آکنه یا جوش هورمونی چیست؟
آکنه هورمونی یا جوش هورمونی همان طور که از نامش پیداست به آن دسته از آکنه و جوش هایی گفته می شود که به دلیل تغییرات هورمونی بدن روی پوست ظاهر می شوند.
اگرچه آکنه هورمونی اغلب در دوران نوجوانی و بلوغ که نوسانات هورمونی بیشتر است دیده می شود با این وجود افراد بزرگسال نیز در سنین مختلف ممکن است از این عارضه آزاردهنده رنج ببرند.
جوش های هورمونی به خصوص در میان زنان به دلیل تغییر هورمون ها در دوران قاعدگی و یائسگی شایع تر است به طوری که آمار نشان داده حدود 50 درصد زنان بین 20 تا 29 ساله از آکنه هورمونی رنج می برند و این عارضه در 25 درصد زنان بین 40 تا 49 ساله نیز دیده می شود.
ناگفته نماند متخصصان نظرات مختلفی درباره آکنه هورمونی دارند و گفته شده عوامل هورمونی به طور کلی دلیل بروز آکنه و جوش در بزرگسالان محسوب نمی شود اما عدم تعادل هورمونی در افراد بزرگسال که از مشکلات سلامتی خاص رنج می برند ممکن است به جوش های هورمونی منجر شود.
جوش های هورمونی چگونه اند؟
محل جوش های هورمونی در دوران نوجوانی و بلوغ اغلب در ناحیه T است که شامل پیشانی، بینی و چانه می باشد در حالی که در بزرگسالان معمولا در بخش پایینی صورت – پایین گونه و اطراف چانه – ظاهر می شود.
در برخی افراد آکنه هورمونی به شکل جوش های سر سیاه، سر سفید و جوش های کوچکی است که روی پوست یا به شکل کیست زیر پوستی ایجاد می شود. کیست ها در قسمت های عمیق تر زیر پوست بوده و روی سطح ظاهر نمی شوند، این جوش ها به صورت برجستگی هایی هستند که با لمس کردن قابل تشخیص می باشند.
علت جوش های هورمونی
آکنه هورمونی به دلیل تغییرات سطح هورمونی در بدن که معمولا به یکی از دلایل زیر رخ دهد ظاهر می شود:
- قاعدگی و پریود
- سندرم تخمدان پلی کیستیک
- یائسگی
- افزایش هورمون آندروژن
این نوسانات هورمونی ممکن است به مشکلات زیر که زمینه ساز بروز جوش و آکنه هستند منجر شوند:
- التهاب کلی پوست
- افزایش تولید چربی در منافذ پوست
- سلول های پوستی مسدود شده در فولیکول های مو
- تولید باکتری عامل بروز آکنه (Propionibacterium acnes)
درمان خانگی جوش های هورمونی
بسیاری از افراد برای درمان آکنه هورمونی از داروهای موضعی بدون نسخه استفاده می کنند در حالی که این داروها تنها روی جوش های هورمونی خفیف موثر هستند زیرا جوش های کیستی در قسمت های عمیق زیر پوست قرار دارند که اثر داروهای موضعی به آن بخش ها نمی رسد.
با این وجود مصرف داروهای خوراکی با متعادل کردن سطح هورمون ها در داخل بدن به درمان جوش های هورمونی خفیف و کیستی کمک می کند. از جمله این داروها می توان به داروهای ضد بارداری خوراکی و ضد آندروژن ها اشاره کرد.
1. داروهای ضد بارداری خوراکی
داروهای ضد بارداری خوراکی که برای درمان آکنه استفاده می شوند معمولا حاوی اتیلین استرادیول و یکی از موارد زیر می باشند:
- دروسپیرنون
- نورگستیمیت
- نوراتیندرون
این ترکیبات هورمون های عامل بروز آکنه را هدف قرار داده و به خصوص در دوره افزایش سطح هورمون ها مانند دوران تخمک گذاری مفید هستند.
هشدار: داروهای ضد بارداری خوراکی برای افرادی که سابقه لخته شدن خون، فشار خون بالا یا سرطان سینه دارند انتخاب خوبی نیست، افرادی که سیگار می کشند نیز نباید از این داروها استفاده کنند.
2. داروهای ضد آندروژن
این داروها با کاهش هورمون آندروژن مردانه عمل می کنند. هم زنان و هم مردان دارای سطح طبیعی آندروژن هستند اما مقادیر بیش از حد این هورمون در بدن با ایجاد تداخل در فولیکول های مو که تنظیم کننده سلول های پوستی و تولید چربی هستند باعث بروز آکنه می شود.
داروی اسپیرونولاکتون (آلداکتون) اگرچه در درجه اول برای درمان فشار خون بالا استفاده می شود اما اثر ضد آندروژنی نیز داشته و مصرف آن مانع ترشح بیش از حد آندروژن در بدن شده و به تعادل این هورمون کمک می کند.
