نحوه نگهداری و پرورش گیاه زی زی یا زاموفیلیا

عکس گیاه زاموفیلیا
گیاه زی زی یا زاموفیلیا چیست؟

گیاه زی زی یا زاموفیلیا یکی از جذاب ترین گیاهان آپارتمانی است که علاوه بر ظاهر زیبا به راحتی در منزل قابل نگهداری است و به خوبی با دکوراسیون مدرن و سنتی هماهنگ می شود.

زاموفیلیا در فهرست گیاهان آپارتمانی آسان رشد و مقاوم قرار گرفته که حتی افرادی که در زمینه باغبانی تجربه چندانی ندارند به خوبی از عهده پرورش آن بر می آیند. از نیازهای اصلی این گیاه می توان به نور کافی و آبیاری مناسب اشاره کرد.

برای آشنایی کامل با خصوصیات گیاه زاموفیلیا و نحوه پرورش و نگهداری از آن در ادامه مطلب با کوکا همراه باشید.

اطلاعات گیاه شناسی

نام های رایج فارسیزاموفیلیا، زی زی
نام های انگلیسیZZ Plant, Zanzibar Gem
نام علمیZamioculcas zamiifolia
نوع گیاهچند ساله گرمسیری
اندازه90 تا 120 سانتی متر
نور مورد نیازنور روشن تا کم غیر مستقیم
نوع خاکخوب زه کشی شده
PH خاک6 تا 7
زمان گل دهیبهار
رنگ گلشیپوری زرد قهوه ای
بومیآفریقای شرقی

خصوصیات ظاهری و عمومی

گیاه زاموفیلیا گیاهی با برگ های سبز رنگ عمیق، براق و بیضی شکل است که می تواند در فضای منزل و محیط کار جلوه بخشی خاصی داشته باشد.

این گیاه ریزوم های زیر زمینی گوشتی دارد که آب را در خود ذخیره کرده و در روزهای خشکسالی به زنده ماندن گیاه کمک می کنند.

گل های شیپوری زی زی به رنگ زرد تا قهوه ای هستند که تا حدی در میان برگ ها پنهان شده و نمای چندانی ندارند.

نحوه پرورش گیاه زاموفیلیا

همان طور که گفتیم گیاه زاموفیلیا از گیاهان سر سخت است که به مراقبت چندانی نیاز ندارد و برای افراد پر مشغله و کسانی که تجربه زیادی در باغبانی ندارند بسیار مناسب می باشد.

زاموفیلیا برای رشد کافی تنها به نور کافی و آبیاری مناسب نیاز دارد. منظور از نور کافی نور غیر مستقیم و روشن خورشید است.

خوشبختانه زاموفیلیا مستعد ابتلا به آفات خاص نیست اما برخی آفات رایج گیاهان آپارتمانی ممکن است آن را تحت تاثیر قرار دهد.

یکی از خصوصیات بارز زی زی برگ های زیبای آن است که به طور طبیعی براق هستند اما اگر به آن ها بی توجهی شود به مرور گرد و غبار روی آن ها را گرفته و جذابیت خود را از دست می دهند. برای رفع این مشکل نباید از براق کننده های تجاری استفاده کنید زیرا این مواد منافذ برگ ها را مسدود می کنند بلکه کافیست یک پارچه مرطوب را به سادگی روی آن ها بکشید.

نور مورد نیاز

گیاه زاموفیلیا می تواند طیف گسترده ای از شرایط نوری را تحمل کند و همین باعث شده برای رشد در فضای داخلی مانند منازل یا محیط کار مناسب باشد. اگرچه از نظر فنی این گیاه می تواند حتی بدون هر گونه نور طبیعی زنده بماند اما در نور روشن غیر مستقیم رشد ایده آل خواهد داشت.

آفتاب صبح یا نور خورشید در ساعات پایانی بعد از ظهر برای این گیاه مناسب است اما نور مستقیم و شدید خورشید می تواند برگ هایش بسوزاند، بنابراین توصیه می شود آن را از پنجره رو به جنوب دور نگه داشته و ترجیحا کنار پنجره رو به شمال، شرق یا غرب قرار دهید.

علاوه بر این دور نگه داشتن آن از نور خورشید و سایه کامل می تواند مانع رشد زاموفیلیا شود.

خاک مورد نیاز

گیاه زاموفیلیا به خاک خوب زه کشی شده نیاز دارد. معمولا مخلوط گلدان استاندارد برای خاک آن مناسب است، در صورت نیاز به زه کشی بیشتر می توانید از مخلوط پرلایت یا شن نیز به همراه آن استفاده کنید.

