ال کارنیتین چیست؟
ال کارنیتین (با نام انگلیسی: L-carnitine) نوعی اسید آمینه است که به طور طبیعی توسط بدن و در کبد و کلیه ها تولید شده و برای عملکرد درست قلب و مغز، حرکات عضلانی و بسیاری از فرایندهای مهم بدن ضروری است.
بدن برای انتقال اسیدهای چرب به داخل و خارج سلول ها و تولید انرژی به ال کارنیتین نیاز دارد اما گاهی به دلایل مختلف نمی تواند به اندازه کافی ال کارنیتین تولید کرده و دچار کمبود این اسید آمینه می شود و در این گونه موارد نیاز به مصرف مکمل های ال کارنیتین می باشد.
موارد مصرف ال کارنیتین
مکمل ال کارنیتین برای افزایش سطح ال کارنیتین در افرادی که به دلایل مختلف از جمله اختلالات ژنتیکی، مصرف داروهای خاص همچون اسید والپروئیک و یا ابتلا به برخی بیماری ها از کمبود ال کارنیتین رنج می برند مصرف می شود.
مصرف مکمل ال کارنیتین در موارد زیر اثربخش خواهد بود:
1. بیماری کلیوی شدید
بسیاری از مطالعات نشان داده مصرف ال کارنیتین خوراکی یا تزریقی باعث افزایش گلبول های قرمز خون طی همودیالیز می شود. اداره غذا و داروی آمریکا داروی ال کارنیتین را برای درمان و پیشگیری از کمبود این اسید آمینه در افرادی که به بیماری کلیوی جدی مبتلا و تحت درمان همودیالیز قرار دارند تایید کرده اگرچه در مرحله آخر بیماری های کلیوی که همودیالیز نیز انجام می شود تنها استفاده تزریقی از این مکمل را امکان پذیر دانسته است.
ناگفته نماند این مکمل ممکن است علائم آنمی و التهاب در این بیماران را بهبود ببخشد اما تاثیری روی کیفیت زندگی، گرفتگی عضلانی، فشار خون پایین، عملکرد تنفسی یا کارایی ورزشی آن ها نخواهد داشت.
2. کمبود ال کارنیتین
اداره غذا و دارو آمریکا تاثیر مصرف مکمل برای درمان کمبود ال کارنیتین ناشی از بیماری های ژنتیکی خاص را تایید کرده است.
مکمل ال کارنیتین احتمالا در موارد زیر موثر خواهد بود:
3. درمان درد قفسه سینه (آنژین)
به نظر می رسد مصرف این مکمل چه به صورت خوراکی یا تزریقی باعث بهبود تحمل ورزش در افرادی می شود که از درد قفسه سینه رنج می برند.
این مکمل به همراه درمان های معمول به کاهش درد قفسه سینه و بهبود توانایی ورزشی در افراد مبتلا به سندرم ایکس قلبی کمک می کند، در سندرم ایکس قلبی درد قفسه سینه به دلیل مسدود شدن شریان ها نمی باشد.
4. نارسایی قلبی
مصرف مکمل ال کارنیتین خوراکی یا تزریقی احتمالا برای بهبود علائم نارسایی قلبی و افزایش توانایی ورزشی در این افراد مفید می باشد. به نظر می رسد مصرف داروی ترکیبی شامل ال کارنیتین و کوآنزیم Q10 نیز به کاهش علائم نارسایی قلبی کمک می کند.
5. پرکاری تیروئید
به نظر می رسد مصرف ال کارنیتین باعث بهبود علائمی همچون ضربان قلب کوبنده یا سریع، برافروختگی و ضعف در افراد مبتلا به پرکاری تیروئید می شود.
6. ناباروری مردان
بسیاری از تحقیقات نشان داده مصرف ال کارنیتین به تنهایی یا در ترکیب با استیل ال کارنیتین باعث افزایش تعداد و تحرک اسپرم در مردانی که از مشکلات ناباروری رنج می برند خواهد شد، اگرچه برخی پزشکان معتقدند این مکمل تاثیری روی کم بودن تعداد اسپرم و درمان اختلال نعوظ نخواهد داشت.
