مدیتیشن یا مراقبه چیست و چه فوایدی برای بدن دارد؟

نوشته شده توسط

۴ تیر ۱۳۹۸

بسیاری از ما با شنیدن کلمه مدیتیشن و مراقبه به آرامش روحی و معنوی فکر می کنیم که با انجام برخی تکنیک های خاص می توان به دست آورد.

بله! آرامش اولین و شاید ایده آل ترین پیامد مثبت مدیتیشن در فرد می باشد اما فواید مدیتیشن تنها به این مورد خلاصه نمی شود و اثر مثبت آن را می توان در زمینه های مختلف از سلامت جسمی و روحی گرفته تا بهبود فعالیت های روزمره، شغلی، تحصیلی و زناشویی جستجو کرد.

در این مطلب از کوکا قصد داریم درباره فواید خارق العاده مدیتیشن برای سلامتی روح و جسم صحبت کنیم. با ما همراه باشید.

فواید مدیتیشن برای بهبود زندگی

1. درمان افسردگی

برخی انواع مدیتیشن نگاه فرد به زندگی را تغییر داده و نگرش مثبتی در او ایجاد کند که به خوش بینی و کاهش علائم افسردگی منجر خواهد شد.

نتایج دو مطالعه نشان داده تکنیک های مدیتیشن با کاهش سطح سیتوکین ها در بدن به بهبود خلق و خو و درمان افسردگی کمک می کند. لازم به ذکر است سیتوکین ها مواد شیمیایی التهابی هستند که در پاسخ بدن به عوامل استرس زا ترشح می شوند.

برخی معتقدند اثر مثبت مدیتیشن در کاهش علائم افسردگی می تواند با تاثیر داروهای ضد افسردگی برابری کند.

2. کاهش استرس

استرس از اصلی ترین علت های جذب افراد به مدیتیشن است.

در حالت طبیعی استرس ذهنی و فیزیکی باعث افزایش ترشح هورمون استرس کورتیزول در بدن می شود، کورتیزول بیش از حد نیز به نوبه خود موجب بالا رفتن سطح سیتوکین ها خواهد شد که خواب را مختل کرده، افسردگی و اضطراب را افزایش می دهد، فشار خون را بالا برده و موجب احساس خستگی در فرد می شود.

این در حالیست که مدیتیشن واکنش التهابی بدن نسبت به استرس را کاهش داده و به درمان سندرم روده تحریک پذیر ناشی از استرس، اختلال استرس پس از حوادث و فیبرومالژیا – نوعی سندرم درد اسکلتی، عضلانی – کمک می کند.

3. کنترل اضطراب

استرس کمتر اضطراب کمتری به دنبال خواهد داشت.

استفاده از تکنیک های مدیتیشن به کاهش علائم اختلالات اضطرابی از جمله فوبیا و ترس ها، اضطراب اجتماعی، افکار پارانوئیدی، رفتارهای وسواسی اجباری و حملات هراس کمک می کند.

نتایج مطالعات نشان داده انواع مختلف مدیتیشن در کاهش اضطراب موثر بوده و اثر خوبی در کنترل اضطراب مرتبط با شغل در محیط های کاری با فشار بالا به جا می گذارد.

4. افزایش خودآگاهی

برخی اشکال مدیتیشن باعث ایجاد درک و شناخت قوی تری از خود شده و به ما کمک می کنند تا به بهترین خودمان تبدیل شویم.

به عنوان مثال هدف مدیتیشن پرس و جوی خود از رامانا ماهارشی – من کیستم؟ – رسیدن به درک بهتر از خود و بهبود رابطه با اطرافیان است.

برخی انواع مدیتیشن نیز باعث می شود افکار مضر و عادت های فکری خود را شناخته و آن ها را به سوی الگوی های سازنده تر هدایت کنیم.

5. افزایش توجه و تمرکز

مدیتیشن به تمرکز حواس، تغییر جهت و کنترل توجه کمک می کند.

مطالعه ای نشان داده افرادی که به صورت منظم مراقبه و مدیتیشن انجام می دهند در فعالیت هایی که نیاز به تمرکز بیشتر و طولانی مدت دارد موفق تر بوده و در به خاطر آوردن جزئیات امور خود نسبت به افراد معمولی بهتر عمل می کنند.

مدیتیشن همچنین با معکوس کردن برخی الگوهای ذهنی، سرگردانی و نگرانی های ذهنی را برطرف می کند.

خبر خوب این که طبق نتایج مطالعات انجام شده مدیتیشن کوتاه مدت – حتی به مدت چهار روز – نیز تاثیر عالی در بهبود تمرکز فرد ایجاد خواهد کرد.

6. نبوغ، عزت نفس و عدم احساس تنهایی

مراقبه نبوغ و عزت نفس فرد را افزایش می دهد و به نظر می رسد افرادی که به صورت منظم مدیتیشن انجام می دهند کمتر از سایرین از احساس تنهایی رنج می برند.

