ضرب المثل “بی مایه فطیره “ یعنی بدون پول و سرمایه کار بی نتیجه خواهد بود.
از این ضرب المثل بیش تر در ابتدای سرمایه گذاری یا شروع کاری استفاده می کنیم، و به شخص شونده تذکر می دهیم که اگر پول لازم را برای کارش خرج نکند در پایان به هدف دلخواه نمی رسد.
معنی و مفهوم دیگری که این ضرب المثل به آن اشاره دارد این است که اگر پایه و اساس کاری غلط باشد آن کار بی سرانجام خواهد بود مانند ساختمانی که اگر دارای پی ریزی و ستون بندی درستی نباشد هر اندازه هم ظاهر و نمای زیبایی به خود بگیرد با یک اتفاق ساده فرو می ریزد.
هم چنین زمانی که می خواهیم به کسی تذکر بدهیم که نمی تواند بدون زحمت، مشورت و برنامه ریزی درست به هدف و مقصودی برسد از ضرب المثل “بی مایه فطیره” استفاده می کنیم.
ریشه ضرب المثل بی مایه فطیره
معنی واژه ی “فطیر” در لغت نامه ی دهخدا این چنین ذکر شده است:
فطیر: خلاف خمیر یعنی ناخاسته و هر چه زودی و شتابی کرده شود از وقت ادراک آن . خمیر برنیامده .
در واقع فطیر خلاف خمیر است و به نانی گفته می شود که خمیر آن را مایه نزده باشند.
در فرهنگ مردم گناباد، فطیر دارای دو معنی می باشد: یکی نانی که مایه یا خمیر ترش به آن نزده باشند و دیگری نان روغنی می باشد.
هم چنین در فرهنگ اراک و شهر های مرکزی ایران ،به نوعی نان شیرمال را که روی آن زردچوبه زده و به اندازه های کوچک در تنور پخته می شود فطیر می گویند و خمیر این نان را مایه ترش که در همه ی نان ها موجود است، نمی زنند، برای تهیه ی فطیر معمولا روغن و شیره ی انگور یا خرده ی قند نیز به خمیر آن می افزایند و این نان را بیش تر در فصل زمستان یا نوروز تهیه می کنند.
در شعر های زیر به واژه فطیر اشاره شده است.
سکوبا بدو گفت کای نامدار
فطیر است با تره ٔ جویبار…
“فردوسی”
دین را طلب نکردی و دنیا ز دست شد
همچون سبوس تر نه خمیری و نه فطیر
“ناصرخسرو”
مخور از خوان او نه پخته نه خام
مخر از دست او خمیر و فطیر
“ناصرخسرو”
نان آن کس پخته باشد نزد آنها کز خرد
نه خمیری دارد اندر راه فطرت نه فطیر
“سنایی”
خانه پیرزن که طوفان برد
در تنورش فطیر نتوان یافت
“خاقانی”
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