7. التهاب قلب
مصرف دی و ال کارنیتین خوراکی خطر مرگ ناشی از التهاب قلبی را کاهش می دهد.
8. عوارض داروی اسید والپروئیک
اسید والپروئیک از داروهای ضد تشنج است و سمی بودن آن با کمبود ال کارنیتین رابطه مستقیم دارد، ال کارنیتین تزریقی می تواند از سمی شدن کبد در افرادی که به صورت اتفاقی یا بیش از حد از این دارو استفاده کرده اند پیشگیری کند.
برخی فواید احتمالی ال کارنیتین که تحقیقات کافی برای آن وجود ندارد عبارتند از:
- خستگی ناشی از افزایش سن؛ به نظر می رسد مصرف ال کارنیتین به مدت 30 روز به کاهش خستگی بدنی و ذهنی، افزایش حجم عضلانی و کاهش توده چربی در افراد مسن کمک می کند
- ریزش مو؛ به نظر می رسد اعمال موضعی داروی حاوی ال کارنیتین 2 بار در روز و برای 6 ماه به افزایش موها کمک می کند
- سمّیت داروهای سل؛ مصرف ال کارنیتین به همراه برخی داروهای سل به مدت 4 هفته ممکن است خطر آسیب کبدی را کاهش دهد
- افزایش کارایی ورزشی؛ ال کارنیتین ممکن است باعث افزایش استقامت ورزشی شود اگرچه نتایج برخی مطالعات این ادعا را رد کرده اند
- علائم اوتیسم؛ مصرف خوراکی ال کارنیتین به مدت 3 ماه در برخی کودکان مبتلا شدت علائم را کاهش داده است
- سندرم خستگی مزمن: مصرف ال کارنیتین به مدت 2 ماه ممکن است به کاهش خستگی مزمن کمک کند
- سندرم متابولیک؛ تزریق ال کارنیتین به مدت 7 روز ممکن است به کاهش وزن و سایز دور کمر در این افراد کمک کند
- حمله قلبی؛ تحقیقات ضد و نقیض در این باره وجود دارد
- خواب آلودگی بیش از حد؛ مصرف ال کارنیتین صبح و عصر به مدت 8 هفته
- درمان آکنه
- اختلال بیش فعالی ناشی از کمبود توجه
- ضربان قلب نامنظم (آریتمی)
- اختلال خونی بتا تالاسمی
- سندرم وستینگ
- خستگی ناشی از سرطان
- ضعف عضله قلبی
- خستگی ناشی از بیماری سلیاک
- بیماری ریه (بیماری مزمن انسداد ریه)
- خشکی چشم
- هپاتیت C و B
- وزن کم نوزاد تازه متولد شده
- خستگی ناشی از بیماری ام اس
- بیماری کبدی غیر الکلی
- سندرم رت
- اختلالات اشتها
- زخم پا
- بیماری لایم
- کاهش عضلات نخاعی
لازم به ذکر است که:
- مکمل ال کارنیتین به عنوان مکمل جایگزین در گیاهخواران و افرادی که از رژیم های غذایی خاص استفاده می کنند نیز استفاده می شود.
- استفاده از ال کارنیتین برای درمان برخی اختلالات و بیماری های خاص از جمله آلزایمر و سایر اختلالاتی که روی حافظه اثر می گذارند، بیماری پیرونی و آسیب عصبی ناشی از دیابت توسط مطالعات پزشکی تایید نشده است.
عوارض جانبی ال کارنیتین
مصرف خوراکی ال کارنیتین حداکثر به مدت 12 ماه معمولا خطری ندارد، اگرچه بخصوص برای مصرف تزریقی باید با پزشک مشورت شود.
در صورت مشاهده علائم آلرژیک همچون کهیر، مشکل تنفسی، ورم صورت، لب، زبان یا گلو بعد از مصرف ال کارنیتین به اورژانس مراجعه کنید.
عوارض جانبی شایع ال کارنیتین عبارت است از:
- دل درد
- تهوع یا استفراغ
- اسهال
برخی عوارض جانبی نادر ال کارنیتین عبارت است از:
- کاهش عملکرد تیروئید (کم کاری تیروئید)
- جوش
- بوی بد بدن
- گرسنگی
توجه داشته باشید:
- مصرف ال کارنیتین ممکن است علائم کم کاری تیروئید را تشدید کند.
