علت واریس پا چیست، چه علائمی دارد و چگونه درمان می شود؟

واریس پا چیست؟

واریس پا (به انگلیسی : Varicose Veins) یا رگ های واریس هنگامی رخ می دهد که دریچه های معیوب موجب تجمع خون در بخش هایی از رگ های خونی شده و رگ ها بیش از حد بزرگ می شوند. رگ های واریس گاهی دردناک و متورم شده و به رنگ بنفش مایل به آبی، بنفش تیره یا قرمز و بیشتر در نواحی پایین پا و ران ها ظاهر می شوند.

واریس پا از اختلالات رایج است که حدود 25 درصد افراد بزرگسال را درگیر کرده است. این بیماری در زنان شایع تر از مردان و در افراد سالخورده بیشتر از سایرین مشاهده می شود.

عکس واریس پا , علت و درمان واریس پا
عکس واریس پا

علل ایجاد واریس پا

رگ های خونی دارای دریچه های یک طرفه هستند که مانع برگشت خون به عقب می شود. کشیدگی دیواره رگ ها و کاهش انعطاف پذیری آن ها ممکن است باعث آسیب دیدگی و ضعیف شدن این دریچه ها شده و در عملکرد آن ها اختلال ایجاد کند به طوری که با برگشت خون در جهت مخالف، خونرسانی به سمت قلب با مشکل مواجه شده و در رگ ها انباشته می شود.

عارضه رگ های واریس معمولا در پاها رخ می دهد زیرا فاصله رگ های پا از قلب بیشتر بوده و گرانش باعث افزایش احتمال بروز واریس پا می شود.

اگرچه علت کشیدگی رگ ها و آسیب دریچه هنوز به طور دقیق مشخص نشده اما به نظر می رسد برخی عوامل در افزایش خطر بروز واریس پا موثر می باشند، از جمله:

  • بارداری: در دوران بارداری حجم خون بیشتری در داخل رگ ها جریان پیدا کرده، از سوی دیگر جنین در حال رشد، فشار بیشتری به پا وارد کرده و تغییرات هورمون های استروژن و پروژسترون باعث آرام سازی رگ های خونی می شود. همه این عوامل در افزایش احتمال واریس پا در زنان باردار تاثیرگذار است.

اغلب اوقات پس از بارداری، واریس پا برطرف می شود اما علائم آن ممکن است باقی بماند.

  • فشار: به طور کلی وارد شدن فشار طولانی مدت روی رگ ها به دلایل مختلف از جمله یبوست، احتباس ادراری به دلیل مشکلات پروستات و سرفه های شدید و مزمن احتمال بروز واریس پا را افزایش می دهد.

این شرایط همچنین زمینه را برای بروز بواسیر (هموروئید) یا واریس مقعدی فراهم خواهد کرد.

  • سن: واریس پا در افراد بالای 50 سال و سالخوردگان بیشتر است.

سایر عوامل عبارتند از:

  • جراحی یا آسیب پا
  • یائسگی
  • ایستادن به مدت های طولانی
  • چاقی و اضافه وزن
  • ژنتیک و سابقه خانوادگی
  • جنسیت

علائم واریس پا

علائم اولیه رگ های واریس بسیار واضح است. از جمله علائم و نشانه های شایع واریس پا می توان به موارد زیر اشاره کرد:

رگ های متورم، برجسته و پیچ در پیچ
تغییر رنگ رگ ها به بنفش تیره یا بنفش مایل به آبی

نشانه های زیر نیز ممکن است در برخی افراد مشاهده شود:

  • درد و تیر کشیدن پاها
  • احساس سنگینی در پاها به ویژه پس از ورزش یا شب ها
  • خونریزی غیر طبیعی ناشی از آسیب های جزئی
  • لیپودرماتواسکلروز؛ چربی زیر پوست درست در ناحیه بالای مچ و قوزک پا سخت و قرمز شده و منجر به چروک شدن پوست می شود.
  • رگ های عنکبوتی
  • استاز درماتیت (اگزمای وریدی)؛ خارش، قرمزی و خشکی پوست ناحیه آسیب دیده
  • گرفتگی عضلات پا هنگامی که فرد به صورت ناگهانی بلند می شود.
  • سندرم پای بی قرار
  • آتروفی بلانچ؛ زخم های سفید رنگ که در مچ پا ظاهر می شوند.

