علت درد و گرفتگی پشت زانوی من چیست؟

علت درد پشت زانو
علت درد پشت زانو

زانو بزرگ ترین مفصل بدن و از جمله بخش های استخوانی است که به شدت در معرض آسیب های مختلف همچون شکستگی و در رفتگی قرار داشته و غضروف ها، رباط ها و تاندون های این ناحیه ممکن است به دلایل متعدد کشیده یا پاره شوند.

آسیب های ناحیه زانو و پشت زانو گاهی با استراحت و مراقبت منظم به مرور و خود به خود بهبود پیدا می کند اما در برخی موارد نیز آسیب جدی بوده و برای درمان نیاز به عمل جراحی و سایر تکنیک های پزشکی دارد.

درد پشت زانو گاهی نیز نشانه برخی بیماری های مزمن مانند آرتریت است که به مرور به زانو آسیب رسانده و لازم است برای کنترل علائم آن به پزشک مراجعه شود.

در ادامه قصد داریم به درد ناحیه پشت زانو پرداخته و علل ایجاد کننده آن را بررسی کنیم. با کوکا همراه باشید.

علت های درد پشت زانو چیست؟

1. گرفتگی عضلات پا

گرفتگی عضله از مشکلات آزار دهنده ای است که اگرچه در اغلب موارد عضلات ساق پا را درگیر می کند اما گاهی در سایر عضلات از جمله ماهیچه های پشت ران و نزدیک زانو نیز ممکن است ایجاد شود.

گرفتگی عضلات معمولا هنگام ورزش کردن یا در دوران بارداری رخ می دهد اما برخی عوامل دیگر نیز در بروز آن موثر هستند از جمله:

  • مشکلات عصبی در پاها
  • کم آبی
  • عفونت ها مانند کزاز
  • سموم بدن از جمله سرب یا جیوه در خون
  • بیماری کبدی

در گرفتگی عضلانی فرد دچار انقباض عضلانی یا اسپاسم شده و درد ناشی از آن معمولا بین چند ثانیه تا 10 دقیقه طول می کشد. بعد از برطرف شدن گرفتگی نیز ممکن است تا چند ساعت درد عضلانی ادامه داشته باشد.

برای کاهش درد گرفتگی عضلانی توصیه می شود فعالیت مورد نظر را متوقف کرده، از حرکات کششی در ناحیه استفاده کنید و کمی آن را ماساژ دهید.

مصرف مواد غذایی منیزیم دار، استفاده از پد مرطوب گرم آغشته به نمک اپسوم و آب رسانی بدن به کاهش گرفتگی های عضلانی و درد ناشی از آن کمک می کند. اگرچه استفاده از گرما برای افراد مبتلا به برخی بیماری ها از جمله دیابت یا آسیب نخاعی توصیه نمی شود.

2. زانوی پرش کاران یا تاندونیت پاتلا

زانوی پرش کاران به دلیل آسیب تاندون متصل کننده استخوان کشکک زانو و استخوان ساق پا ایجاد می شود که معمولا هنگام پرش یا تغییر جهت سریع به خصوص در ورزش هایی همچون والیبال یا بسکتبال رخ می دهد، این حرکات ممکن است باعث پارگی کوچک در تاندون شده و در نهایت تاندون ورم کرده و ضعیف شود.

این عارضه باعث ایجاد درد در ناحیه زیر کشکک زانو می شود که به مرور زمان بدتر شده و از دیگر علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ضعیف شدن
  • سفتی
  • مشکل در خم و راست کردن زانو

3. التهاب تاندون دو سر رانی یا آسیب دیدگی همسترینگ

همسترنیگ شامل سه ماهیچه است که از پشت ران به سمت پایین می آیند و به زانو امکان خم شدن می دهند:

  • ماهیچه نیم وتری
  • ماهیچه نیم غشایی
  • ماهیچه دو سر رانی

آسیب یکی از این ماهیچه ها کشیدگی همسترینگ نام دارد که به دلیل کشیدگی بیش از حد ماهیچه رخ داده و در برخی مواقع ماهیچه به طور کامل پاره می شود و درمان آن چند ماه زمان می برد.

