دو قطبی و اسکیزوفرنی شامل لیتیوم (لیتومید)
داروهای ضد افسردگی شامل مهارکننده های مونو آمین اکسیداز مانند ایزوکاربوکسازید (مارپلن)، فنلزین (ناردیل)، مهارکننده های باز جذب سروتونین مانند دسونلافاکسین (پریستیک) و دولوکستین (سیمبالتا)، داروهای ضد افسردگی سه حلقه ای از جمله آمی تریپتیلین و مهارکننده های باز جذب سروتونین انتخابی مانند سیتالوپرام (سلکسا) و فلوکستین (پروزاک)
داروهای قلبی شامل دیگوکسین (لانوکسین)
داروهای اضطراب مانند پاروکستین (پاکسیل) و سرترالین (زولوفت)
داروهای ضد درد دیگر مانند اکسیکودون (روکسی‌ کودون)
داروهای سردرد میگرنی شامل آلموتریپتان (آگسرت)، التریپتان (رلپاکس) و فرواتریپتان (فرووا)
داروهای تشنج مانند کاربامازپین (تگرتول)
داروهای آرام کننده عضلانی شامل سیکلوبنزاپرین (فلکسریل)
کینیدین
ریفامپین (ریفادین، ریفامیت، ریماکتان)
مخمر سنت جان
داروهای درمان ایدز و هپاتیت C
داروهای سرماخوردگی یا آلرژی، برونشیت، آسم، بیماری مزمن انسداد ریوی یا داروهای دیورتیک
داروهای بیماری ماشین، سندرم روده تحریک پذیر یا مثانه بیش از حد فعال
داروهای ضد سرفه

دوز مصرف ترامادول

دوز مصرف ترامادول به شرایط بیمار، مقدار درد و واکنش بدن به این دارو بستگی دارد. پزشک احتمالا با دوز کم شروع کرده و به تدریج مقدار آن را افزایش می دهد تا دوز مناسب را تشخیص دهد.

دوز معمول قرص های فوری رهش ترامادول به صورت زیر است:

دوز معمول برای شروع: 25 میلی گرم
افزایش دوز: هر 3 روز 25 میلی گرم به صورت دوزهای جداگانه تا حداکثر به دوز 100 میلی گرم (25 میلی گرم، 4 بار در روز) برسد
حداکثر دوز: 400 میلی گرم

در صورت نیاز پزشک ممکن است دوز مصرف را هر 3 روز به اندازه 50 میلی گرم در دوزهای جداگانه افزایش دهد تا به دوز حداکثر 200 میلی گرم در روز ( 50 میلی گرم 4 بار در روز) برسد.

دوز معمول قرص های آهسته رهش ترامادول به صورت زیر است (در صورتی که قرص فوری رهش مصرف نکرده اید):

دوز معمول برای شروع: 100 میلی گرم یک بار در روز
افزایش دوز: پزشک ممکن است دوز مصرف را هر 5 روز 100 میلی گرم افزایش دهد
حداکثر دوز: 300 میلی گرم در روز

نکته: دوز تزریق آمپول ترامادول حداکثر 600 میلی گرم در روز می باشد.

هشدار:

دوز معمول ترامادول نباید بیش از 400 میلی گرم در روز باشد.
برای افراد مبتلا به سیروز کبدی (آسیب کبدی) دوز مصرف روزانه نباید از 100 میلی گرم طی 24 ساعت بیشتر شود.
برای افراد مبتلا به بیماری های کلیوی دوز روزانه نباید بیش از 200 میلی گرم در روز باشد.
برای افراد مسن بالای 75 سال دوز مصرف نباید بیشتر از 200 میلی گرم در روز باشد.

لازم به ذکر است فرم آهسته رهش ترامادول تا 12 ساعت و فرم فوری رهش آن تا 4 ساعت در بدن فعال است.

در صورت فراموش کردن یک نوبت مصرف ترامادول، به محض یادآوری نسبت به مصرف آن اقدام کنید. اما اگر زمان زیادی تا نوبت بعدی باقی نمانده از خوردن آن صرف نظر کرده و هرگز دوز یک نوبت را دو برابر نکنید.

عوارض مصرف بیش از حد ترامادول

هشدار: مصرف بیش از حد ترامادول ممکن است باعث مشکلات تنفسی شده و کشنده باشد.

برخی علائم اوردوز ترامادول عبارتند از:

مشکلات تنفسی
تنفس کم عمق
کوچک شدن مردمک چشم
ضعف شدید
سرگیجه
سردی پوست
ضربان قلب کند
از دست دادن هوشیاری

در صورت اوردوز این دارو فورا با اورژانس تماس بگیرید.

اشکال دارویی ترامادول

ترامادول معمولا به فرم های دارویی قرص، کپسول، قرص های حل شونده، پودر و آمپول در ایران عرضه می شود، برخی اشکال دارویی این دارو عبارتند از:

قرص آهسته رهش تدامول 100 میلی گرم
قرص آهسته رهش ترامادول راموفارمین 100 میلی گرم
قرص آهسته رهش ترامال 100 میلی گرم
قرص آلاپین 50 و 100 میلی گرم
قرص ترامادول 50 و 100 میلی گرم
قرص آلفا-ترامادول 50 میلی گرم
قرص بایومادول 50 و 100 میلی گرم
قرص ترادولان 50 میلی گرم
قرص ایرامادول 50 و 100 میلی گرم
قرص تدامول 50 میلی گرم
قرص رالژین 50 میلی گرم
قرص تکسیدول 50 و 100 میلی گرم
قرص تراماول 50 میلی گرم
قرص ترامارام 50 میلی گرم
قرص تادول 100 میلی گرم
کپسول ترامد 50 و 100 میلی گرم
کپسول ایرا-ترامادول 50 میلی گرم
کپسول رازوترامادول 50 میلی گرم
کپسول روز-ترامادول 50 میلی گرم
کپسول مابرون 50 میلی گرم
کپسول ام دی-ترامادول 50 میلی گرم
کپسول ترالژین 50 میلی گرم
کپسول ترامادول 50 میلی گرم
کپسول ترامادول-تی سی 50 میلی گرم
کپسول تادول 50 میلی گرم
آمپول ترالژیدول 50 میلی گرم
آمپول ترامادیک 50 میلی گرم
آمپول ترامادول 50 میلی گرم
آمپول تکسیدول 50 میلی گرم
آمپول ترامال 50 میلی گرم/میلی لیتر