در برخی موارد نیز واریس، هیچ گونه علائم دردناک یا ناراحت کننده ای نداشته و تنها از نظر زیبایی ظاهر ناخوشایندی به پاها و سایر نقاط بدن می دهد.

تشخیص واریس پا

پزشک ابتدا به معاینه فیزیکی بیمار پرداخته و علائم رگ های واریسی را بررسی می کند. گاهی برای تشخیص دقیق نیاز به انجام تست های زیر می باشد:

1. سونوگرافی داپلر: در این روش از اولتراسوند (امواج فراصوت) برای بررسی جریان خون و فشار خون استفاده می شود.

2. اسکن دو طرفه: که مشابه روش قبل اما دقیق تر است و وجود لخته های خون در رگ های عمیق تر را بررسی می شود.

3. ونوگرام: با توجه به ناحیه آسیب دیده ممکن است از ونوگرام برای معاینه دقیق رگ های خونی استفاده شود، در این روش با استفاده از اشعه ایکس وریدها بررسی می شود.

این سه روش به پزشک کمک می کند تا علت دقیق تورم را مشخص کرده و مطمئن شود که درد و تورم پا ناشی از عواملی مانند لخته شدن خون یا انسداد رخ نداده باشد.

نکته: آزمایش خون برای تشخیص واریس کاربرد ندارد.

درمان واریس پا

رگ های واریسی معمولا نیاز به درمان ندارند مگر در مواردی که با علائمی همچون تورم و درد همراه شده یا در موارد شدیدتر، پارگی یا زخم های واریسی روی پوست ایجاد شود، در این شرایط پزشک از یکی از روش های درمانی موجود استفاده می کند.

1. تغییر سبک زندگی

به طور کلی پزشکان در درمان واریس محافظه کار بوده و به فرد مبتلا توصیه می کنند تا آن جا که امکان داشته باشد با تغییراتی در سبک زندگی علائم واریس را کاهش دهد. از جمله:

اجتناب از ایستادن طولانی مدت
کاهش وزن
ورزش برای بهبود گردش خون

2. فشرده سازی

پزشک به بیمار توصیه می کند از جوراب های فشرده کننده خاص برای درمان واریس استفاده کند. جوراب واریس به پا فشار وارد کرده و برای هدایت جریان طبیعی خون به سمت قلب و کاهش تورم پا مفید است.

این جوراب ها در انواع مختلف و با سطح فشار متفاوت عرضه شده است.

3. عمل جراحی

اگر دو روش قبل اثر چندانی نداشته باشد و واریس پا درد شدیدی برای فرد بیمار ایجاد کند پزشک از عمل جراحی استفاده می کند.

جراحی شکافتن و بستن (Ligation and stripping)

این عمل سرپایی بوده و ممکن است باعث کبودی، خونریزی و درد شده و در موارد نادر باعث بروز ترومبوز سیاهرگ عمقی خواهد شد.

معمولا دوره نقاهت 1 تا 3 هفته طول می کشد و در این مدت لازم است از جوراب واریس استفاده شود.

عمل جراحی فلبکتومی

در این روش با استفاده از تیغ جراحی اقدام به برداشتن رگ های واریسی در ناحیه پا می کنند. این عمل نیز سرپایی بوده و معمولا با بی حسی موضعی همراه است.

احتمال بروز عفونت یا تغییر رنگ پوست در ناحیه مورد نظر وجود دارد که معمولا به مرور برطرف خواهد شد.

آندوسکوپی واریس

هنگامی که واریس پا شدید باشد از این روش استفاده می شود.