- ال کارنیتین خطر بروز تشنج در افرادی که دارای سابقه تشنج هستند را افزایش می دهد. در صورت تشنج حتما به پزشک مراجعه کنید.
- مصرف دوزهای بالای ال کارنیتین (5 گرم یا بیشتر) ممکن است باعث اسهال شود.
- مطالعات اخیر نشان داده مصرف مقدار زیاد ال کارنیتین ممکن است به قلب آسیب برساند.
- از مصرف دی کارنیتین و دی ال کارنیتین همراه با این مکمل اجتناب کنید زیرا اثر آن را خنثی کرده و باعث بروز علائم کمبود ال کارنیتین می شوند.
موارد ذکر شده لیست کامل عوارض جانبی ال کارنیتین نمی باشد، توصیه می شود در صورت مشاهده هرگونه علائم مشکوک با پزشک مشورت کنید.
ال کارنیتین در بارداری
به نظر می رسد ال کارنیتین برای جنین ایمن باشد با این وجود اطلاعات کافی درباره بی خطر بودن ال کارنیتین در دوران بارداری وجود ندارد و توصیه می شود زنان باردار قبل از مصرف با پزشک مشورت کنند.
ال کارنیتین در شیردهی
به نظر می رسد مصرف خوراکی ال کارنیتین در مقادیر مناسب برای مادران شیرده بی خطر است اما طبق گفته برخی منابع از آن جا که مشخص نیست این دارو از شیر مادر به نوزاد منتقل می شود یا برای نوزاد ایمن است یا خیر توصیه می شود قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
ال کارنیتین در کودکان و نوزادان
از مصرف ال کارنیتین در نوزادان و کودکان مگر در مواردی که پزشک تجویز کرده باشد اجتناب کنید.
مصرف خوراکی و تزریقی ال کارنیتین در کودکان در صورتی که در دوز مناسب و در کوتاه مدت باشد احتمالا بی خطر است، مصرف خوراکی ال کارنیتین تا 6 ماه معمولا ایمن است.
ال کارنیتین برای لاغری
از آن جا که ال کارنیتین به انتقال اسیدهای چرب و تولید انرژی کمک می کند بسیاری بر این باور هستند که این اسید آمینه باعث چربی سوزی بیشتر و کاهش وزن می شود و بسیاری از داروهای لاغری حاوی این ماده می باشند اما مطالعات انجام شده هنوز اثربخشی آن را تایید نکرده است.
تداخل دارویی ال کارنیتین
داروهای زیر ممکن است با ال کارنیتین تداخل داشته باشد:
- زیدوودین (رتروویر)
- دوکسوروبیسین (آدریاماسین)
- ایزوترتینوئین (آبزوریکا)
- داروهای جایگزین هورمون تیروئید از جمله لووتیروکسین (لووتیروئید) یا لیوتیرونین (سیتومل)
- اسید والپروئیک یا دی والپروئکس (دپاکوت)
- وارفارین (کومادین)
- آسنوکومارول (سینتروم)
توجه: موارد ذکر شده در بالا کامل نمی باشد. توصیه می شود قبل از مصرف ال کارنیتین حتما پزشک را از لیست تمام داروهای مصرفی شیمیایی و گیاهی، مکمل ها، ویتامین ها و غیره مطلع کرده و از شروع، قطع یا تغییر دوز دارو بدون مشورت با پزشک جدا خودداری کنید.
نحوه مصرف ال کارنیتین
هنگام مصرف ال کارنیتین طبق دستورالعمل درج شده روی آن یا دستور پزشک عمل کرده و از افزایش یا کاهش دوز خودداری کنید.
برای مصرف ال کارنیتین مایع از سرنگ مخصوص دوز یا قاشق اندازه گیری استفاده کنید.
ال کارنیتین مایع را به تنهایی یا همراه نوشیدنی و غذای نرم به آرامی میل کنید.