زمانی که ماهیچه همسترینگ آسیب می بیند درد ناگهانی ایجاد می شود که در صورت آسیب ماهیچه دو سر رانی این درد در ناحیه پشت زانو خواهد بود و از دیگر علائم آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ورم
  • کبودی
  • احساس ضعیفی در پشت پا

این نوع آسیب ماهیچه ای اغلب در ورزشکاران ورزش های سریع مانند فوتبال، بسکتبال، تنیس و دو رخ می دهد و انجام حرکات کششی و گرم کردن بدن قبل از ورزش از بروز آن پیشگیری می کند.

4. کیست بیکر

کیست بیکر کیسه ای پر از مایع است که پشت زانو تشکیل می شود. مایع داخل این کیست مایع زلاله ای یا سینوویال است که وظیفه آن روان کردن مفصل زانو می باشد اما اگر دچار آرتریت یا صدمه زانو شده باشید ممکن است سینوویال بیش از حد در زانو تولید شده و مایع اضافی به تشکیل کیست بیکر منجر شود.

علائم کیست بیکر عبارت است از:

  • درد در ناحیه زانو و پشت آن
  • ورم پشت زانو
  • سفتی و عدم انعطاف زانو

این علائم هنگام فعالیت بدتر شده و در صورت ترکیدن کیست درد تیز ناگهانی در زانو ایجاد می شود.

کیست بیکر گاهی خود به خود از بین می رود اما برای درمان کیست های دردناک یا بزرگ ممکن است نیاز به تزریق استروئیدها، فیزیوتراپی یا تخلیه کیست باشد.

بسیار مهم است که با مراجعه به پزشک علت ریشه ای این عارضه که ممکن است آرتریت و غیره باشد مشخص شود زیرا گاهی با مراقبت های مورد نیاز و برطرف شدن علت اصلی، این عارضه نیز درمان شود.

5. تاندونیت گاستروکنمیوس

عضله گاستروکنمیوس و عضله نعلی عضلاتی هستند که در پشت ساق پا قرار گرفته که به خم شدن زانوها و حرکت انگشتان پا کمک می کنند.

فعالیت های ورزشی که ورزشکار به سرعت از حالت ایستاده به حالت دو برود (مانند تنیس یا اسکواش) ممکن است باعث کشیدگی یا پارگی ماهیچه گاستروکنمیوس شود که با درد ناگهانی در پشت پا همراه خواهد بود.

سایر علائم التهاب تاندون گاستروکنمیوس عبارتند از:

  • درد و ورم در ساق پا
  • کبودی در ساق پا
  • درد هنگام ایستادن روی نوک پاها

بسته به میزان پارگی عضله درد آن باید به مرور فروکش کند و استراحت کردن، بالا بردن پا و استفاده از یخ در ناحیه آسیب دیده به کاهش علائم و تسریع بهبودی کمک می کند.

6. پارگی منیسک

منیسک یک قطعه غضروف گوه ای شکل است که مانند بالشتک بین مفاصل قرار گرفته و آن ها را نگه می دارد. هر زانو دو منیسک دارد که در دو طرف آن قرار گرفته اند.

ورزشکاران گاهی هنگام حرکت اسکوات و چرخاندن زانو دچار پارگی منیسک می شوند، از سوی دیگر با افزایش سن غضروف منیسک ضعیف شده و با حرکات چرخشی ممکن است به راحتی پاره شود.

معمولا با پاره شدن منیسک صدای آن را می شنوید و اگرچه درد آن در ابتدا آزاردهنده نیست اما بعد از راه رفتن و طی چند روز بعد درد زانو بیشتر خواهد شد.