4. سایر روش ها

روش های دیگری نیز برای درمان واریس پا وجود دارد که عوارض کمتری نسبت به عمل جراحی دارند. از جمله:

اسکلروتراپی: در این روش مایعی به داخل رگ ها تزریق شده و با ایجاد زخم، رگ های بزرگ تر را مسدود کرده و جهت جریان خون را تغییر می دهد. معمولا بعد از چند هفته علائم ظاهری برطرف خواهد شد.

نکته: گاهی اوقات این روش به طور کامل برای از بین بردن علائم موفق نبوده اما از ایجاد علائم جدید جلوگیری می کند.

از جمله عوارض اسکلروتراپی می توان به واکنش های آلرژیک به ماده شیمیایی، خارش، سوزش، التهاب، زخم های پوستی یا تغییر دائمی رنگ پوست اشاره کرد. معمولا توصیه می شود بعد از درمان از جوراب های واریس استفاده شود.

مراجعه به پزشک با تجربه و متخصص در این زمینه به کاهش عوارض احتمالی کمک می کند.

میکروسکلروتراپی: با تزریق مایع رگ های کوچک تر را مسدود می کند.

لیزر: در این روش از لیزر برای از بین بردن رگ های واریسی کوچک یا رگ های عنکبوتی استفاده می شود. با استفاده از نور لیزر رگ ها را منفجر کرده و این رگ ها به تدریج از بین رفته و ناپدید می شود.

در لیزر درمانی ممکن است عوارضی همچون تغییر رنگ یا بافت پوستی ایجاد شود و اغلب نیاز به چندین جلسه لیزر می باشد.

عوارض بعد از عمل واریس پا: تمام روش هایی که در بالا اشاره شد دارای عوارض و مزایای خاص خود هستند و لازم است قبل از عمل، حتما با پزشک درباره آن مشورت کنید. انتخاب روش مناسب به علائم، اندازه و محل رگ های واریسی بستگی دارد.

توجه: از انجام عمل جراحی در دوران بارداری و تا شش هفته بعد از زایمان خودداری کنید زیرا بسیاری از رگ های واریسی ناشی از بارداری، مدتی بعد خود به خود از بین می روند.

توجه: گاهی به دلیل عدم موفقیت در بستن رگ های مجاور کشاله ران ممکن است رگ های واریسی مجددا عود کند.

درمان گیاهی واریس پا

1. سرکه سیب

سرکه سیب از مواد طبیعی پاک کننده بدن است که به بهبود گردش خون در بدن کمک می کند. جریان طبیعی خون باعث کاهش تورم و علائم رگ های واریسی می شود.

مقداری سرکه سیب رقیق شده را روی ناحیه مورد نظر مالیده و به آرامی ماساژ دهید. این کار را هر روز بعد از بیدار شدن از خواب و هر شب قبل از خواب انجام داده و برای چند ماه ادامه دهید.

2. فلفل هندی

فلفل هندی یکی از درمان های معجزه آسا برای واریس پا است. فلفل هندی سرشار از ویتامین C و فلاونوئیدها می باشد که گردش خون را افزایش داده و درد و تورم ناشی از رگ های واریس را کاهش می دهد.

کافیست 1 قاشق چایخوری پودر فلفل هندی را با یک فنجان آب گرم مخلوط کرده و هر روز، سه بار و به مدت یک یا دو ماه بنوشید.

3. روغن زیتون

ماساژ پوست با روغن زیتون به افزایش گردش خون و کاهش درد و التهاب واریسی کمک می کند. توصیه می شود مقدار یکسان از روغن زیتون و روغن ویتامین E را با هم مخلوط کرده و پس از گرم کردن، نواحی مورد نظر را با آن ماساژ دهید.

برای نتیجه بهتر دو بار در روز و به مدت یک یا دو ماه به درمان ادامه دهید.

4. سیر

سیر باعث کاهش التهاب و سایر علائم واریس شده و برای دفع سموم از خون و گردش خون بسیار مفید است.

