فسیل در ذهن بسیاری از ما به شکل استخوان های موجودات مختلف است که با گذشت هزاران سال ظاهر سختی پیدا کرده اند در حالی که فسیل ها در واقع آثار به جا مانده از زندگی باستانی روی کره زمین هستند که می توانند در انواع و اشکال مختلف یافت شوند.
به عنوان مثال اثر به جا مانده از یک برگ، یک حشره که در کهربا حفظ شده یا رد پاهای باقی مانده از دوران کهن همگی فسیل محسوب می شوند.
دانشمندان به فسیل ها علاقه خاصی دارند و از آن ها برای به دست آوردن اطلاعات جدید درباره کره زمین، زندگی و تکامل موجودات زنده، درک تغییرات زمین شناسی و حتی یافتن ذخایر سوخت های فسیلی استفاده می کنند.
فسیل چیست؟
فسیل یا سنگواره بقایا یا آثار به جا مانده از حیوانات، گیاهان و سایر موجودات گذشته است که بعد از مرگ آن ها در میان رسوبات باقی مانده و همراه این رسوبات در معرض پدیده سنگ شدگی قرار گرفته اند.
فسیل ها بین 10 هزار تا بیش از 3 میلیارد سال قدمت دارند و گفته شده قدمت قدیمی ترین فسیل یافت شده به حدود 3.8 میلیارد سال پیش باز می گردد.
اجزای بدن گیاهان، حیوانات و حشرات زمانی که در شرایط مساعد و مورد نیاز برای فسیل شدگی قرار بگیرند باقی مانده های فسیلی از خود به جا می گذارند که احتمال آن در بخش های سخت بدن – مانند دندان و استخوان ها – بیشتر است در حالی که احتمال فسیلی شدن ارگانیسم هایی مانند عروس دریایی که بدن بسیار نرمی دارند بسیار کمتر است.
فسیل های یافت شده نیز مانند ارگانیسم های مختلف از باکتری های تک سلولی کوچک گرفته تا دایناسورها و درختان غول پیکر از نظر اندازه با هم تفاوت دارند.
اهمیت و کاربردهای فسیل در زمین شناسی
1. آشنایی با رفتار و زندگی گذشتگان
محققان با مطالعه برخی باقیمانده های فسیلی اطلاعات خوبی درباره نحوه زندگی و رشد گیاهان و حیوانات ما قبل تاریخ به دست می آورند، این که موجودات کهن چگونه مواد غذایی مورد نیاز خود را تامین می کردند، روش تولید مثل آن ها چگونه بوده است و چگونه رفتار می کردند.
در بعضی موارد با کمک فسیل ها می توان به علت و نحوه مرگ ارگانیسم های فسیلی پی برد.
2. تعیین سن لایه های سنگی زمین
فسیل ها تنها برای درک زندگی و رفتار موجودات استفاده نمی شوند بلکه زمین شناسان از آن ها برای پروسه ای به نام همبستگی زیست چینه بهره می برند که به محققان این امکان را می دهد تا سن لایه های سنگ رسوبی در مکان های مختلف را با توجه به مقدار تشابه فسیل ها در هر لایه سنگی مشخص کنند.
لازم به ذکر است هر یک از لایه های سنگ رسوبی حاوی نوعی فسیل هستند که در لایه های دیگر یافت نمی شود.
از این اطلاعات می توان برای مشخص کردن زمان تشکیل لایه های سنگ رسوبی مختلف کره زمین استفاده کرد.
3. مستندسازی تغییرات
فسیل ها به ما کمک می کنند تا درباره نحوه تغییر زمین و زمان این تغییرات بیشتر بدانیم زیرا نوع فسیل های یافت شده در یک مکان خاص به ما می گوید که آن فسیل در چه نوع محیطی ایجاد شده است.
مثلا اگر فسیل حیوانات دریایی مانند براکیوپودها را در ماسه سنگ های حیاط پشتی خانه تان پیدا کنید یعنی هزاران سال پیش در این مکان اقیانوس وجود داشته است.
4. تکامل زمین
شاید یکی از مهم ترین کارکردهای فسیل شواهد خوبی است که درباره تکامل زمین در طی میلیون ها سال گذشته در اختیار ما قرار می دهد.
دانشمندان با استفاده از اطلاعات جمع آوری شده از شواهد فسیلی می توانند بدن انواع حیواناتی که هزاران سال پیش منقرض شده اند را بازسازی کرده و برای توصیف روابط تکاملی موجودات روی کره زمین درخت زندگی کاملی ایجاد کنند.
5. به دست آوردن تاریخچه فسیلی
از آن جا که ایجاد فسیل فرایندی نسبتا نادر است و بیشتر موجودات زنده از جمله ارگانیسم های نرم به صورت فسیل باقی نمی مانند، در مستندات مربوط به فسیل ها جاهای خالی زیادی وجود دارد.
کشف فسیل های بیشتر به دانشمندان این امکان را می دهد که تصویری هر چه کامل تر از تاریخ زندگی روی کره زمین به دست آورند.
6. سوخت فسیلی
سوخت فسیلی که از مهم ترین منابع انرژی در جهان می باشد نیز از باقی مانده گیاهان و حیواناتی که میلیون ها سال پیش می زیسته و طی این مدت در لایه های رسوبی زمین فشرده و گرم شده اند به دست می آید.
سوخت فسیلی نقش مهمی در تولید انرژی دارد، به عنوان مثال:
زغال سنگ از سوخت های فسیلی است که به تنهایی بخش زیادی از انرژی برق دنیا را تامین می کند.
نفت و گاز طبیعی که معمولا برای گرم کردن منازل و تامین گرما برای کاربردهای صنعتی از آن ها استفاده می شود نوعی سوخت فسیلی محسوب می شوند.
سوخت فسیلی در حمل و نقل خودروها نقش مهمی دارد و بنزین و گازوئیل مورد استفاده در حمل و نقل از نفت که خود نوعی سوخت فسیلی است به دست می آیند.
از سوی دیگر نفت که کاربردهای زیادی در صنایع انرژی، حمل و نقل، تولید پلاستیک و غیره دارد از نوع خاصی از لایه های سنگی جمع آوری می شود و از آن جا که فسیل ها به تشخیص سن این لایه ها کمک زیادی می کنند، مطالعه فسیل های یافت شده در سطح – هنگام حفر چاه های نفتی – در کشف ذخایر نفت و گاز کمک کننده می باشند.
منابع: sciencing1 – sciencing2
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