3. رتینوئیدها
در جوش های هورمونی خفیف ممکن است استفاده از رتینوئیدهای موضعی اثربخش باشد، رتینوئیدها حاوی ویتامین A هستند.
بسیاری از کرم ها، ژل ها و لوسیون های رتینوئیدی را می توان بدون نسخه پزشک تهیه کرد اما گاهی برای درمان نیاز به داروهای تجویزی قوی تر رتینوئیدی می باشد. استفاده از محصولات تجویزی معمولا موثرترین راه برای از بین بردن جوش و آکنه هورمونی است.
هشدار: رتینوئیدهای موضعی خطر بروز آفتاب سوختگی را افزایش می دهند بنابراین استفاده روزانه از ضد آفتاب را نباید فراموش کنید.
درمان های گیاهی جوش هورمونی
بسیاری افراد از درمان های خانگی گیاهی و طبیعی برای از بین بردن آکنه هورمونی خفیف استفاده می کنند زیرا این روش ها معمولا عوارض جانبی بسیاری از داروهای تجویزی را به دنبال ندارند با این وجود اثربخشی آن ها نیز کمتر از داروهای شیمیایی تجویزی می باشد.
لازم به ذکر است مطالعات انجام شده روی این روش های گیاهی محدود است و نتیجه بخش بودن آن ها هنوز تایید نشده است، همچنین لازم است قبل از استفاده درباره خطرات احتمالی و تداخل آن ها با داروهای مصرفی با پزشک مشورت شود.
1. روغن درخت چای
روغن درخت چای به دلیل خاصیت ضد التهابی برای درمان آکنه و جوش های هورمونی استفاده می شود. تحقیقات نشان داده استفاده موضعی از محصولات حاوی 5 درصد روغن درخت چای به کاهش علائم جوش های خفیف تا متوسط کمک می کند.
ناگفته نماند این روغن ضروری یکی از مواد به کار رفته در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست مانند پاک کننده ها و تونرها است.
قبل از استفاده موضعی روغن درخت چای حتما آن را با یکی از روغن های حامل مانند روغن نارگیل، روغن جوجوبا یا روغن زیتون رقیق کنید، برای این کار توصیه می شود هر 1 یا 2 قطره روغن را با 12 قطره روغن حامل ترکیب کنید.
نکته مهم: برای جلوگیری از عوارض حساسیت حتما ابتدا مقداری روغن درخت چای رقیق را به قسمت داخلی پوست بازو بمالید، اگر بعد از 24 ساعت دچار سوزش و التهاب نشدید می توانید از آن استفاده کنید.
2. آلفا هیدروکسی اسید
آلفا هیدروکسی اسید از اسیدهای گیاهی به دست آمده از مرکبات است که به از بین بردن منافذ مسدود سلول های مرده پوست کمک کرده و علائم آکنه را کاهش می دهد. از این مواد در بسیاری از ماسک ها و کرم های بدون نسخه استفاده می شود.
هشدار: محصولات حاوی آلفا هیدروکسی اسید باعث افزایش حساسیت پوست به نور خورشید می شود و لازم است هر روز از ضد آفتاب استفاده کنید.
3. چای سبز
چای سبز از دیگر مواد طبیعی کاهنده التهاب است، توصیه می شود علاوه بر استفاده موضعی هر روز چند فنجان چای سبز نیز بنوشید. لوسیون ها و ژل های حاوی حداقل 2 درصد عصاره چای سبز برای پوست مفید است.
باید و نبایدهای تغذیه ای برای جوش هورمونی
رابطه دقیق میان رژیم غذایی و آکنه هورمونی هنوز به طور کامل مشخص نشده اما برخی از مواد غذایی به دلیل خاصیت ضد التهابی از بروز آکنه جلوگیری می کند، از جمله این مواد غذایی می توان به محصولات گیاهی سرشار از آنتی اکسیدان اشاره کرد که به عنوان ضد التهاب و روشن کننده پوست شناخته شده اند، اسیدهای چرب امگا 3 نیز به کاهش التهاب کمک می کنند.
از سوی دیگر علاوه بر خوراکی های هله هوله، مصرف بیش از حد برخی مواد غذایی نیز خطر بروز التهاب را افزایش می دهند، از جمله:
- مواد قندی
- محصولات لبنی
- کربوهیدرات های فراوری شده مانند نان سفید و ماکارونی
- گوشت قرمز
برای پیشگیری و درمان آکنه هورمونی توصیه می شود:
- هر صبح و عصر صورت خود را بشویید
- از محصولات ضد آکنه موضعی هر بار به اندازه بسیار اندک استفاده کنید زیرا مصرف بیش از حد آن ها ممکن است باعث خشکی و تحریک پوست می شود
- هر روز از ضد آفتاب استفاده کنید
- برای کاهش خطر بروز منافذ مسدود شده تنها از محصولات بهداشتی غیر آرایشی استفاده کنید
منبع: healthline
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
