کاشف واکسن سل (ب ث ژ) کیست؟

منشا تاریخی بیماری سل | کاشف واکسن ب ث ژ چه کسی است؟

سل از بیماری های عفونی باکتریایی خطرناک است که از دوران باستان تاکنون جان انسان ها را تهدید می کرده و یکی از عوامل مرگ و میر انسان ها طی قرن های گذشته بوده است.

خوشبختانه با کشف واکسن محافظت کننده بدن در برابر بیماری سل که به نام واکسن ب ث ژ نیز شناخته شده است طی یک قرن گذشته مرگ و میر و ترس ناشی از این بیماری مهلک تا حد زیادی کاهش یافته است.

در ادامه قصد داریم درباره تاریخچه و کاشف واکسن ب ث ژ صحبت کنیم، با کوکا همراه باشید.

منشا تاریخی بیماری سل

سل از بیماری های عفونی است که توسط باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس (نوعی باکتری باسیل) ایجاد شده و در درجه اول به ریه ها حمله می کند، اگرچه می تواند سایر بخش های بدن را نیز درگیر کند.

قدیمی ترین یافته ها درباره بیماری سل به 17 هزار سال پیش و گاومیش های کوهان دار بر می گردد. هنوز مشخص نیست که سل از گاوها به انسان منتقل شده یا عامل سل انسانی و گاوی از یک جد مشترک منشعب شده اند.

بقایای اسکلتی نشان می دهد برخی انسان های ما قبل تاریخ (حدود 4 هزار سال قبل از میلاد) به بیماری سل مبتلا بوده اند و محققان در یافته های خود از مومیایی های 3 هزار سال قبل از میلاد علائم سل مشاهده کرده اند.

تاریخچه واکسن سل (ب ث ژ)

تاریخچه کشف واکسن ب ث ژ به بیش از یک قرن پیش در فرانسه بر می گردد و تولید و عرضه آن با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است.

کاشف واکسن ب ث  ژ چه کسی است؟

واکسن ب ث ژ مخفف عبارت “باسیل کالمت گوئرین” می باشد، باسیل به گونه باکتریایی این بیماری اشاره دارد و کالمت و گوئرین نام کاشفان اصلی این واکسن می باشند.

دو دانشمند فرانسوی به نام های آلبرت کالمت (پزشک و باکتری شناس) و کامیل گوئرین (دامپزشک) از سال 1905 روی واکسن سل تحقیق می کردند.

آن ها بین سال های 1905 تا 1918 تحقیقاتی درباره مکانیسم عمل عفونت سل انجام دادند و ثابت کردند می توان از دوزهای کوچک باسیل حیوانی تزریقی و ضعیف شده سل به عنوان واکسن ضد سل در گاوها و گونه های مختلف میمون ها استفاده کرد.

کالمنت و گوئرین پس از کشت باسیل متوجه شدند کشت پی در پی باسیل را ضعیف و ضعیف تر می کند. آن ها با کشت پی در پی و هر سه هفته یک بار تلاش کردند تا سویه های باسیل ضعیف تری ایجاد کنند.

با فرا رسیدن جنگ جهانی اول تحقیقات روی واکسن سل به طور موقت متوقف شد و در سال 1918 دوباره از سر گرفته شد. تا سال 1921 باسیل سل 230 مرتبه کشت مجدد داده شد و آن قدر ضعیف شد که به نظر می رسید استفاده از آن در واکسن – بدون بیمار کردن افراد – در برابر سل مصونیت ایجاد می کند.

اولین واکسن ب ث ژ چه زمانی استفاده شد؟

واکسن ب ث ژ اولین بار سال 1921 در پاریس روی انسان تست شد. اولین نمونه انسانی یک کودک در معرض عفونت بود که مادرش به سل مبتلا شده و قبل از تولد نوزادش جان خود را از دست داده بود و مادر بزرگ این نوزاد که خودش به سل مبتلا بود قصد مراقبت از او را داشت.

دکتر ویل هیل 6 میلی گرم واکسن ب ث ژ خوراکی برای نوزاد استفاده کرد و او در سلامت کامل به زندگی اش ادامه داد. طی سه سال بعد (تا سال 1924) تعداد 317 نوزاد دیگر نیز واکسینه شدند.

اثر بخشی و ایمنی واکسن ب ث ژ

دکتر کلامت طی سال های 1927 و 1928 گزارش هایی درباره نتایج واکسیناسیون آزمایشی بین سال های 1921 تا 1927 منتشر کرد. به گفته او در این مدت تعداد 969 کودک واکسینه شدند که 303 نفر از آن ها مادر مبتلا به سل داشتند و بقیه در تماس نزدیک به این بیماری قرار داشتند.

حدود 3.9 درصد از این کودکان به دلیل سل یا سایر علل مشخص نشده فوت کردند در حالی که میزان مرگ و میر در کودکان واکسینه نشده 32.6 درصد بود.

پس از انتشار گزارش ها، مطبوعات و رسانه ها آزمایش های دکتر کلامت را به باد انتقاد گرفتند زیرا بسیاری از آن ها معتقد بودند میزان مرگ و میر ناشی از سل که توسط کلامت گزارش شده بالا است و بحث های زیادی پیرامون این مسئله صورت گرفت اما سرانجام در سال 1928 و در کنفرانس اتحادیه ملل پاریس واکسن تولید شده بی خطر شناخته شد.

ترس اصلی دکتر کلامت در آن زمان ایمنی واکسن بود و این که آیا باسیل های ضعیف شده که مدت زمان مشخصی را در ارگانیسم زندگی کرده بودند می توانستند بار دیگر بدخیم شوند.

فاجعه لوبک

متاسفانه مدتی پس از تایید واکسن ب ث ژ و شروع واکسیناسیون، فاجعه لوبک رخ داد که به بی اعتمادی مردم به این واکسن منجر شد.

ماجرا از این قرار بود که سال 1930 تعداد 252 نوزاد آلمانی در شهر لوبک واکسیناسیون شدند، واکسن های مورد استفاده از انستیتو پاستور پاریس به آزمایشگاه محلی در شهر لوبک منتقل شده بود و در آن جا بعد از یک سری آماده سازی مورد استفاده قرار گرفت.

تعداد 72 نفر از این کودکان به سل مبتلا شدند و در عرض یک سال از بیماری سل فوت کردند، تحقیقات زیادی درباره علت این فاجعه صورت گرفت و مشخص شد طی آماده سازی در آزمایشگاه محلی، واکسن با سویه باسیل قوی انسانی آلوده شده است.

سال 1932 و به دنبال روشن شدن علت حادثه، دو نفر از افراد آزمایشگاه به اتهام سهل انگاری در انجام وظیفه بازداشت شدند.

اگرچه ثابت شد واکسن ب ث ژ در این فاجعه مقصر نبوده اما مردم تا چندین سال بعد از واکسیناسیون می ترسیدند. بعدها مشخص شد این ترس کاملا بی اساس است و با شیوع مجدد سل در جنگ جهانی دوم استفاده از واکسن ب ث ژ دوباره با استقبال گسترده ای روبرو شد و اعتماد عمومی به ایمنی آن ایجاد شد.

امروزه برای واکسیناسیون از واکسن های تزریقی ب ث ژ استفاده می شود، لازم به ذکر است تزریق واکسن برای همه افراد انجام نمی شود بلکه معمولا در مناطقی که این بیماری شیوع بیشتری دارد، در افرادی که به هر دلیل در معرض این بیماری قرار دارند و در برخی شرایط خاص دیگر واکسیناسیون صورت می گیرد.

منبع: tbfacts

🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید

فال ام را نشان بده