6 حبه سیر را خرد کرده و داخل شیشه تمیزی بریزید. آب 3 عدد پرتقال را گرفته به همراه 2 قاشق غذاخوری روغن زیتون به سیر اضافه کنید و بگذارید 12 ساعت بماند.

قبل از مصرف، شیشه را خوب تکان داده و چند قطره از محلول را در نواحی مورد نظر بمالید و با حرکات دایره ای حدود 15 دقیقه ماساژ دهید. سپس ناحیه را با پارچه پنبه ای پوشانده و بگذارید یک شب بماند. برای نتیجه بهتر لازم است چند ماه از این روش استفاده کنید.

5. جعفری

جعفری سرشار از ویتامین C است که تولید کلاژن را بهبود بخشیده و در ترمیم و بازسازی سلول ها تاثیر عالی دارد. جعفری همچنین حاوی ماده روتین است که نقش مهمی در تقویت مویرگ ها ایفا کرده و برای کاهش علائم واریس پا مفید است.

چند عدد جعفری تازه را خرد کرده و به مدت 5 دقیقه در یک فنجان آب بجوشانید. سپس از روی حرارت برداشته و درب آن را بگذارید تا ولرم شود. یک قطره روغن گل رز و روغن گل همیشه بهار به آن اضافه کرده و داخل یخچال بگذارید.

بعد از چند دقیقه پنبه را به محلول آغشته کرده و روی مناطق آسیب دیده بمالید. توصیه می شود چند ماه از این روش استفاده کنید.

6. گیاه ویچ هازل

این گیاه برای تقویت عروق خونی و کاهش علائم واریس عالی است. ویچ هازل گیاهی قابض است و به دلیل محتوای اسید گالیک و روغن های ضروری به کاهش تورم و درد ناشی از واریس پا کمک می کند.

وان حمام را با مقداری آب پر کرده و 10 تا 20 قطره عرق ویچ هازل داخل آن بریزید. سپس پاهای خود را به مدت 15 دقیقه داخل وان قرار دهید و بعد با آب تمیز شسته و خشک کنید.

7. دانه شاه بلوط هندی

دانه شاه بلوط هندی دارای خاصیت ضدالتهابی و ضدتورم است که باعث افزایش قدرت کششی رگ ها شده و از آزاد شدن آنزیم هایی که باعث آسیب دیواره های مویرگی می شوند جلوگیری می کند.

ژل دانه شاه بلوط هندی را به طور منظم و دو بار در روز در نواحی آسیب دیده بمالید.

هشدار: زنان باردار و شیرده از دانه شاه بلوط هندی اجتناب کنند.

همچنین بخوانید : پیشگیری از واریس پا

توصیه های مهم برای درمان خانگی واریس پا

1. سعی کنید اوقاتی از روز به مدت نیم ساعت دراز کشیده و پاهای خود را بالاتر از سطح قلب قرار دهید تا جریان خون به سمت قلب افزایش پیدا کند.

2. از جوراب های واریس استفاده کنید به این صورت که صبح ها قبل از فعالیت های روزانه و متورم شدن رگ های واریس این جوراب را بپوشید. اگر با پوشیدن جوراب مخصوصا بعد از پیاده روی احساس درد داشتید جوراب را در آورده و در اسرع وقت با پزشک مشورت کنید.

3. نسبت به درمان اختلالاتی همچون یبوست، احتباس ادراری، سرفه مزمن و چاقی اقدام کنید.

4. از پوشیدن لباس های تنگ و بستن کمربند خودداری کنید.

5. هنگام نشستن، پاها را روی هم نیندازید.

6. پیاده روی کنید.

7. در رانندگی های طولانی مدت، پرواز هوایی طولانی یا ساعت ها نشستن پشت میز، حتما هر یک ساعت بلند شده و کمی قدم بزنید تا عضلات، خون را به سمت قلب هدایت کنند.

در ادامه بخوانید : منگوله پوستی چیست؟

منبع: healthline medicalnewstoday emedicinehealth glovesinabottle

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده

فال حافظ کوکا