مکمل خوراکی ال کارنیتین باید در فواصل زمانی 3 یا 4 ساعت مصرف شود، برای اثربخشی بیشتر توصیه می شود آن را به همراه وعده غذایی یا 30 دقیقه پس از آن میل کنید.
در صورت مصرف منظم ال کارنیتین ممکن است نیاز به آزمایش خون دوره ای باشد.
در دوره مصرف ال کارنیتین از مصرف الکل اجتناب کنید.
بدن قادر است ال کارنیتین را به استیل ال کارنیتین و پروپیونیل ال کارنیتین تبدیل کند اما از آن جا که مشخص نیست که آیا خواص کارنیتین ها مشابه هستند یا خیر، بنابراین مصرف فرم های مختلف کارنیتین را جایگزین هم نکنید.
این دارو را در دمای اتاق و به دور از گرما و رطوبت نگهداری کنید.
موارد احتیاطی مصرف ال کارنیتین
قبل از مصرف ال کارنیتین اگر از بیماری یا اختلالات زیر رنج می برید به پزشک اطلاع دهید:
- بیماری عروقی محیطی
- فشار خون بالا
- بیماری کلیوی (یا اگر دیالیزی هستید)
- بیماری کبدی یا اگر نوشیدن الکل به کبد شما آسیب رسانده است
- دیابت
- تشنج یا سابقه تشنج قبلی
دوز مصرف ال کارنیتین
دوز مصرف ال کارنیتین در بزرگسالان بین 1 تا 3 گرم در روز – با توجه به بیماری مورد نظر – می باشد.
برخی دوزهای معمول ال کارنیتین خوراکی برای بزرگسالان عبارت است از:
- کمبود ال کارنیتین: 990 میلی گرم، 2 یا 3 بار در روز به صورت قرص یا محلول
- درد قفسه سینه (آنژین): 900 میلی گرم تا 2 گرم در روز که به 1 یا 2 نوبت تقسیم شده به مدت 2 هفته تا 6 ماه
- نارسایی قلبی: 1.5 تا 3 گرم در روز که به 1 یا 2 نوبت تقسیم شده برای حداکثر 34 ماه
- بیماری کلیوی شدید تحت همودیالیز: روزانه 0.64 تا 3 گرم یا 10 میلی گرم / کیلوگرم به مدت 3 تا 52 هفته، توجه داشته باشید مصرف خوراکی ال کارنیتین توسط سازمان غذا و دارو برای این مورد تایید نشده است.
- پرکاری تیروئید: 2 تا 4 گرم به مدت 2 تا 4 ماه
- ناباروری مردان: 2 تا 3 گرم تقسیم شده در حداکثر 3 نوبت در روز، با یا بدون ویتامین E، به مدت 2 تا 24 هفته.
- التهاب قلب: 100 میلی گرم / کیلوگرم دی، ال کارنیتین به مدت 4 روز
- کاهش عوارض اسید والپروئیک: 50 تا 100 میلی گرم / کیلوگرم تقسیم شده در 3 تا 4 نوبت در روز تا حداکثر 3 گرم در روز
منابع غذایی ال کارنیتین
ال کارنیتین در مقادیر اندک در مواد غذایی همچون گوشت و ماهی وجود دارد.
برخی از بهترین منابع حیوانی ال کارنیتین (در هر 85 گرم) عبارتند از:
- گوشت گاو: 81 میلی گرم
- ماهی: 5 میلی گرم
- جوجه: 3 میلی گرم
- شیر: 8 میلی گرم در 227 میلی لیتر
لازم به ذکر است منابع غذایی ال کارنیتین میزان جذب بهتری نسبت به مکمل ها دارند.
از آن جا که سطح ال کارنیتین به مقدار ال کارنیتین تولید شده در بدن و مواد غذایی مصرفی فرد بستگی دارد، افراد گیاهخوار و وگن به دلیل عدم مصرف محصولات حیوانی معمولا دچار کمبود این اسید آمینه بوده و لازم است پس از مشورت با پزشک نسبت به مصرف مکمل های ال کارنیتین اقدام کنند.
منابع: webmd – drugs – everydayhealth
🔥 برای مشاهده سریع جدیدترین فال های امروز روی دکمه زیر کلیک فرمایید