آب مورد نیاز

گیاه زی زی به لطف ریزوم های ضخیم خود در برابر خشکسالی بسیار مقاوم است و می تواند کاهش آبیاری را تحمل کند. این گیاه حتی تا ماه ها نیز بدون آب زنده بماند بنابراین واضح است که با کم آبی بهتر سازگار می شود تا آبیاری بیش از حد!

آبیاری زاموفیلیا به شرایط آب و هوایی و خاک این گیاه بستگی دارد. به طور کلی توصیه شده در آب و هوای گرم و نور کافی، هر دو هفته یک بار به آن آب داده شود و از اواخر بهار تا اوایل تابستان خاک آن اغلب مرطوب باشد تا رشد سریع تری داشته باشد اما در شرایط نوری ضعیف و فصل زمستان بهتر است هر دو یا سه هفته یک بار آبیاری شود.

همچنین لازم است بین دو آبیاری به قدری منتظر بمانید تا خاک گلدان خشک شود.

ناگفته نماند یکی از علل اصلی مرگ این گیاه آبیاری بیش از حد است، آبیاری مداوم و شدید تا حدی که خاک گیاه هرگز خشک نشود باعث زرد شدن برگ ها می شود.

دما و رطوبت هوای مورد نیاز

در حالت کلی دمای متوسط بین 13 تا 26 درجه سانتی گراد و رطوبت معمولی منازل برای گیاه زاموفیلیا مناسب است اگرچه هر چه دما به حد بالایی نزدیک تر باشد بهتر است.

زاموفیلیا نمی تواند هوای سرد و دمای کمتر از 7 درجه سانتی گراد را به خوبی تحمل کند بنابراین هرگز آن را نزدیک کولر یا قسمت های سردتر خانه قرار ندهید.

این گیاه به آب و هوای مرطوب نیاز ندارد اما اگر محیط خانه بیش از حد خشک است می توانید از یک دستگاه مرطوب کننده استفاده کنید.

کود مورد نیاز

زاموفیلیا معمولا برای رشد خود به کود دهی منظم نیاز ندارد، با این حال برای حفظ سلامتی آن در حد ایده آل می توانید در طول فصل رشد، یک یا دو بار از کود گیاهی آپارتمانی رقیق شده با قدرت متوسط استفاده کنید.

زمان عوض کردن گلدان

توصیه می شود تنها زمانی که گلدان برای گیاه کوچک به نظر می رسد و ریزوم های زیر خاک به لبه های گلدان فشار وارد می کنند اقدام به این کار بکنید.

برای عوض کردن گلدان زاموفیلیا مانند اکثر گیاهان آپارتمانی بهتر است تا بهار یا تابستان منتظر بمانید زیرا گیاه در دوره رشد بهتر می تواند با چنین استرس هایی کنار بیاید. دقت کنید گلدان جدید حتما سوراخ های زه کشی داشته باشد.

قلمه زدن گیاه

گیاه زاموفیلیا به دو روش اصلی تکثیر می شود: روش تقسیم ریزوم و روش قلمه برگ.

روش اول: تکثیر گیاه از طریق ریزوم

ساده ترین روش، تقسیم ریزوم است. کافیست هنگام تعویض گلدان، ریزوم های گیاه را به دو قسمت تقسیم کرده و یک بخش از آن را در یک گلدان دیگر بکارید. خاک گلدان را به صورت یکنواخت مرطوب نگه دارید و از بیش از حد مرطوب شدن ریشه ها جلوگیری کنید. همچنین توصیه می شود تا یک سال بعد به آن کود ندهید.

روش دوم: تکثیر گیاه از طریق برگ

برای قلمه برگ نیز کافیست از یک گیاه بالغ که یک ساقه با حداقل دو برگ دارد یک برگ سالم جدا کرده و به مدت چند ساعت تا یک روز منتظر بمانید تا ناحیه برش خشک شود.

سپس آن را داخل مخلوط خاک با زه کشی مناسب بکارید به طوری که یک سانتی متر از قسمت برش خورده داخل خاک قرار گرفته و برگ در خاک ثابت بماند. گلدان را در مکان گرم و در معرض نور روشن و غیر مستقیم خورشید قرار دهید و آن را به طور یکنواخت مرطوب کنید.

این روش زمان بر است و ممکن است 6 تا 9 ماه طول بکشد تا ریزوم های جدید شروع به رشد کنند. معمولا چند گیاه جدید از این برگ به وجود می آید که وقتی به اندازه 2 یا 3 سانتی متر رشد کردند باید آن ها را از برگ جدا کرده و در گلدان جدید بکارید.