سایر علائم پارگی منیسک عبارت است از:

  • سفتی در زانو
  • ورم
  • ضعف
  • قفل شدن یا لق شدن زانو

استراحت، استفاده از یخ و بالا بردن زانوی آسیب دیده باعث کاهش علائم شده و به بهبود سریع تر آن کمک می کند. در صورتی که پارگی به خودی خود بهبود پیدا نکند ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد.

7. آسیب رباط صلیبی قدامی

رباط صلیبی قدامی نوار بافتی شکل است که از جلوی مفصل زانو عبور می کند و با اتصال استخوان ران به ساق پا به نگه داشتن زانو و حرکت آن کمک می کند.

آسیب رباط صلیبی قدامی معمولا به دلیل آهسته کردن ناگهانی سرعت، متوقف شدن یا تغییر جهت ناگهانی هنگام دویدن رخ داده، به دلیل بد فرود آمدن روی زمین بعد از پرش ممکن است کشیده یا پاره شود و گاهی در ورزش های تماسی مانند فوتبال صدمه می بیند.

هنگامی که رباط صلیبی قدامی آسیب می بیند احتمالا صدای آن را می شنوید و پس از آن زانو ورم خواهد کرد، ممکن است در حرکت دادن کامل زانو مشکل داشته باشید و همگام راه رفتن احساس درد کنید.

استراحت و فیزیوتراپی به بهبود کشیدگی این رباط کمک می کند اما برای درمان پارگی آن نیاز به عمل جراحی است.

8. آسیب رباط صلیبی خلفی

رباط صلیبی خلفی بسیار شبیه رباط صلیبی قدامی است، نوار بافتی شکل دیگری که استخوان ران را به ساق پا وصل کرده و از زانو حمایت می کند اگرچه احتمال آسیب دیدگی آن کمتر از رباط صلیبی قدامی می باشد.

آسیب رباط صلیبی خلفی به دلیل وارد شدن ضربه شدید به زانو مثلا در تصادف های رانندگی و همچنین چرخش شدید زانو یا زمین خوردن هنگام راه رفتن رخ می دهد. کشش بیش از حد رباط می تواند باعث کشیدگی بیش از حد آن شده و رباط پاره خواهد شد.

سایر علائم آسیب رابط صلیبی خلفی عبارتند از:

  • ورم زانو
  • سفتی
  • مشکل راه رفتن
  • ضعیف شدن زانو

استراحت، استفاده از یخ و بلند کردن پاها می تواند به درمان سریع تر آن کمک کند، در مواردی که بیش از یک رباط در زانو آسیب دیده باشد و علائمی همچون بی ثباتی یا آسیب دیدگی غضروف ایجاد شود ممکن است نیاز به جراحی باشد.

9. کندرومالاسی

کندرومالاسی زمانی رخ می دهد که غضروف درون مفصل تجزیه شود. غضروف ماده ای لاستیکی است که بین استخوان ها قرار گرفته و از اصطحکاک آن ها روی هم جلوگیری می کند.

آسیب دیدگی زانوها، افزایش سن، آرتریت یا استفاده بیش از حد از زانوها می تواند باعث بروز کندرومالاسی شود و ناحیه زیر استخوان کشکک زانو شایع ترین قسمتی است که دچار تجزیه غضروف می شود. هنگامی که این غضروف از بین می رود استخوان های زانو با هم اصطحکاک پیدا کرده و باعث ایجاد درد خواهند شد.

علائم این عارضه درد مبهم در ناحیه پشت کشکک زانو است که معمولا هنگام بالا رفتن از پله یا بعد از مدتی نشستن بدتر می شود.

سایر علائم کندرومالسی در زانو عبارت است از:

  • مشکل حرکت زانو پس از نقطه ای خاص
  • ضعف یا کمانش زانو
  • شنیدن صدای تق هنگام خم و راست کردن زانو

یخ، مصرف داروهای مسکن بدون نسخه و فیزیوتراپی از جمله راهکارهای تسکین درد کندرومالسی است. زمانی که غضروف آسیب دیده باشد کندرومالاسی بهبود پیدا نمی کند و نیاز به عمل جراحی است.