براساس مطالعه ای تنها 30 دقیقه مدیتیشن در روز نه تنها حس تنهایی را کاهش داده بلکه خطر ابتلا به بیماری های قلبی، افسردگی، آلزایمر و مرگ و میر زودرس را کاهش می دهد.

7. برانگیختن احساسات مثبت و نوع دوستی

به نظر می رسد برخی انواع مدیتیشن روی احساس نوع دوستی افراد تاثیر مثبت داشته و باعث می شود نسبت به خود و دیگران مهربان تر رفتار کنند.

به عنوان مثال مدیتیشن متا که به عنوان مدیتیشن مهربانی و محبت نیز شناخته شده با تحریک احساسات محبت آمیز نسبت به خود شروع شده و به مرور افراد یاد می گیرند این مهربانی و بخشش را به بیرون از خود – ابتدا به دوستان، آشنایان و در نهایت به دشمنان خود – انتقال دهند.

نتایج مطالعه ای نشان داده این احساسات مثبت به کاهش اضطراب اجتماعی، اختلافات زناشویی، کنترل خشم و کاهش انزوای اجتماعی کمک می کند.

8. جلوگیری از کاهش حافظه ناشی از افزایش سن

مدیتیشن با بهبود توجه و وضوح فکری به جوان ماندن ذهن کمک کرده و از کاهش حافظه در اثر افزایش سن پیشگیری می کند.

به عنوان مثال کرتان کریا نوعی مدیتیشن و ترکیب برخی اصوات یا مانتراها با حرکات تکراری انگشتان برای تمرکز فکر می باشد که طبق مطالعات انجام شده توانایی انجام فعالیت های ذهنی در افرادی که دچار کاهش حافظه به دلیل افزایش سن شده اند را بهبود می بخشد.

انجام مدیتیشن در افراد مبتلا به زوال عقل به بهبود حافظه کمک می کند و برای کاهش استرس در اعضای خانواده این بیماران نیز مفید می باشد.

9. بهبود خواب

تحقیقات نشان داده افرادی که به صورت منظم مدیتیشن انجام می دهند به دلیل کنترل بهتر ذهن و هدایت درست افکار خود معمولا راحت تر از دیگران به خواب رفته و کمتر دچار کم خوابی می شوند.

مدیتیشن همچنین باعث کاهش استرس، آرامش بدن و از بین رفتن تنش های ذهنی می شود که همگی تاثیر مثبت روی کیفیت خواب خواهند داشت.

10. تسکین درد

جالب است بدانید درجه احساس کردن درد با حالت ذهنی افراد رابطه نزدیک داشته و ممکن است با قرار گرفتن در شرایط استرس زا افزایش پیدا یابد.

مدیتیشن از یک سو با بهبود حالات روحی و ذهنی و کاهش استرس به تسکین دردها کمک کرده و از سوی دیگر طبق نتایج به دست آمده از مطالعات، فعالیت بخش کنترل درد در مغز در افرادی که به صورت منظم مدیتیشن انجام می دهند نسبت به سایرین بیشتر بوده و حساسیت کمتری نسبت به درد دارند.

مدیتیشن برای کاهش دردهای مزمن در افرادی که به بیماری های سخت و لاعلاج مبتلا هستند نیز اثر مثبت دارد.

11.کاهش فشار خون بالا

مدیتیشن با کاهش استرس و آرام کردن سیگنال های عصبی که عملکرد قلب و تنش در عروق خونی را تنظیم می کنند به کاهش فشار خون بالا بخصوص در شرایط استرس زا کمک کرده و از سلامت قلب محافظت می کند.

لازم به ذکر است بالا بودن فشار خون به مرور زمان پمپاژ خون از طریق قلب را سخت تر کرده، عملکرد قلب را تضعیف می کند و خطر ابتلا به بیماری های آترواسکلروز، حمله قلبی و سکته را افزایش می دهد.

12. پیشگیری از بیماری های التهابی

در مطالعه ای مشخص شده مدیتیشن به کاهش علائم التهابی بدن کمک کرده و خطر ابتلا به بیماری های التهابی همچون آسم، آرتریت روماتوئید و بیماری التهابی روده را کاهش می دهد.

از سوی دیگر استرس روانی از عوامل مهم بروز التهاب و ابتلا به بیماری هایی همچون پسوریازیس می باشد و کاهش استرس از طریق مدیتیشن روش خوبی برای کاهش علائم این بیماری محسوب می شود.

13. ترک اعتیاد

نظم ذهنی ایجاده شده در مدیتیشن باعث افزایش خود کنترلی و آگاهی از تشدید کننده های رفتارهای معتادگونه در افراد شده و به کاهش هرگونه وابستگی و اعتیاد کمک می کند.

مدیتیشن همچنین اراده و انگیزه را افزایش داده و به کنترل بهتر احساسات و درک عوامل موثر در رفتارهای معتادگونه کمک می کند، به همین دلیل به عنوان روش خوبی برای ترک راحت تر اعتیاد به مواد مخدر، سیگار، الکل و حتی پرخوری های معتادگونه شناخته شده است.