دقت کنید گاهی به نظر می رسد برگی که کاشته اید از بین رفته اما وقتی آن را از خاک بیرون می آورید غده های ریزی را می بینید که در انتهای برگ ایجاد شده اند، در این صورت برگ را به خاک برگردانید و باز هم منتظر بمانید.

تکثیر زاموفیلیا در آب

در این روش یک ساقه که حداقل 3 یا 4 برگ دارد را با چاقوی تیز برش زده و در یک لیوان پر آب قرار دهید. سپس لیوان را در یک مکان نیمه سایه بگذارید و از قرار دادن آن در معرض نور مستقیم خورشید جلوگیری کنید.

حداقل هر سه روز آب را عوض کنید، بعد از تشکیل غده ها و سیستم ریشه ای قوی، گیاه جوان را در گلدان بکارید. خاک را به طور یکنواخت مرطوب کنید و در سال اول به آن کود ندهید.

سرعت رشد گیاه

سرعت رشد زاموفیلیا آهسته تا متوسط است و هوای گرم تر باعث رشد بیشتر آن می شود.

گل زاموفیلیا

گیاه زی زی گاهی گل می دهد، این گل های شیپوری کوچک به رنگ زرد – قهوه ای هستند و معمولا جذابیت چندانی ندارند.

آفات و بیماری های رایج

گیاه زی زی معمولا دچار آفات خاص نمی شود اما ممکن است از آفات شایع که بسیاری از گیاهان آپارتمانی را درگیر می کنند رنج ببرد. از جمله این آفات می توان به شپشک آردی، حشرات فلسی، پشه سیاه و شته اشاره کرد.

انواع گیاه زاموفیلیا

  • زاموفیلیا راون: نوعی گیاه زاموفیلیای نسبتا جدید است که برگ های آن به رنگ بنفش – قرمز تیره می باشد.
  • زاموفیلیا Variegated: نوعی گیاه زاموفیلیا با برگ های سبز که رگه های سفید و زرد در آن ها دیده می شود. اگر نور کافی به گیاه نرسد تنوع رنگی اش از بین می رود.

سوالات رایج

چرا گیاه زاموفیلیا رشد نمی کند؟

رشد کم یا رشد نکردن این گیاه اغلب اوقات طبیعی است، برخی افراد گزارش داده اند که از وقتی گیاه را خریده اند (مثلا شش ماه قبل) هنوز رشد نکرده است.

با این حال بهتر است سه متغیر مهم یعنی نور، دما و آبیاری آن را چک کنید. اگر هیچ یک از این موارد مشکل نداشت باید صبر داشته باشید تا رشد گیاه شروع شود!

چرا برگ های زاموفیلیا زرد شده اند؟

بر خلاف بسیاری از گیاهان آپارتمانی این گیاه معمولا با افزایش سن برگ هایش نمی ریزد، اگرچه گاهی به خصوص با سردتر شدن هوا و فرا رسیدن فصل زمستان برگ ها ممکن است زرد شوند.

به طور کلی اگر برگ ها خیلی زود زرد شده و تعداد زیادی از آن ها تغییر رنگ دهند معمولا نشانه آبیاری نا مناسب می باشد.

علت ریزش ناگهانی برگ های زاموفیلیا چیست؟

این مسئله معمولا به دلیل کم آبی گیاه در دوره های طولانی رخ می دهد. اگرچه زاموفیلیا به طور طبیعی با کمبود آب سازگار است اما اگر این خشکسالی طولانی شود برگ هایش می ریزد تا ذخیره آب برای زنده ماندن گیاه تمام نشود.

اگر مطمئن هستید که گیاه دچار کم آبی نشده پس احتمالا آبیاری بیش از حد باعث شده غده های زیر خاک از بین بروند. در این حالت بهتر است از برگ های سالم برای قلمه زدن استفاده کنید.

آیا گیاه زاموفیلیا سمی است؟

اوایل سال 2010 اخباری مبنی بر سمی بودن این گیاه منتشر شد و این که می تواند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهد اما بعدها ثابت شد این ادعا اشتباه بوده است.

با این حال همه قسمت های زاموفیلیا حاوی بلورهای اگزالات کلسیم می باشند که برای انسان و حیوانات خانگی سمی است و باید دور از دسترس حیوانات و کودکان قرار داده شود.

منابع: ourhouseplantsthespruce

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا
جاوید
مدیر سایت، نویسنده و مترجم، سردبیر و سئو کار ارشد سایت کوکا