10. آرتریت

آرتریت نوعی بیماری دژنراتیو است که غضروف هایی که از اصطحکاک مفاصل جلوگیری می کنند به تدریج از بین رفته و علائم بیماری به مرور زمان بیشتر می شود.

برخی انواع آرتریت که روی زانو اثر می گذارد عبارت است از:

  • آرتروز که شایع ترین نوع است و باعث تجزیه تدریجی غضروف می شود که به دلیل افزایش سن رخ می دهد
  • آرتریت روماتوئید که نوعی بیماری خود ایمنی بدن است و سیستم ایمنی به اشتباه به مفاصل حمله می کند
  • لوپوس نوع دیگری از بیماری های خود ایمنی است و باعث التهاب زانو و دیگر مفاصل می شود
  • آرتریت پسوریاتیک که باعث درد مفاصل و ایجاد لکه های پوستی روی پوست می شود

ورزش کردن، استفاده از داروهای تزریقی و مسکن ها به کاهش درد ناشی از آرتریت کمک می کند، علائم آرتریت روماتوئید و دیگر انواع التهابی با استفاده از داروهای اصلاح کننده بیماری که واکنش سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد بهتر می شود.

11. ترومبوز سیاهرگی عمقی

ترومبوز سیاهرگی عمقی لخته خونی است که در ورید عمقی درون پا ایجاد شده و به خصوص هنگام ایستادن باعث ایجاد درد می شود.

از دیگر علائم این عارضه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • ورم پا
  • احساس گرمی در ناحیه
  • پوست قرمز

درمان سریع این عارضه بسیار مهم است زیرا با آزاد شدن لخته خون در عروق خونی و رسیدن به ریه ها ممکن است عارضه آمبولی ریه رخ دهد که خطرناک و کشنده می باشد.

ترومبوز سیارگی عمقی با مصرف داروهای رقیق کننده خون درمان می شود، این داروها از بزرگ شدن لخته و ایجاد لخته های جدید جلوگیری کرده و در نهایت بدن لخته مورد نظر را از بین خواهد برد.

در صورتی که لخته خون بزرگ و خطرناک باشد پزشک ممکن است از داروهایی به نام ترومبولیتیک برای از بین بردن سریع آن ها استفاده کند.

نکاتی برای تسکین سریع درد پشت زانو

  • زانوی خود را استراحت دهید تا درد کمتر شود
  • یخ را به مدت 20 دقیقه روی ناحیه قرار دهید و این کار را چندین بار در روز تکرار کنید
  • از باند فشاری زانو استفاده کنید، دقت کنید بیش از حد محکم نباشد
  • زانوی آسیب دیده را روی یک یا چند بالش بگذارید تا پا کمی بالاتر باشد
  • از عصا یا چوب زیر بغل برای جلوگیری از افتادن سنگینی وزن روی زانو استفاده کنید
  • برای تسکین درد می توانید از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن استفاده کنید

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

برای تسکین دردهای ناشی از آسیب دیدگی های جزئی یا آرتریت می توان در خانه اقدام کرد اما در صورت بروز علائم زیر لازم است با پزشک مشورت کنید:

  • قرمز شدن پا
  • ورم کردن ناحیه مورد نظر
  • درد شدید
  • تب
  • سابقه لخته شدن خون

پزشک با معاینه می تواند ریشه درد زانو را شناسایی کرده و داروهای لازم را تجویز کند.

در صورت بروز علائم زیر به اورژانس مراجعه کنید:

  • درد شدید
  • ورم یا گرمای ناگهانی در پا
  • مشکل تنفسی
  • عدم تحمل وزن توسط پاها
  • تغییر ظاهری در مفصل زانو

در ادامه بخوانید : درمان خانگی آرتروز زانو با ورزش

منبع: healthline

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا
جاوید
مدیر سایت، نویسنده و مترجم، سردبیر و سئو کار ارشد سایت کوکا